تک‌فرزندی یکی از مسائل آسیب‌زای دهه‌های اخیر است که اکثر خانواده‌های ایرانی بدان گرایش پیدا کرده‌اند. تک‌فرزندی موضوعی است که در سه سطح، فرزندان، خانواده‌های تک‌فرزند و جامعه، آثار مهمی از خود باقی می‌گذارد. عوامل مختلفی برای گرایش خانواده‌ها به تک‌فرزندی شناسایی شده است به این ترتیب که برخی خانواده‌ها به دلیل سختی کشیدن در برخورد با فرزند اول، تمایلی به داشتن فرزندان بیشتر ندارند، برخی دیگر به دلیل شرایط جدید در سبک‌های زندگی، پس از تولد فرزندشان دیگر نمی‌توانند بچهدار شوند، برخی از خانواده‌ها نیز تحت تأثیر محیط قرار گرفته و تک‌فرزندی را انتخاب می‌کنند، برخی دیگر هم به دلیل مشکلاتی همچون مشکل اقتصادی، تربیتی و امکانات رفاهی، به تک‌فرزندی رو می‌آورند اما این گرایش یکی از آسیب‌های جامعه ما است؛ از این رو بایسته است این امر واکاوی شود.
ارتباطات به زندگی معنا می دهد
بهمن حوری زاد، روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به تبدیل شدن تک فرزندی به یک فرهنگ غالب گفت: متاسفانه چندسال اخیر به دلیل باورهای غلطی که به جامعه تزریق شده اکثر خانواده‌ها به داشتن یک فرزند گرایش پیدا کرده‌اند و دیگر داشتن دو فرزند و بیشتر از آن برای زوجین جوان معنا ندارد.
او با اشاره به آسیب‌هایی که تک فرزندان متحمل می‌شوند، افزود: از آنجایی که انسان یک موجود کاملا اجتماعی است و در تعامل با دیگران رشد می‌کند اگر در محیطی قرار گیرد که در آن محرکات اجتماعی کمتری وجود داشته باشد و تعامل او با دیگران بسیار اندک باشد، ظرفیت‌های عقلی و مغزی او رشد مناسبی پیدا نمی‌کند و به عدم تحرک عقل دچار می‌شود.
حوری زاد تصریح کرد: اکثر اندیشمندان حوزه علوم تربیتی معتقدند تعامل اجتماعی محرک عقل است بنابراین هرچه تعامل بین اعضای خانواده بیشتر باشد، عقل ظرفیت بیشتری پیدا می‌کند و بچه‌های سالم‌تری بزرگ می‌شوند.
این مشاور خانواده در ادامه به مشکلاتی که برای تک فرزندان به وجود می‌آید اشاره کرد و گفت: یک سوال مهمی وجود دارد که می‌گوید چه چیزی به زندگی معنا می‌بخشد؟ برای پاسخ به این سوال ممکن است هر فردی براساس دیدگاه خود جواب متنوعی دهد اما اندیشمندان حوزه خانواده و علوم تربیتی همگی معتقدند آنچه به زندگی معنا می‌بخشد ارتباط است.
او افزود: بچه‌ای که بتواند در دوران کودکی با هم سن و سالان خود رشد کند، با آنها در تعامل باشد، راز و رمز زندگی کردن را در کنار آنها یاد بگیرد قطعا سالم‌تر از بچه‌ای است که به تنهایی در یک خانواده سه نفره بزرگ شده است.
حوری زاد تصریح کرد: همانگونه که یک بچه از کودکی زبان مادرزادی خود را یاد می‌گیرد، باید از طریق ارتباط برقرار کردن با دیگران، مهارت برقراری ارتباط را یاد بگیرد اتفاقی که در تک فرزندان رخ نمی‌دهد.
تک فرزندان در زندگی زناشویی دچار مشکل می شوند
این روانشناس با اشاره به به اینکه تک فرزندان در زندگی زناشویی خود دچار مشکل می‌شوند، گفت: از آنجایی که تک فرزندان نحوه ارتباط برقرار کردن با دیگران را بلد نیستند، در زندگی زناشویی آینده خود هم دچار مشکل می‌شوند و نمی‌توانند یک زندگی مستقل را مدیریت کنند چون برقراری ازتباط را بلد نیستند.
این مشاور خانواده طی هشداری به خانواده‌ها گفت: خانواده‌هایی که براساس این باور غلط احساس می‌کنند شرایط، توانمندی و امکانات لازم برای تربیت فرزند بیشتر را ندارند سخت در اشتباه هستند چون با این کار خودشان را در یک گرفتاری بزرگتری قرار می‌دهند و در آینده مشکلات عدیده‌ای برای فرزند و خودشان ایجاد می‌شود.
آگاهی به زوجین برای بچه دار شدن
حوری زاد ضمن توصیه‌ای به زوجین جوان عنوان کرد: باتوجه به نتایج تحقیقات به عمل آمده و بررسی خلق و خوی کودکان تک فرزند، توصیه ما این است که خانواده‌ها حداقل 3 فرزند به دنیال بیاورند و اجازه دهند بچه‌هایشان در یک محیط پُر از تعامل و اجتماعی رشد کنند تا شخصیت سالمی داشته باشند.
او افزود: به اعتقاد بنده باید روی باورهای اعضای خانواده مخصوصا زوج‌های جوان حتی قبل از ازدواج به صورت جدی کار کنیم و آسیب‌های تک فرزندی را به آنها گوشزد کنیم.
این مشاور خانواده تصریح کرد: بارها مراجعه کنندگانی را داشتیم که تصمیم به ازدواج گرفته بودند اما هیچ ایده‌ای درباره فرزندآوری نداشتند و حتی از همان ابتدا توافق کرده بودند بچه دار نشوند به همین دلیل تاکید دارم از همان قبل از ازدواج باید درمورد تک فرزندی یا اصلا بچهدار نشدن صحبت کرد و به جوانان آگاهی داد تا باورهای اصلاح شده و دقیق‌تری را جایگزین باورهای غلط کنند و درنتیجه سیاست‌های جمعیتی کشور دچار اختلال نشوند.
دیدگاه تان را بنویسید