منور سادات شایسته خو مدیر مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس سلام الله علیها در گفتگو با دیده بان ایران به مسائل مهم روز جامعه از جمله مسئله حجاب، در شرایط کنونی جامعه و رابطه‌ی علل و معلولی آن پزداخت. مشروح گفتگوی منور سادات شایسته خو با دیده‌بان ایران را می‌خوانید.
منور شایسته استاد حوزه علمیه و مدیر مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس، و وضعیت کنونی حجاب در جامعه را چگونه و رویکرد دینی و تبلیغی مناسب در حوزه حجاب به دیده بان ایران گفت: در برخی از ادعیه اشاره ظریفی به مسئله ستر و پوشش و بدنبالش عفاف شده‌است به‌عنوان مثال یکی از دعاهایی که در ماه مبارک رمضان می‌خوانیم عبارت اللهم زینا دارد و معمولاً عفاف و حجاب همراه هم می‌آیند و در قالب یک نوع زیبایی ارزشمند از آن تلقی می‌شود به‌عنوان مثال در کلمات دعا می‌خوانیم اللهم زینا فیه بالستر و العفاف، به دنبالش می‌فرماید و استرنی بلباس القنوع و الکفاف.
بحث حجاب یک بحث عقلانی است
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: در روایتی از نبی اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم آمده‌است که اگر می‌خواهید وارد دین شوید باید از دروازه عقل گذر کنید و این همان تداوم عبارتی است که می‌فرماید کلما حکم به العقل حکم به الشرع. آن‌چه را شرع تأیید می‌کند عقل هم آن را تأیید می‌کند. بنابراین حجاب و پوشش و در مقدمه آن عفاف به‌عنوان امری است که از جامعه دینی منفک نمی‌باشد و در عرصه‌های مختلف بروز و ظهور دارد اعم از عرصه خانوادگی و اجتماعی سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی.
وی در پاسخ به این پرسش که" منظورتان از حاکمیت نفسانیات چیست و چه چیزی باعث شد مردم به این سمت‌وسو بروند؟" خاطرنشان کرد: انسان اگر نسبت به هویتش اعم از مرد و زن و جایگاهش در هستی و نگاهش از جنبه هستی‌شناسانه مورد بررسی قرار گیرد متوجه می‌شود که به‌عنوان یک انسان که خداوند او را خلیفه خود در روی زمین قرار داده است در مسیری قدم گذارد، که ارزش انسانی خود را ضایع نکند. بنابراین در جامعه انسان‌هایی که عقل سلیم دارند و انسان‌هایی که سرشت و طینت و فطرت های آنها به‌صورت پاک مانده و تحت تأثیر زر و زیور و زیبایی‌های کاذب و جاذبه‌های دنیایی قرار نگرفته است. هرکدام از این انسان‌ها برای خود احترام قائل هستند و دین مبین اسلام ارج می‌نهد به این احترام گذاشتن به شخصیت خود را به‌ویژه اگر این احترام گذاشتن به حقیقت خود در عرصه اجتماعی و در بروز و ظهور اجتماعی خود را نشان دهد خداوند برای حضور در اجتماع به مرد و زن امر به" غض بصر" و فرو افتادن چشم‌ها در نگاه کردن را می‌کند و به‌دنبال "غض بصر" به افراد دستور می‌دهد پاک‌دامن باشید و این نشان‌دهنده این است که اگر می‌خواهی در اجتماع حضور پیدا کنی قواعدی را که حاکم بر این حضور است باید قطعاً رعایت کنی و رعایت این قانون را هم عقل راهبری می‌کند.
منورشایسته خو یادآور شد: بین پوشش و حجاب و هویت انسانی رابطه مستقیم وجود دارد پوشش هرکس بیانگر شخصیت اوست و هویتی که انسان به واسطه او شناخته می‌شود مطمئناً او را در برابر قانون هم خاضع خواهد کرد همان‌طورکه اجازه نداریم در زندگی اجتماعی به حریم دیگران تجاوز کنیم درمورد روابط اجتماعی و رابطه با غیر محرم که به‌عنوان اجنبی هست اجازه نداریم که وارد حریم خصوصی او شویم و دستور دین مبین اسلام این است که در هنگام مواجهه با بیگانگان و نامحرمان در عرصه حضور اجتماعی این رعایت را باید داشته باشید.
احترام به زن به این است که خود را محفوظ بدارد تا مبتلا به نگاه و توجه بیماردلان نشود
استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: احترام به زن به این است که خود را محفوظ بدارد تا مبتلا به نگاه و توجه بیماردلان نشود. خداوند برای انسان زیستی زیبا که او را از عقده‌های کذا و کذا خارج می‌کند و به او آرامش واقعی می‌دهد را و آن زیستی که در او اطمینان قلب ایجاد می‌کند و او را به حیات طیبه می‌رساند توصیه می‌کند. بنابراین او که خالق و رب است و ولایت بر تو دارد می‌داند که در این عرصه احترام تو چگونه است؟ قالب‌های حلیت و حرمت که در احکام خمسه دین مطرح می‌شود اگرچه ضرورت دارد تبیین شود ولی در مراحل اولیه باید مخاطب را با خالق و مربی‌اش آشنا کرد.
مدیر مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس خاطرنشان کرد: حجاب در حکم پرچمی که بیانگر ارزش‌ها و هویت اجتماعی، سیاسی افراد جامعه است و باعث می‌شود اقتدار و عزت و شوکت یک جامعه تضمین شود و آن‌هایی که نسبت به قاعده و قانون حجاب برخلاف آن حرکت می‌کنند خودشان متوجه این امر نیستند که علیه خودشان جنگی را آغاز کردند که ثمرات این جنگ خروج ایشان از زیست امن الهی‌ست.
شایسته خو در پاسخ به پرسشی درباره نقش رسانه های تصویری و فضای مجازی در گسترش بی حجابی گفت: رسانه قطعاً در تغییر سبک زندگی نقش دارد ولی نقش رسانه نقش دوم است و این خانواده است که باید نقش خود را درست ایفا کند.مطمئناً در این صورت آسیب‌ها به حداقل می‌رسد. بنابراین نقش رسانه و فضای مجازی نقش دست دوم و حتی سوم است و این خانواده است که نقش اول را دارد و دومین نقش را آموزش‌وپرورش و آموزش عالی و امثالهم دارند و نقش سوم را جامعه دارد و رسانه را به‌عنوان آخرین مرحله است. اگر هر یک از این نقش‌ها می‌توانستند دقیق عمل کنند و به‌صورت حلقات به‌هم‌پیوسته رسالت‌های خود را به‌درستی انجام دهند مطمئناً امروز درگیر این مباحث و این مسائل نبودیم.
فتنه سال ۱۴۰۱ مانند سیلی بود که لایه های پنهان جامعه را رو کرد
استاد حوزه علمیه درباره دلایل اعتراضات سال ۱۴۰۱ به دیده بان ایران گفت: البته تمام اینها نشانه جامعه زنده است. جامعه زنده جامعه‌ای است که وقتی ضربان قلب این جامعه فراز و فرود داشته باشد یعنی حیات دارد و اگر بر روی خط مستقیم حرکت کند نشانه جامعه مرده است. از فتنه ها قرار نیست استقبال کنیم ولی هر فتنه‌ای بسان سیلی می‌ماند که لایه‌های پنهان جامعه را رو می‌کند و ما متوجه می‌شویم در کجاها خلأ و نقص داریم. به شرط اینکه متولیان و مربیان جامعه این امر را فهم و درک کنند.
وی درباره نقش دولت ها در برقراری ماجرای حجاب گفت: متولی و مربی را منحصر در دولت نمی‌دانم متولیان و مربیان را می‌توان در سطوح مختلف در نظر گرفت ابتدا خانواده در مرحله بعد مدرسه و سپس جامعه، کارگزاران و دولت‌مردان.
به‌نظر می‌رسد اتفاقی که در سال ۱۴۰۱ رقم خورد اگرچه تلخ بود ولی سبب خیر شد که ما بتوانیم کشف کنیم خلأهای ما در کجاست و اینجاست که متوجه می‌شویم سیستم خانواده ما به واسطه دور بودن از فضایی که جوان امروز در آن زندگی می‌کند و عدم توجه به آسیب‌ها و انحرافاتی که به واسطه حضور غیرهوشمندانه در این فضا رخ می‌دهد منجر به این قضیه شد. جوان امروز در فضایی سیر می‌کند که خانواده معمولاً از آن فضا بیگانه است و می‌توان گفت دنیای آنها از یکدیگر جداست به‌همین جهت است که باید خانواده و در رأس آن والدین به این باور برسند که فرزندانشان در دامن آنها باید رشد کنند. در خلال این توطئه دشمنان از وضعیت فرهنگی حاکم برجامعه جامعه سو استفاده می کنند.
وی خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم این تغییر را امروز شاید متوجه نشویم ولی به قطع و یقین شاید ۱۰ سال آینده این تغییر خودش را نشان دهد چون تغییرات اجتماعی و تغییر نگرش‌ها با یک‌سال و ۲ سال خود را نشان نمی‌دهد و مطمئن باشید که ابعاد پنهان طی ۱۰ سال آینده خودش را آشکار می‌کند و مردم متوجه این قضیه می‌شوند البته نقش آگاه‌سازی و روشنگری و اینکه مردم را درک کنیم و آنها را مقصر جلوه ندهیم همه را باید کنار هم دید یعنی باید از قاعده شروع کرد تا برسیم به رأس هرم همه را با هم به شکل مجموعی ببینیم نه جدا از یکدیگر.
شایسته خو؛ مدرس حوزه علمیه در پاسخ به پرسشی درباره دلایل عدم اثرگذاری گشت ارشاد به دیده بان ایران گفت: سوال را به این شکل نباید مطرح کرد گشت ارشاد تعبیر درستی نیست اگر قرار است ارشاد کنیم تعبیر بسیار زیبایی را در کلام مولا علی علیه السلام در معرفی نبی اکرم صلوات الله علیه و آله و سلم داریم. حضرت علی علیه السلام در معرفی پیامبر می‌فرمایند" او طبیب دوار است" طبیب دوار آن جایی که لازم باشد مرهم می‌گذارد و آن جایی که لازم باشد جراحی می‌کند. اینکه ما به دشمنانمان بهانه‌ای بدهیم که بر مسئله سوار شوند و علیه زنان و به‌نام دفاع از زنان موضع‌گیری غلط و اشتباه داشته باشند و چون بانوی ایرانی بعضاً نسبت به این قضیه آگاهی ندارد، او هم سوار این موج می‌شود و درواقع علیه خودش حرکت می‌کند. به‌نظرم اگر ما طبق سیره نبی اکرم عمل کنیم و به‌عنوان طبیب درد آشنا سراغ افرادی که نسبت‌به مسئله یا جاهل اند یا عامد و یا مغرض و یا غافل، مطمئناً این درد را درمان خواهیم کرد. نه‌تنها در سطح خانواده که در سطح جامعه. مشکل اصلی این فرد حجاب نیست بلکه مشکل اصلی او مسئله‌ای دیگر است که خودرا این گونه به نمایش می‌گذارد. مشکل اصلی او این است که کسی او را نفهمیده است و درک نکرده است مشکل اصلی این است که وقتی در حال تحصیل در مدرسه بود درگیر مفاهیم و حفظیات شد که از مسئله اصلی او را غافل کرده‌است.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: مباحثی همچون گشت ارشاد ،طرح نور باید در مسیر خودش اجرا شود و مستلزم این است که همه دستگاه‌ها و سازمان‌ها اعم از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی و همه اقشار جامعه همراهی کند و الا همان خواهد شد که امروز شاهد و ناظر هستیم
شایسته خو در پاسخ به پرسشی درباره عدم کارآیی پلیس در برخورد با افراد بی حجاب و بدحجابی به دیده بان ایران گفت: «زمانی‌که دستگاه‌های مختلف تکالیف خود را درست انجام ندهند پلیس ملزم است برای تأمین امنیت اجتماع ورود کند و قطعاً کار خود را درست انجام داده است. ایراد متوجه طرح نور و امثال آن نیست. چنان‌که نیروی انتظامی در رسالت و مأموریت خودش به‌درستی عمل کرد ولی چون بسیاری از دستگاه‌ها در کنار نیروی انتظامی عمل به تکلیفشان نکردند شاهد چنین وضعیتی هستیم و بدتر از امروز را هم خواهیم دید. به‌هرحال نیروی انتظامی همان‌طورکه حافظ امنیت خانه‌های ما و جامعه است، مراقبت خود را به‌نحو احسن انجام می‌دهند و امنیت دختران جوان و بانوان جامعه را حفظ می‌کند، لازم است بقیه دستگاه‌ها و نهادها هم وارد میدان شوند.»
دیدگاه تان را بنویسید