کرونا و جادوی خیابان‌های خالی!

گسترش سریع کروناویروس در سراسر جهان و برقراری محدودیت‌های مختلف در جهت مهار آن، زندگی روزمره و عادی بسیاری از افراد را در سراسر جهان دگرگون کرده است.

این دگرگونی اگر چه در نگاه اول بهم خوردن نظم اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی را نمایان می‌سازد، اما برخی از کارشناسان معتقدند که این اپیدمی می‌تواند پیامد‌های مفیدی از جمله در زندگی شهر نشینی داشته باشد.

«آریسون آریف»، نظریه پرداز عرصه طراحی و معماری، طی مقاله‌ای در نشریه نیویورک تایمز به بررسی این پیامد‌های مفید احتمالی اپیدمی کرونا در زندگی شهری پرداخته است.

ما در اینجا، هفته چهارم از قرنطینه اختیاری را سپری می‌کنیم، وضعیتی که از بسیاری جهات کاملاً ناآشنا به نظر می‌رسد. به عنوان کسی که تمام دوران بزرگسالی خود را در شهر‌ها زندگی کرده، بسیار عجیب است که زمانی را تجربه کنم که تمام چیز‌هایی که دوست دارم دیگر در دسترس نباشد. تقریبا همه جا بسته است - رستوران‌ها و فروشگاه ها، کتابخانه‌ها و موزه‌ها و البته همه مدارس. کلیه کارکنان بخش‌های غیرضروری، تحت قوانین اجباری دورکاری قرار دارند.

اما این تلاش‌ها برای مهار شیوع کروناویروس، در عین حال یک شرایط نادر را به ما ارائه کرده است: ما می‌توانیم برای اولین بار شهر‌های خود را بدون ترافیک خفه کننده، هوای کثیف و صدای بوق‌های ممتد ببینیم که اغلب شهر‌ها را غیرقابل تحمل کرده است. در سراسر جهان، کروناویروس فقط طی چند روز تغییرات شدیدی را در رفتار ما ایجاد کرده است و ما در حال حاضر تأثیر این تغییرات را شاهد هستیم: برای مثال در روز دوشنبه این هفته، لس آنجلس دارای پاکترین هوا در میان شهر‌های بزرگ جهان بود.

به عنوان یک شهرنشین دو آتشه، این برای من غم‌انگیز است که ببینم چه تعداد افراد در حال انطباق هستند و شهر را به بهشت عابران پیاده تبدیل می‌کنند. پارک‌ها به اندازه‌ای جمعیت دارند که تاکنون دیده نشده اند (اگرچه بعضی از آن‌ها کاملاً پرجمعیت هستند). خیابان‌ها نه با اتومبیل بلکه با مردم شلوغ شده اند و بر همین اساس، تعداد تلفات عابران پیاده رو به کاهش رفته است.

خیابان‌ها نیز ساکت‌تر هستند. آسمان بالاتر از آنچه تاکنون دیده ام است. هفته گذشته پدری را در پارک دیدم که در حالی که بچه هایش بر روی چمن‌ها بازی می‌کردند، از روی صندلی راحتی، با نرم افزار Zoom جلسه کاری انجام می‌داد. مردم به یکدیگر سلام می‌کنند، به همسایگان خود کمک می‌کنند و در حال کشف بازی‌های تخته و پازل، نان پختن و درست کردن کنسرو هستند.

به همان اندازه که این شرایط روستایی به نظر می‌رسد، واقعیت آشکاری از نابرابری درآمدی را نیز نشان می‌دهد. افراد با درآمد بالاتر می‌توانند در خانه بمانند در حالی که بسیاری دیگر اینگونه نیستند. این تنها یکی از واقعیت‌های بی پایانی است که کووید ۱۹ را بسیار غم انگیز می‌کند. همه چیز درباره Covid-۱۹ افسرده کننده و غم انگیز است، اما در این میان ظهور برخی ایده‌های هوشمندانه، شایان توجه است. برای مثال بنگاه‌های معماری و دیگر کارشناسان چاپ ۳ بعدی، برای ساخت دستگاه‌های تنفسی، لباس محافظ و ماسک و آزمایشگاه‌های تولید، چاپگر‌های ۳ بعدی و سایر فناوری‌های خود را تغییر داده اند. افراد بی شماری از صنایع دستی، گرد هم آمده اند تا ماسک‌های خانگی را برای کارکنان مراقبت‌های بهداشتی که با کمبود مواجه هستند، بسازند.

مطمئناً برخی تغییرات برای حل این بحران نیست، اما برخی از این تغییرات کوچک که در طی چند روز گذشته دیده ام، در حال نهادینه شدن هستند و بسیاری از آن‌ها احتمالاً به یک حالت عادی در شرایط جدید تبدیل شوند. رعایت فاصله شش فوتی از یکدیگر، براساس دستورالعمل‌های فاصله اجتماعی، تقریباً در اکثر پیاده رو‌ها که معمولاً فقط چهار فوت عرض دارند، تقریباً غیرممکن است؛ بنابراین برخی از شهر‌ها در حال بررسی این ایده هستند که می‌توانند خطوط ترافیکی را برای عابران پیاده ترسیم کنند. برنامه ریزان شهری مدتهاست استدلال می‌کنند که بسیاری از خیابان‌ها باید بسته شوند تا فضا‌های قابل زندگی بیشتری برای انسان ایجاد شود، اما دولت‌ها همیشه مقاومت کرده اند و آن را غیر عملی یا غیرممکن می‌دانند. اما اکنون ثابت شده است که چنین اقداماتی می‌تواند رخ دهد و حتی باید آن‌ها را پس از بحران اپیدمی ادامه داد.