برای سال‌ها، ایالات‌متحده و متحدانش می‌کوشیدند تا هند را متقاعد کنند که به شریک نظامی و اقتصادی نزدیکی برای غرب در راستای تقابل با جاه‌طلبی‌های چین تبدیل شود و این اقدام را به مثابه فرصتی برای بزرگ‌ترین دموکراسی دنیا جهت توازن‌سازی با بزرگ‌ترین دیکتاتوری دنیا ترسیم می‌کردند. «ماریا ابی حبیب» در گزارش ۱۹ ژوئن برای نیویورک‌تایمز نوشت، این هفته ایده چنین تقابلی واقعی‌تر شد زیرا سربازان هندی و چینی در بدترین درگیری‌ها ظرف ۴۵ سال اخیر با یکدیگر رودررو شدند که موجب کشته شدن ۲۰ سرباز هندی و آسیب دیدن تعداد نامعلومی از سربازان چینی شد. نخست‌وزیر هند با اشاره به درگیری‌ها در دره گالوان، واقع در لداخ (شمالی‌ترین قسمت کشمیر هند) گفت ارتش کشورش «برای هرگونه اقدام مناسب مختار است.» نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، جمعه در نشستی مهم در رابطه با تنش مرزی هند-چین در دره گالوان گفت: «هر آنچه نیروهای مسلح ما باید برای حفاظت از کشورمان انجام دهند، انجام خواهند داد.» او گفت: «هند خواستار صلح و دوستی است اما تاکید بر حاکمیت در وهله نخست قرار دارد. آزادی کامل به نیروهای مسلح خودمان داده‌ایم تا هر اقدامی که ضروری است، انجام دهند.»
نخست‌وزیر هند تاکید کرد که چین «نه وارد مرز ما شده است و نه اینکه آنها (چین) پستی را از کنترل ما خارج کرده‌اند.» او تاکید کرد: «هر آنچه نیروهای مسلح ما باید برای حفاظت از کشورمان انجام دهند، چه استقرار نیرو، واکنش، اقدام متقابل هوایی، زمینی یا دریایی، انجام خواهند داد. نیروهای مسلح هند اکنون به قابلیتی رسیده‌اند که هیچ‌کس نمی‌تواند حتی به یک ذره از سرزمین ما چشم داشته باشد. نیروهای مسلح هند قابلیت این را دارند که وارد چند بخش شوند، حتی بخش‌هایی که پیش‌تر نظارت نشده‌اند. جوانان ما اکنون قادر به دادن هشدار درخور و واکنش هستند.» با این حال، تحلیلگران می‌گویند تنش‌های جدید با چین بدترین تنشی است که هند با آن دست به گریبان شده است و معلوم نیست که آیا این کشور آمادگی – یا رغبت به- تقابل با قدرت نوظهوری که دارای روابط و منافع گسترده‌ای با یکدیگر هستند، دارد یا نه. برخی دیگر از تحلیلگران اما نظرات روز جمعه مودی را به مثابه «چراغ سبز» وی به ارتش برای واکنش درخور به چین ارزیابی کرده‌اند. درحالی‌که چینی‌ها بر سر گسترش ویروس کرونا زیر ذره‌بین و البته انتقاد جهانی هستند اما مقام‌های هندی ظاهرا جسورتر شده‌اند و گام‌هایی اتخاذ کرده‌اند که به باور بسیاری از تحلیلگران غربی در راستای محقق کردن نزدیکی بیشتر هند به غرب تلقی می‌شود. برخی هم معتقدند که تنش با چین، هند را به سوی نزدیکی بیشتر با غرب سوق می‌دهد.
ماه جاری، هند یک قرارداد دفاعی با استرالیا امضا کرد که به هر دو کشور اجازه می‌دهد تا از پایگاه‌های نظامی یکدیگر استفاده کنند. انتظار می‌رود استرالیا هم به مانورهای دریایی‌ای ملحق شود که قرار است هند با ژاپن و ایالات‌متحده برای تقویت تلاش‌های QUAD در راستای مقابله با جاه‌طلبی‌های دریایی چین در منطقه انجام دهد (در این راستا به گزارش شنبه ۳۱ خردادماه روزنامه «دنیای‌اقتصاد» بنگرید با عنوان «غلیان ناسیونالیسم هندو در خیابان‌های دهلی»). تلاش‌های هند برای نقش گسترده‌تر در سازمان‌های چندجانبه و بین‌المللی هم سرعت بیشتری گرفته است. روز چهارشنبه ۲۸ خردادماه هند به کرسی غیردائم شورای امنیت سازمان ملل دست یافت. در ماه مه هم این کشور کرسی هیات اجرایی سازمان بهداشت جهانی را به دست آورد و در اینجا بود که هند به سرعت از خواسته‌هایی حمایت کرد که خواستار تحقیق در مورد منشأ کرونا بودند؛ اقدامی که چین در راستای مسدود کردن آن تلاش سختی به خرج داده است.
اما وقتی پای اقتصاد و ارتش به میان می‌آید، هند عقب‌تر از چین قرار می‌گیرد. همین امر شاید رهبران هند را ترغیب کند که فعلا چشم‌انداز بدتر شدن اوضاع را در نظر نداشته باشند. «سامیر ساران»، رئیس «بنیاد تحقیقات ناظر» (Observer Research Foundation) که یک اندیشکده تاثیرگذار در دهلی است، می‌گوید: «هند هر سه گزینه – نظامی، اقتصادی و سیاسی- را به‌کار خواهد گرفت. چین کشوری بزرگ و قدرتمند است و پاسخی پایدار به تجاوزات‌شان باید شامل تمام این موارد شود.» او می‌افزاید: «دفاع از لیبرالیسم و دموکراسی و نظام باز بین‌المللی اکنون به مساله‌ای مهم در روابط دو کشور تبدیل شده است.» اگرچه ژنرال‌های نظامی دو کشور در امتداد مرزها مشغول مذاکره هستند اما ظاهرا تاکنون به راه‌حلی منجر نشده است. یک مقام هندی روز جمعه اعلام کرد که شب قبل (پنج‌شنبه شب) طرف چینی ۱۰ سرباز هندی را که به اسارت گرفته بود آزاد کرد (سخنگوی وزارت‌خارجه چین می‌گوید که از بازداشت ها بی‌اطلاع بوده اما به صراحت بیانیه دولت هند را رد نکرد). اما تقویت نیروها همچنان ادامه دارد و روستاییان منطقه و نیز تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که هر دو طرف در حال اعزام نیرو و تقویت مواضع خود هستند. اگرچه مودی اعلام کرد که «نه چین وارد مرز ما شده است و نه اینکه آنها پستی را از کنترل ما خارج کرده‌اند» اما تحلیلگران نظامی مستقل برآورد کرده‌اند که نیروهای چینی ظرف دو ماه گذشته تا ۲۳ مایل مربع در داخل بخش هندی پیشروی کرده‌اند.
«ابی حبیب»، گزارشگر نیویورک‌تایمز، می‌افزاید که بیانیه دولت هند به نیروهای مسلح این کشور «دستی باز برای اتخاذ هر اقدامی که لازم» داده است. درگیری خونین دوشنبه گذشته میان نیروهای دو کشور درحالی روی داد که هیچ کدام از سربازان سلاح گرم نداشتند. علت آن هم قرارداد ۱۹۹۶ میان دو کشور است که این منطقه را از هرگونه اسلحه و مواد منفجره عاری کرده است. با این حال، تصاویر ارسال شده در فضای مجازی نشان می‌دهد که سلاح‌های دستی گرز مانند و چماق‌های فولادی میخ‌داری در جریان این درگیری مورد استفاده قرار گرفته است. هند می‌گوید علاوه بر ۲۰ کشته، ۷۶ سرباز دیگر این کشور هم مجروح شده‌اند. این نزاع در یکی از نقاط مرتفع و کوهستانی که حدود ۴۳۰۰ متر ارتفاع دارد روی داده و در جریان نزاع چند سرباز به اعماق دره‌ها و درون رودخانه خروشان گیلوان با دمای نزدیک به صفر افتاده‌اند. این دو کشور دارای مرز مشترکی به طول بیش از ۳۴۰۰ کیلومتر هستند و خط کنترل عملی به‌عنوان نوعی خط مرزی نیروهای دو کشور را از هم جدا می‌کند. این خط مرزی به خوبی مشخص نشده است.
این گزارش می‌افزاید اگرچه هند یکی از بزرگ‌ترین ارتش‌های جهان را دارد اما نتوانسته آن‌گونه که باید و شاید ارتش خود را نوسازی کرده و قابل رقابت با همسایگانش باشد. هند سال‌جاری اعلام کرد که بودجه نظامی‌اش ۷۴ میلیارد دلار است درحالی‌که بودجه نظامی چین ۱۷۸ میلیارد دلار گزارش شده است. به لحاظ اقتصادی، هند راغب بوده که از بازار گسترده‌اش برای اعمال فشار بر چین استفاده کند. در ماه آوریل، قانونی از تصویب گذرانده شد که هر نوع سرمایه‌گذاری طرف چینی را منوط به پذیرش دولت کرده بود و این یک ضربه به شرکت‌های چینی بود که برای رشد بیشتر چشم به آن‌سوی آبها داشتند. رویترز هم گزارش داد که هند در نظر دارد تعرفه بر کالاهای چینی را بالا ببرد. دیپلمات‌ها انتظار دارند که هند مانع شرکت چینی «هوآوی» برای ورود به بازار بزرگ این کشور جهت تجهیز اینترنت‌نسل ۵G شود. اگرچه قدرت خرید بالقوه هند به این کشور اجازه می‌دهد به چینی‌ها سیلی بزنند اما حقیقت این است که ظرفیت دخل و خرج هندی‌ها بسیار کمتر از چینی‌هاست و به همین واسطه بود که چینی‌ها توانستند صاحب نفوذی جهانی شوند. هند از بعد اقتصادی و نظامی آرام‌تر از چین حرکت می‌کند. هند مزیت دیگری هم دارد. این کشور ایده «توازن دموکراتیک» را در برابر چین برای مهار این کشور در پیش گرفته و مساله کرونا هم فرصت دیگری برای اعمال فشار هند بر چین به دست داده و روایت هند از دموکراسی را هم بیشتر تقویت کرده است. چهره‌های سیاسی هند پس از شیوع کرونا بلافاصله به نظام اقتدارگرای چینی تاختند و عدم شفافیت و ماهیت اقتدارگرایانه این کشور را عامل شیوع کرونا اعلام کردند.
دیدگاه تان را بنویسید