احتمال بروز جنگ میان چین و آمریکا وجود دارد

کوین راد کیست؟ 

کوین مایکل راد  Kevin Michael Rudd متولد ۲۱ سپتامبر ۱۹۵۷، نخست‌وزیر سابق استرالیا و رهبر حزب کارگر از احزاب قدرتمند این کشور بود. وی در دوره‌ای وزیرخارجه استرالیا شد و سابقه حضور در پارلمان این کشور را نیز در پرونده فعالیت‌های سیاسی خود ثبت کرده است.

حزب کارگر در ۲۴ نوامبر ۲۰۰۷ و در انتخابات فدرال همان سال توانست تا با پیشی گرفتن از رقیب اصلی خود، حزب لیبرال، به عنوان پیروز انتخابات شناخته شود و بدین ترتیب، کوین راد جایگزین جان هوارد نخست‌وزیر وقت این کشور شد. پس از سه سال وی به دلیل اختلاف‌های درون حزبی در ژوئن ۲۰۱۰ از رهبری حزبش کنار گذاشته شد تا نخست‌وزیری به جانشین وی جولیا گیلارد برسد.

در یازدهم سپتامبر ۲۰۱۰ گیلارد، وی را به عنوان وزیر امورخارجه کابینه جدیدش معرفی کرد.

جنگ قابل اجتناب

راد کتاب خود با عنوان «جنگ قابل اجتناب؛ خطرات یک مناقشه فاجعه‌بار بین آمریکا و چین تحت ریاست شی جین‌پینگ» را در ۱۷ فصل، یک مقدمه و یک موخره تنظیم کرده است. نویسنده در مقدمه کتاب با تاکید بر قدرت و جایگاه خاص «شی جین‌پینگ» در نظام سیاسی چین و پیش‌بینی اینکه شی به احتمال زیاد تا اواسط دهه ۲۰۳۰ از قدرت بالایی برخوردار خواهد بود، خاطرنشان می‌کند بخش زیادی از کتاب به تعریف اولویت‌های اصلی شی اختصاص خواهد داشت زیرا این اولویت‌ها احتمالا راهنمای اصلی سیاست‌گذاری چین در دهه‌های پیش‌رو خواهند بود.

هدف او این است که خواننده را با جهان‌بینی شی آشنا سازد و  نشان دهد رئیس‌جمهوری چین از میز کار خود چگونه به جهان می‌نگرد و چه اولویت‌هایی دارد.

راد خاطرنشان می‌کند که شناخت تفکر سیاسی چینی و جهان‌بینی شی برای هرگونه تحلیلی در زمینه احتمال جنگ و چگونگی اجتناب از آن نقشی اساسی دارد.

نویسنده در فصل اول کتاب به بررسی تاریخ روابط آمریکا-چین می‌پردازد و در فصل دوم مشکل بی‌اعتمادی بین دو کشور را مورد کنکاش قرار می‌دهد. راد در فصول بعدی کتاب نیز در چارچوب مضمون کلی شناخت جهان‌بینی رئیس جمهوری چین، ابعاد مختلف مساله از جمله تضمین وحدت ملی و سعادت اقتصادی، مدیریت محیط پیرامونی چین، نوسازی ارتش، حرکت به سمت غرب در چارچوب طرح «کمربند و راه»، افزایش اهرم‌های قدرت چین در سراسر اروپا، آفریقا وآمریکای لاتین و در نهایت تغییر نظم جهانی را مورد بررسی قرار داده و در پی آن نیز واکنش‌های نوظهور راهبردی آمریکا در قبال چین تحت رهبری شی را تحلیل می‌کند.

در روایت جدید کِوین راد از روابط آمریکا - چین خاطرنشان شده است که مطابق برخی گزارش‌ها ، آمریکا در ۱۸ مناقشه شبیه‌سازی شده رایانه‌ای بر سر تایوان از چین شکست خورده استراد در دو فصل پایانی کتاب نیز گزینه‌های جایگزین برای آینده روابط چین و آمریکا در «دهه زندگی خطرناک» را مورد بررسی قرار داده و نگرش خود را برای عبور از آینده‌ای پرابهام و مدیریت رقابت راهبردی دو کشور ارائه می‌کند.

روزنامه نیویورک تایمز در معرفی این کتاب نوشته است: سناریوی شکست آمریکا در یک نبرد احتمالی در برابر چین، موضوعی که مورخان در آینده از آن به عنوان «واترلو آمریکایی» (با اشاره به شکست ناپلئون در نبرد واترلو) یاد خواهند کرد، چندان هم نامحتمل و غیرواقعی نیست.

در روایت جدید کِوین راد از روابط آمریکا - چین خاطرنشان شده است که مطابق برخی گزارش‌ها ، آمریکا در ۱۸ مناقشه شبیه‌سازی شده رایانه‌ای بر سر تایوان از چین شکست خورده است. راد که نخست وزیر سابق استرالیا است و اکنون ریاست گروه «جامعه آسیا» را عهده‌دار است، حدود چهار دهه گذشته را صرف تلاش برای فهم پیچیدگی‌های چین کرده و استدلال می‌کند که «رئیس جمهور شی در ارتباط با تایوان عجله دارد» و به این نتیجه رسیده است که «رویکرد تدریجی اسلاف او شکست خورده است.»

از منظری گسترده‌تر، شی بر این اعتقاد است که دوران استیلای آمریکا در آسیا به سر آمده و دورنمای ژئوپلتیک در این منطقه «در حال تجربه تغییرات شگرفی است که در مدت یک سده گذشته سابقه نداشته است.» به اعتقاد نویسنده کتاب، پکن اکنون بر این اعتقاد است که «زمان برای تغییر ماهیت نظم جهانی مناسب است.»

راد بر این باور است که «بهترین شانس برای اجتناب از جنگ، فهم بهتر تفکر راهبردی طرف مقابل، و نیز تصور مفهومی جهانی است که هر دو کشور آمریکا و چین بتوانند در آن ضمن رقابت‌های خود همزیستی داشته باشند»«جرج کنان» دیپلمات آمریکایی و از طراحان نظم جهانی (نظم لیبرال پس از جنگ جهانی دوم) زمانی گفته بود یک سیاست خارجی صحیح آمریکا باید به گونه‌ای باشد که «این تصور را ایجاد کنید که آمریکا می‌داند چه می‌خواهد.» اما به همین اندازه اهمیت دارد که بدانیم دشمنان و رقیبان هر کشوری چه می‌خواهند.

ماجراجویی‌های آمریکا در شرق آسیا بخصوص از این لحاظ شایان توجه است که تاریخی طولانی از فقدان گفت وگوی واقعی میان دولت‌ها را دارد. فرانسیس فیتزجرالد در کتاب «آتش در دریاچه» توضیح می‌دهد که آمریکایی‌ها حتی در فهم «دستورزبان پایه فکری» در فرهنگ جوامعی که قصد شکل دادن به آن را داشتند، هم شکست خوردند.

«راد» نخست وزیر سابق استرالیا پس از پایان کارش در سن ۶۰ سالگی به دانشگاه آکسفورد رفت تا دکترای خود را با عنوان «تمرکز بر شناخت جهان‌بینی رئیس جمهور چین» دریافت کند. او که بیش از ۱۰۰ بار به کشور چین سفر کرده و به زبان ماندارین (چینی) تسلط دارد، یکی از معدود سیاستمداران خارجی است که فرصت آشنایی شخصی با شی را _ ابتدا در مقام دیپلمات، زمانی که شی یک مقام دولتی در «شیامن» بود و سپس زمانی که معاون رئیس جمهور شد - داشته است.

این کار در بحبوحه حمله روسیه به اوکراین به طور خاص ضروری به نظر می‌رسد. اکنون به نظر می‌رسد که نظم جهانی پس از جنگ جهانی دوم در حال از بین رفتن است و سیاست قدرت به سبک قرن ۱۹ جای آن را می‌گیرد. مضاف بر اینکه روسیه یک قدرت نسبتا ضعیف است که اقتصاد آن کوچکتر از ایتالیاست.

چنانچه مسکو بتواند پکن را متقاعد سازد که به تلاش‌های آن برای شکل دادن مجدد به نظم جهانی بپیوندد، در این صورت دورنمای جهانی می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای تغییر نماید. شی نسبت به رهبران سابق چین در زمینه همدلی با روسیه جدی‌تر اقدام کرده است؛ او از رئیس جمهوری روسیه به عنوان «بهترین دوست» خود یاد کرده و روز تولد ولادیمیر پوتین با او تماس می‌گیرد.

پیامدهای یک جنگ تمام‌عیار با چین بیش از آن شدید است که بتوان تصور کرد. راد بهتر از بسیاری دیگر درک می‌کند که حداقل در کوتاه ‌مدت نمی‌توان آرزوی کناررفتن شی‌ جین‌پینگ و جهان‌بینی او را داشت. این «سردرد» مزمن است و آمریکایی‌ها باید از همه نبوغ خود برای مدیریت این درد استفاده کنندبه اعتقاد راد،‌ رئیس‌جمهوری چین ارزش زیادی برای این مساله قائل است که مسکو آماده است بسیار ماجراجویانه‌تر از چین عمل کند. چین با این حال به آرامی و بدون سر و صدا در حال اقدام برای سامان‌دهی دوباره صفحه شطرنج راهبردی بوده است. این کشور به عنوان مثال بیش از ۹۰ میلیارد دلار در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۷ برای احداث بنادر و مراکز گارد ساحلی در امتداد مسیری دریایی در قطب شمال سرمایه‌گذاری کرده است.

وی می‌افزاید: پیامدهای یک جنگ تمام‌عیار با چین بیش از آن شدید است که بتوان تصور کرد. راد بهتر از بسیاری دیگر درک می‌کند که حداقل در کوتاه ‌مدت نمی‌توان آرزوی کناررفتن شی‌ جین‌پینگ و جهان‌بینی او را داشت. این «سردرد» مزمن است و آمریکایی‌ها باید از همه نبوغ خود برای مدیریت این درد استفاده کنند.

راد بر این باور است که «بهترین شانس برای اجتناب از جنگ، فهم بهتر تفکر راهبردی طرف مقابل، و نیز تصور مفهومی جهانی است که هر دو کشور آمریکا و چین بتوانند در آن ضمن رقابت‌های خود همزیستی داشته باشند.»

این مسیر موسوم به «گذرگاه شمال‌شرقی» مدت زمان سفر از آسیا به اروپا را به میزان بیش از دو هفته و نزدیک به پنج هزار مایل کاهش خواهد داد. این مسیر همچنین به چین اجازه خواهد داد تا گلوگاه‌هایی مانند «تنگه مالاکا» که در برابر نیروهای دریایی آمریکا آسیب‌پذیر است دوری کنند.

نیویورک تایمز در نقد کتاب راد می‌افزاید: کوین راد در انتقال همه پیام مورد نظر خود این کتاب را به شکل یک طرح سیاست‌گذاری سازمان‌دهی کرده که مملو از حقایق (فکت) سودمند و تحلیل قوی است.

با این حال کتاب، ساختاری دانشگاهی و آکادمیک ندارد و خبری از پانوشت‌ها و یا ارجاعات پایانی یا حتی «کتاب‌نامه» نیست و خواننده نمی‌داند که مطالب هر صفحه کتاب از یک مقاله روزنامه، یادداشت ارائه شده از سوی یکی از «دستیاران تحقیقی پرشمار» نویسنده، یا گفت‌وگویی با یک دوست چینی نشات گرفته است.