هل یکی از محبوبترین ادویههای آسیایی است که خاستگاه اصلی آن به جنوب شرق آسیا، به ویژه هند، نپال و بوتان بازمیگردد. این گیاه بهصورت وحشی در طبیعت رشد میکند، اما با شناخت خواص فراوان آن، کشت تجاری هل در بسیاری از نقاط جهان گسترش یافته است. هل، پس از زعفران و وانیل، یکی از گرانترین ادویههای دنیاست.
تمام گونههای هل به خانواده زنجبیل تعلق دارند. برخی انواع آن گیاهانی علفی و چندسالهاند و برخی دیگر به صورت درختچههایی رشد میکنند که ارتفاع آنها گاه به ۴ متر هم میرسد. در این مقاله روش کاشت هل در گلدان و نحوه نگهداری آن در محیط خانه را آموزش میدهیم.
روشهای کاشت هل در گلدان
کاشت هل به دو شیوه انجام میشود:
۱. کاشت از طریق بذر (دانه)
۲. کاشت از طریق تقسیم ریزوم (تکثیر رویشی)
کاشت هل با بذر
میوه هل به صورت کپسولی است که دانههای قهوهایرنگی درون آن قرار دارند. برای کاشت، باید دانهها را از غلاف جدا کرده و آماده جوانهزنی کنید. ابتدا کپسولهای هل را چند ساعت در آب بخیسانید تا نرم شوند و به راحتی بتوانید دانهها را بیرون بیاورید. سپس دانهها را بشویید و در میان یک دستمال کاغذی مرطوب به مدت دو روز قرار دهید. بهتر است این کار را در ظرف دربسته انجام دهید تا رطوبت حفظ شود. پس از جوانهزدن، بذرها آماده کاشت هستند.
برای کاشت، سطح خاک گلدان را با آبپاش مرطوب کرده، بذرهای جوانهزده را روی خاک قرار دهید و روی آنها لایه نازکی از خاک بریزید. سپس مجدد خاک را به آرامی آبپاشی کنید و منتظر رشد گیاه بمانید.
کاشت هل با تقسیم ریزوم
در این روش، ریشههای تودهای (ریزوم) گیاه بالغ هل را از خاک بیرون آورده و قسمتهایی از آن که دارای جوانه هستند را جدا میکنید. این بخشها را میتوانید در گلدان جدید بکارید تا به گیاه مستقلی تبدیل شوند. توجه داشته باشید که گیاه مادر باید حداقل یک سال سن داشته باشد.
شرایط لازم برای پرورش هل در خانه
- گلدان مناسب : گلدانهای سفالی با عمق ۲۰ سانتیمتر برای کاشت هل ایدهآل هستند.
- خاک مناسب : خاکهای رسی یا لومی-رسی غنی از مواد آلی برای رشد بهتر هل توصیه میشوند.
- دما : بهترین دما برای رشد هل ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتیگراد (دمای اتاق) است.
- نور : هل به نور فراوان نیاز دارد اما نباید در معرض مستقیم نور آفتاب قرار گیرد.
- آبیاری : خاک گلدان باید همیشه مرطوب باشد، اما از غرقابی شدن پرهیز شود. بهتر است برگهای گیاه نیز گاهی آبپاشی شوند.
دوره گلدهی و برداشت
گلدهی گیاه هل معمولا از فروردین تا شهریور ادامه دارد. گیاه هل گلهای زیبایی تولید میکند که منظرهای دلپذیر به محیط خانه میبخشند. برای رسیدن به برداشت اقتصادی از بوتههای هل، حدود سه سال زمان نیاز است.
بیماریها و آفات گیاه هل
بیماریهای قارچی یکی از تهدیدات اصلی هل هستند.
- پوسیدگی کپسول و پوسیدگی ریزوم معمولاً در اثر رطوبت زیاد و دمای پایین ایجاد میشوند.
- بوتهمیری و حمله نماتدها و کرمها نیز از دیگر مشکلات رایج هستند.
مهمترین راه پیشگیری از این بیماریها، کنترل صحیح میزان آبیاری و جلوگیری از رطوبت بیش از حد خاک است.
دیدگاه تان را بنویسید