سامانه شاد و اینترنت نامطلوب وضعیت عدالت آموزشی در ایران را اسفبار کرد

عدالت آموزشی دارای یکسری شاخص هاست. تا زمانی که زمینه های عدالت آموزشی بررسی نشود، نمی توان از عدالت آموزشی صحبت به میان آورد. دکتر علیرضا رحیمی وضعیت عدالت آموزشی در کشورمان طی دو سال اخیر را تشریح کرد.

صحبت از عدالت آموزشی زمانی میسر می شود که ابعاد دقیق عدالت در کشور برشمرده شود. عدم استفاده از ابزار آموزشی یکسان در جامعه منجر به آن نمی شود که از همه دانش آموزان به یک اندازه انتظار یک سطح یادگیری داشته باشیم. این موضوع از نظر کارشناسان آموزشی همواره مورد انتقاد بوده است، به عنوان مثال تمرکز گرایی در امر آموزش، یکی از مباحثی است که نیازمند برنامه ریزی مسئولان آموزش است. باید توجه داشت که دانش آموزان شمال و جنوب کشور با دانش آموزانی که در مرکز کشور زندگی و تحصیل می کنند از نظر محیطی و اقلیمی شرایط متفاوتی را تجربه می کنند که در واقع روی یادگیری آن ها موثر است.

با شیوع کرونا در سراسر جهان از جمله ایران، آموزش مدارس نیز به صورت مجازی پیگیری شد. اگرچه آموزش و پرورش و وزارت ارتباطات تلاش کردند تا با رونمایی از سامانه های شاد، مدرسه تلویزیونی و راهکارهای دیگری از این قبیل جهت عقب نیافتادن دانش آموزان تلاش کردند اما به عقیده اکثر دانش آموزان، کیفیت این آموزش ها قابل قبول نبود و ضمناً از این فرصت در راستای گسترش عدالت آموزشی در کشور تلاش چندانی صورت نگرفت.

دوران آموزش مجازی فرصت خوبی برای تحقق عدالت آموزشی بود که از دست رفت

دکتر علیرضا رحیمی، کارشناس آموزش و تعلیم و تربیت در تشریح وضعیت عدالت آموزشی در کشورمان به خبرنگار رکنا اظهار داشت: باید دانست که آموزش مجازی فرصت خوبی بود تا عدالت آموزشی در کشور گسترش پیدا کند. در دو سال اخیر اما آموزش و پرورش با ایجاد سامانه شاد، وضعیت اینترنت نامطلوب در برخی نقاط، مدرسه تلویزیونی و... نتوانست کاری از پیش ببرد و در واقع وضعیت عدالت آموزشی در ایران به شکل اسفباری نمایان تر شد.

وی ادامه داد: آموزش مجازی و استفاده از امکانات و ابزارها یکی از بهترین وسیله ها برای رسیدن به عدالت آموزشی است. با این حال کودکی که ابزار ندارد، مطمئناً مدرسه درست و حسابی نیز ندارد. در سراسر کشور از نظر امکانات آموزشی وضعیت نابرابری وجود دارد و با این وجود، از دانش آموزان سراسر کشور انتظارات برابر داریم. به عبارتی از کودکی که در تهران زندگی و درس می خواند با کودکی که در خراسان جنوبی درس می خواند نباید انتظار یکسان داشت.

بدترین استفاده از مدرسه تلویزیونی شد

این کارشناس حوزه آموزش به تحقق نابرابری آموزشی با توجه به تمرکز گرایی و مطالبی که در آموزش و پرورش و در برنامه ریزی درسی، اهداف و برنامه های آن وجود دارد اشاره کرد و گفت: این وضعیت باعث می شود خود به خود، نوعی نابرابری ایجاد شود. باید توجه داشت دانش آموزی که در فضای آزاد یک روستا درس می خواند از نظر دریافت فعالیت های آموزشی ممکن است از دانش آموزی که در یک ساختمان و بین در و دیوار حبس شده است، بیشتر یادگیری داشته باشد. بنابراین اختصاص یک نوع امکانات به همه دانش آموزان عدالت آموزشی را محقق نمی کند.

رحیمی بار دیگر به فرصت خوب آموزش مجازی برای ایجاد کردن عدالت آموزشی در کشور اشاره کرد و گفت: اکنون همه خانواده ها دارای تلویزیون هستند اما بدترین بهره از مدرسه تلویزیونی برده شد، متاسفانه یکسری برنامه های بسیار بسیار بی ارزش به نام برنامه های آموزشی توسط کسانی که چیزی از آموزش نمی دانستند روی آنتن برده شد. به طور کلی آموزش مجازی و استفاده از تکنولوژی برای بالا بردن عدالت آموزشی می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد، البته باید مهارت و توان استفاده از آن را داشته باشیم.

آموزش مجازی در دنیا بازگشت به شرایط آموزشی قبل کرونا را سخت کرده

وی در مورد وضعیت عدالت آموزشی گفت: زمانی که حرف از گروه های مختلف و تفاوت در امکانات آموزشی صحبت می کنیم، در واقع از عدم عدالت آموزشی صحبت به میان می آوریم. کودکی که در دهستان زندگی می کند باید در زمینه های کشاورزی، دام داری و امثالهم درس بخواند. کسی که در شهر زندگی می کند نیز باید متناسب با فضای محل سکونت اش تحصیل کند، در این وضعیت است که عدالت فراهم می شود. بنابراین با ایجاد فرصت های برابر، همانند چیزی که در دولت های سوسیالیستی مطرح می شود، عدالت آموزشی محقق نمی شود.

این کارشناس آموزش در توضیح عدالت آموزشی افزود: به نظر می رسد ابتدا باید عدالت تعریف شود و سپس از عدالت آموزشی صحبت به میان آوریم. وقتی تعدادی از دانش آموزان در کشور نسبت به استفاده از امکانات رفاهی مثل موبایل، تبلت و اینترنت محروم هستند، هرچقدر هم امکانات آموزشی افزایش یابد، چیز چندانی گیر دانش آموزان نمی آید. اگرچه این درحالی است که از تلویزیونی که 90 درصد دانش آموزان به راحتی به آن دسترسی دارند نیز به نحو بدی استفاده می شود. اکنون می توان مانند مدیریت بحران در حوادث طبیعی، از نیروهای داوطلب، جهادی و بسیجی برای نیازهای آموزشی دانش آموزان استفاده کرد. متاسفانه سیاست گذاری دولت ها برای احیاء وضعیت آموزش و عدالت آموزشی در ایران از آمادگی لازم برخوردار نیست.

علیرضا رحیمی در پایان اظهار داشت: اکنون در بحث بازگشایی مدارس، مدام به طبل آموزش حضوری زده می شود، گویی اگر آموزش دانش آموزان به صورت حضوری برپا شود، مشکلات آن ها نیز مرتفع می شود. باید دانست که آموزش حضوری وضعیت را به حالت ظاهراً طبیعی برمی گرداند. نظام آموزش مجازی در دنیا کاری کرده است که بازگشت به زمان قبل از شیوع کرونا سخت شده است.