سواد زندگی؛ سواد عاطفی- مهم‌ترین رکن ازدواج‌های موفق برقراری ارتباط سالم و گوش دادن زوج‌ها به حرف‌ها و نظرات یکدیگر است. بااین‌حال، غیرمعمول نیست که زوج‌ها دوره‌هایی را تجربه کنند که صحبت کردن با یکدیگر سخت شده و به چالشی تبدیل شود که در آن هر دو یا یکی از طرفین به سخنان یکدیگر گوش نمی‌دهد. وقتی یکی یا هر دوی شما پاسخگو نیستید، روابط زناشویی ممکن است با مشکل روبرو شود. اگر گوش ندادن ادامه پیدا کند، می‌تواند نشانه این باشد که ازدواج شما درخطر افتاده است.
بررسی اجمالی
همان‌طور که به دلایل احتمالی نادیده گرفته شدن و نشنیده ماندن از سوی همسرتان فکر می‌کنید، حتماً ببینید و بررسی کنید که خودتان چقدر خوب گوش می‌دهید. به یاد داشته باشید، مقصر دانستن همسرتان آسان است، اما اغلب اوقات، ارتباطات معیوب خیابانی دوطرفه است که هر دو در آن مقصر هستند.
مشکل گوش ندادن در یک رابطه می‌تواند به مسائل مختلفی مربوط باشد. عوامل مؤثر در این امر می‌تواند شامل روش مراوده شما (یا همسرتان) باشد، یا دیگر مسائل شخصی که باعث می‌شود هرکدام از شما قادر یا مایل به گوش دادن نباشید. گاهی هم ترکیبی از مسائل مختلف می‌تواند باعث گوش ندادن همسرتان به شما شود.
اگر احساس می‌کنید شریک زندگی شما گوش نمی‌دهد، ارزش این را دارد که به او بگویید. تصور نکنید که همسرتان می‌داند شما به چه فکر می‌کنید. او ممکن است هیچ تصوری از احساس نادیده گرفتن شما نداشته باشد پس بهتر است به او بگویید که چرا شما را نادیده می‌گیرد یا به حرفتان گوش نمی‌دهد.
نکته اصلی این است که در این مکالمه صادق و مهربان باشید - یعنی منظور خود را بگویید، اما این کار را بدون آسیب رساندن به شریک زندگی خود انجام دهید. شما همچنین باید آنچه را که فکر می‌کنید برای شما درست است با همسرتان به اشتراک بگذارید.
روش سخن گفتن
غالباً، روش گفتن مطالب به‌اندازه مطالبی که می‌گوییم اهمیت دارد. لحن منفی، مجادله، حاشیه رفتن و یا پرخاشگری منفعلانه (مثل یک‌دندگی، تعلل، ترشرویی) تنها چند مورد از کارهایی است که شما ممکن است ناخواسته در مکالمات خود انجام دهید.
در این درس چند مورد عمده‌ای که معمولاً موجب بروز مشکل در ارتباط و مکالمه با همسرتان می‌شود تنظیم‌شده و البته پیشنهادهایی برای رفع هر یک از این مشکلات، طوری که مکالمه به احساس احترام و شنیده شدن بینجامد.
زیاد حرف زدن
ممکن است سخنانتان برای گفتن آنچه می‌خواهید بگویید خیلی طولانی شده باشد. گاهی اوقات، هنگامی‌که عصبی هستیم یا انتظار پاسخ منفی یا درگیری داریم، ممکن است حرف‌های ما بیش‌ازحد ضرورت طولانی شود. این می‌تواند برای شریک مکالمه شما ناامیدکننده یا خسته‌کننده باشد چراکه مقصود و معنای اصلی حرف شما در انبوه کلمات گم می‌شود. هدف از سخن گفتن، رسیدن به اصل مطلب است. هرچند، یک همسر دوست‌داشتنی باید آن‌قدر صبور باشد که بتواند آنچه را در ذهن شما است به‌طور کامل بشنود.
انحصارطلبی
اگر همسرتان به‌ندرت فرصتی برای گفتگو پیدا می‌کند احتمالاً شما به او اجازه حرف زدن نمی‌دهید. شما برای برای جلب‌توجه او، ممکن است ناخواسته مکالمات را در انحصار خود درآورید. یک گفتگوی خوب به هر دو نفر امکان می‌دهد که در بحث مشارکت کنند. بنابر این مسأله را بررسی کنید و ببینید که وقتی همسرتان در حال بحث در مورد موضوعی مهم است چگونه به او گوش می‌دهید. گوش دادنی را که می‌خواهید از شریک زندگی خود ببینید، الگوی خود کنید تا همسرتان نیز از آن پیروی کند.
فرصت دادن به همسرتان برای صحبت کردن و واقعاً گوش دادن ممکن است آن‌ها را ترغیب کند که همان کار را برای شما انجام دهند.
حرف‌های آزارنده
اگر سابقه گفتن جملات آزاردهنده، توهین‌آمیز، تهدیدآمیز، نفرت‌انگیز یا بی‌احترامی به عقاید، اعتقادات و احساسات همسرتان را داشته باشید، ممکن است همسرتان تمایلی نداشته باشد که به صحبت‌های شما گوش دهد. همچنین، اگر مکالمات شما به‌سرعت به مجادله و دعوا تبدیل شود، ممکن است همسر شما احساس کند نیاز به حفاظت و دفاع در برابر شما دارد و از مکالمه دوری کند.
او همچنین ممکن است از گفتگو با شما صرف‌نظر کنند تا مجبور به شنیدن نظرات منفی و آزارنده شما نباشد.
در حالت ایدئال، هردوی شما می‌توانید برای انجام گفتگویی مدنی و انسانی تلاش کنید و طی آن نظرات خود را بگویید بدون اینکه با یکدیگر بی‌رحمانه برخورد کنید.
یادتان باشد با تعیین و رعایت چند قانون اساسی می‌توانید به گفتگوهای خود باهم نظم و سامان دهید؛ مانند به‌نوبت صحبت کردن، قطع نکردن صحبت دیگری، تعیین زمان برای حرف زدن هر یک و استفاده نکردن از کلمات توهین‌آمیز و آسیب‌رسان.
واضح و بدون کنایه حرف بزنید
در گفتگو میان دو زوج بهترین شیوه آن است که سرراست و مشخص به موضوع مورد اختلاف بپردازید و مطمئن شوید که همسرتان منظور شنا را رست فهمیده است. برای همین از انگیزه خوانی یا پرخاشگری منفعل (غر زدن، کنایه زدن، ترشرویی...) پرهیز کنید.
صداقت می‌تواند ترسناک باشد، اما برای مکالمه نامزدی و ازدواج بسیار حیاتی است. منظورت را بگو. آنچه را که می‌خواهید صریح و واضح بپرسید. احساسات خود را داشته باشید اما به افکار، خواسته‌ها و احساسات شریک زندگی خود نیز اهمیت و ارزش بدهید.
لحن حرف زدن
لحن حرف زدن شما تأثیر بسیار زیادی بر احساس همسر و نوع رابطه‌تان می‌گذارد. از به کار بردن لحنی که باعث شود همسرتان خود را کودک یا زیردست فرض کند اجتناب کنید. لحن رئیس مأبانه شما ممکن است باعث شود همسر شما احساس کند که نادیده و ناشنیده مانده است. همچنین موعظه و نصیحت کردن می‌تواند موجب انباشت حس کینه و رنجوری در شریک شما شود.
در عوض، نگرانی‌ها یا سؤالات خود را به‌روشنی توضیح دهید بدون اینکه ادعا کنید که شما بهتر می‌دانید سپس، بگذارید شریک زندگی شما صحبت کند. تصور نکنید که از قبل همه پاسخ‌ها را می‌دانید یا اینکه نظرات شما تنها پاسخ‌های درست هستند. گوش دادن باروی گشاده و پذیرنده باعث می‌شود که همسرتان در شنیدن صحبت‌های شما بسیار پذیراتر باشد.
از تعمیم دادن پرهیز کنید
کلی حرف زدن خیلی آسان است، اما اغلب منصفانه و درست نیستند. وقتی در مکالمه با همسر خود از کلمات و قیدهای تعمیم دهنده مثل همیشه، هرگز؛ دائماً، هیچ‌وقت و ... استفاده می‌کنید شریک شما حس می‌کند به او حمله شده است و شما تمام تقصیرها ا گردن او می‌اندازید. چنین گفتگویی پیش نمی‌رود. بنابراین از تعمیم دادن یک حادثه و اتفاق خودداری کنید، هیچ‌کس دوست ندارد که در هر بار صحبت به لیست بلند بالایی از همه خطاهای خود گوش دهد. در عوض، بر روی موضوعات خاص و مربوط به حال حاضر و مواردی که می‌توانید خود و همسرتان آن را تغییر دهید، تمرکز کنید. موارد مورد اختلاف را جزئی و با مصادیق مشخص مطرح کنید.
زمان‌بندی نامناسب برای حرف زدن
مسئله دیگر اینکه زمان‌بندی شما برای صحبت کردن ممکن است به‌سادگی مناسب نباشد. همسر شما هنگام خستگی، استرس، درگیری با مشغله فکری دیگر، یا وقتی‌که عجله دارد یا مشغول کار دیگری است احتمالاً با توجه به سخنان شما گوش نخواهد داد. به همسرتان بگویید که می‌خواهید صحبت کنید و از او بپرسید که آیا اکنون زمان خوبی است؟ اگر همسرتان گفت نه، به آن احترام بگذارید - و زمان بهتری را تنظیم کنید.
موضوعات قدیمی را پیش نکشید
هرگونه مکالمه در مورد موضوع یا موضوعاتی که قبلاً به‌طور مفصل در مورد آن‌ها بحث شده، اما مرتباً دوباره مطرح می‌شوند می تواند موجب اختلال در گفتگو شود.. اگر مرتباً موضوع یا موضوعات قدیمی را مطرح می‌کنید، ببینید دلیل این کار را چیست؟ آیا مواردی درگذشته وجود دارد که باید حل شوند؟ آیا چیزی هست که نتوانید ببخشید، حل کنید یا رها کنید؟ وجود چنین مسائل حل‌نشده‌ای درگذشته و تکرار مداوم آن در هر گفتگو موجب استهلاک رابطه می‌شود.
منفی حرف زدن
آیا همسرتان شکایت دارد که شما همیشه شکایت دارید، غر می‌زنید یا منفی صحبت می‌کنید؟ ممکن است احساس کنید کارتان موجه است یا فکر می‌کنید که این روشی برای انحراف توجه شما است. درهرصورت، لحن و نحوه پرداختن به مباحث مطرح‌شده را در نظر بگیرید. حتی اگر حق با شما باشد، شاید راهی برای بحث در مورد مسئله به روشی کمتر متهم کننده و مثبت‌تر (یا حداقل بی‌طرف) وجود داشته باشد.
تمرکز روی نکات منفی (حتی در صورت موجه بودن) باعث می‌شود دیگران با شما همراهی نکنند. در عوض، سعی کنید روی راه‌حل‌ها تمرکز کنید تا اینکه مدام به طرح مشکلات طبعاً منفی بپردازید.
علاوه بر این، به‌جای اینکه صرفاً عبارات اتهام‌آمیز به کار ببرید، مانند "تو این کار را کردی"، از عبارات "من احساس می‌کنم" برای انتقال مکالمه استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال، عبارت "من احساس می‌کنم نادیده گرفته می‌شوم وقتی به من گوش نمی‌دهی" احتمالاً در جلب‌توجه همسرتان مؤثرتر از این است که فقط بگویید: "تو هرگز به من گوش نمی‌دهی".
خلاصه
هدف مکالمات شما باید یادگیری، حمایت و گوش دادن به یکدیگر باشد؛ نه‌فقط برنده شدن.
دیدگاه تان را بنویسید