شیوع ویروس کرونا که در ایران از شهر قم شروع شد به سرعت کل کشور را فراگرفته و تبدیل به یک پدیده اپیدمیک شده است. دولت از ابتدای ورود کرونا به کشور تاکنون دچار نوعی سردرگمی در کنترل این بیماری و رساندن صدمههای آن به حداقل بوده است. مردم هم همکاریهای لازم را برای پیشگیری از شیوع انجام نمیدهد. اخیرا تحقیقی در رسانهها مطرح شده که مدعی است، اگر مردم همکاری نکنند احتمال مرگ سه و نیم میلیون ایرانی بر اثر شیوع کرونا وجود دارد.
شیوع ویروس کرونا تاکنون باعث شده که کشورهایی همچون ایتالیا و فرانسه اعلام قرنطینه کنند و بسیاری از کشورهای جهان نیز مقرارت سفت و سختی در این باره اعمال کرده اند. در ایران نیز جدای از فعالیتهای تبلغیاتی و توصیههای دولتی، در ورودی شهرهای تب مسافران برای کنترل بیماری سنجیده میشود. از طرف دیگر مدارس و دانشگاهها تعطیل شدهاند، اما مراکز دولتی و ادارات همچنان به کار خود ادامه میدهند. دولت توصیه به دورکاری کرده است، با این حال بسیاری از مشاغل امکان دورکاری ندارند.
از طرف دیگر با فرارسیدن تعطیلات نوروز آغاز سال جدید بسیاری از مردم با حضور در خیابان و بازار دست به خرید عید میزنند و یا اینکه عزم سفر کرده اند. این روزها ترافیک به جادهها بازگشته است.
رفتار توصیهای دولت انتقادهای فراوانی در پی داشته است. منتقدان میگویند دولت باید قاطعتر عمل میکرد و با رویکردی نظامی و اعمال مقررات عبور و مرور و نهایتا قرنطینه مانع از حضور مردم در خیابانها و سفرهای غیر ضروری آنها میشد. با این حال دولت این استدلال را نمیپذیرد و به ویژه رییس جمهور تاکید میکند که خبری از قرنطینه نیست.
حالا اخیرا سه سناریو از سوی یکی از استاد برجسته دانشگاه شریف درباره احتمالات شیوع کرونا خبرساز شده است.
دکتر علینقی مشایخی چهره ماندگار مدیریت و استاد برجسته دانشگاه شریف با استفاده از متدولوژی پویاییشناسی سیستمها، که توان بسیار خوبی در شبیهسازی پدیدههای اپیدمیکی مثل کرونا دارد اقدام به شبیهسازی این پدیده کرده و نسخه مقدماتی آن را منتشر کرده است.
در این تحقیق اپیدمی ویروس کرونا در سه سناریو خوشبینانه، وضعیت میانه و حالت بدبیانه بررسی شده است.
حالت اول: حالت ایدهآل
در این حالت فرض شده که یا مردم بسیار فهیماند و یا حاکمیت با قوه قهریه وارد میشود و در نتیجه حجم ارتباطات مردم ۸۰ درصد کاهش مییابد. علاوه بر این در همین ارتباطات محدود با رعایت شدید اصول بهداشتی نرخ سرایت ۶۵درصد کاهش یابد.
در این حالت مدل نشان میدهد که تعداد بیماران در روز چهلام شیوع (تقریبا اوایل فروردین) به حداکثر خود یعنی ۱۲۰ هزار نفر میرسد (نقطه اوج نمودار). در این حالت تقریبا ۱۲ هزار نفر تا پایان بحران جان خود را از دست خواهند داد.
حالت دوم: عدم توجه به کاهش ارتباطات
در این حالت فرض شده است که رعایت بهداشت به اندازه حالت قبل باشد، اما فقط پنجاه درصد ارتباطات کاهش یابد (تقریبا مشابه وضعیت فعلی). در این حالت مدل نشان میدهد در روز ۵۰ام شیوع تعداد بیماران به نقطه اوج خود یعنی ۳۰۰ هزار نفر میرسد. در این سناریو ۱۱۰ هزار نفر تا پایان بحران جان خود را از دست خواهند داد.
حالت سوم: بدترین حالت
در این حالت فرض شده که ارتباطات همان پنجاه درصد کاهش یابد. اما وضعیت بهداشتی بدتر شود و نرخ سرایت بیماری در اثر رعایت بهداشت فقط ۴۰ درصد کمتر شود و نه ۶۵ درصد. در این سناریو در روز ۱۲۰ام شیوع (تقریبا اواخر خرداد سال بعد) تعداد بیماران به نقطه اوج خود یعنی ۴ میلیون نفر و تعداد مرگ و میر تا پایان بحران به ۳/۵ میلیون نفر خواهد رسید.
این تحلیل مقدماتی است و ممکن است فروض آن با استفاده از نتایج تحقیقات مختلف در زمینه ویروسشناسی دچار تغییر شود، اما همین تحلیل مقدماتی تا حد بالایی ناامیدکننده است.
واکنشهای زیادی به این تحلیل وجود ندارد چرا که تحلیلی فنی و آماری است و نیاز به کار علمی دارد.
دکتر علینقی مشایخی
علینقی مشایخی استاد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف، دانشآموخته دانشگاه امآیتی و رئیس انجمن ایرانی پویاییشناسی سیستمهاست او در سال ۱۳۷۸ با کمک وزارت صنایع و سازمان برنامه دانشکده مدیریت دانشگاه صنعتی شریف را تأسیس کرد.
از قم شروع نشد در قم کشف شد
ایکاش دولت محترم تمهیدات سختگیرانه تری را برای کاهش تردد و سفر و تجمع بکار بندد.متاسفانه هنوز عده ای زیادی از مردم در حال سهل انگاری هستند
بابا قرنطینه کامل نمی کنید اقلا نیمه قرنطینه کنید یعنی اگر بازارهای اصلی بسته شود و فقط سوپریهای جزء باز باشد مردم دیگه تو خیابان پرسه نمی زنند.چه لزومی داره کفش و لباس بخرند.و این یک ماه کاسبی ضرر کنند بعد جبران میشه و ارزش جلوگیری از فاجعه رو داره.اگر جاده های همه شهر ها قاطعانه بسته بشه خوب خیلی کمک می کنه.خواهشا دریابد.مثل این که عمدی در کشتن و عاجز کردن شیعه خانه علی ع در کار هست.
تراخدا حکومت نظامی کنید تا این مردم احمق در خانه بمانند ومسافرت نروندودر کوچه وخیابان ولو نباشند تاهر چه زودتر این بیماری کرونا ریشه کن شود
فرضیات ایشون کاملا غلط هست و در نتیجه به نتایج اشتباه هم رسیده. با روندی که وجود داره میشه نهایت میشه گفت در بدترین حالت یعنی اگه دارو و درمان نباشه، کمتر از 100 هزار نفر جان خود را از دست خواهند داد. ضمنا یک نفر با رشته مدیریت (مخصوصا در ایران) از مدلهای احتمالاتی و آماری بجز مفاهیم ساده اطلاعی ندارد.
از کرامات شیخ ما این است شیره را خورد و گفت شیرین است
خوب مشخصه در بدترین حالت اگه همه مبتلا بشن و طبق آمار جهانی 2 درصد تلفات داشته باشه چیزی حدود 4 میلیون فوتی خواهد بود. حالا ده میلیون نفر رو حذف کردن که بنا به دلایلی مبتلا نمیشن شده سه و نیم میلیون