[پولاد امین] «میخواستم به سینمایی که در دهه ۶۰ خیلیها را عاشق سینما و فیلمسازی کرد، نزدیک شوم. سینمایی که حتی در آن روزگار که نگاهها شعاریتر بود، اما باز قصه میگفت و تمام آن حرفهای مهمش را گذاشته بود در زیر متن برای تماشاگری که مشتاق آن حرفها بود. اما برای کسی که از سینما قصه و شخصیت و ماجرا میخواست، همین چیزها را ارایه میداد. بدون اینکه کارگردان اثر خودش را به رخ بکشد»...
اینها صحبتهای محمدهادی کریمی درباره جدیدترین فیلمش «پسرکشی» است. یک درام پرتعلیق درباره خرافههایی که گاه تا نسلها زندگیهای بسیاری را تحتتأثیر قرار میدهند. فیلمی که چه در زمان نمایش ناگهانی در جشنواره و چه این روزها که در دسترس مخاطبان سینمای ایران قرار گرفته، با تفاوتهای آشکار و نهانی که با جریان اصلی این روزهای سینمای ایران دارد، توانسته تا حدودی رضایت مخاطبانش را به دست آورد. تعدادی از منتقدان آن را الگویی نامیدهاند برای کسانی که نمیخواهند مسیر مسلط این روزهای سینمای ایران را ادامه دهند و دنبال راه سومی در این مسیر هستند.
محمدهادی کریمی که این روزها جدیدترین فیلمش «پسرکشی» به صورت آنلاین اکران شده است؛ در سطور پیشرو درباره فیلمش و البته نمایش آنلاین این فیلم حرف میزند...
محمدهادی کریمی اکران آنلاین را اتفاقی خوب برای «پسرکشی» میداند، با اینکه اذعان دارد که این یک انتخاب ناگزیر برای نمایش فیلمش بوده است: «در شرایط فعلی همین که مخاطب به این فیلم دسترسی دارد، خوب است. این مهمترین مزیت اکران آنلاین در شرایط فعلی سینمای ایران است. منتهی اینکه آیا این یک اکران ایدهآل است یا نه؛ مشخص است که اینگونه نیست. ولی در شرایط فعلی که آمار فروش سینماها و وضع سینماها به جایی رسیده است که به دوراهی بودن یا نبودن رسیدهایم، واقعا تنها راه در شرایط فعلی این بود که فیلم را به شکل آنلاین اکران کنیم.»
او از واکنش مردم و رسانهها به فیلمش راضی است: «تاکنون که اقبال مخاطبان و بهخصوص خانوادهها خیلی خوب بوده است. رسانهها هم چه در زمان نمایش جشنوارهای فیلم و چه این روزها به خوبی از فیلم استقبال کردهاند. در کل میتوانم بگویم که بازتابهای خوبی گرفتهایم که دلگرمکننده است.»
مصائب اکران آنلاین
به باور کارگردان فیلمهای غیرمنتظره، امشب شب مهتابه، برف روی شیروانی داغ، بشارت به یک شهروند هزاره سوم و کمدی انسانی، نمایش آنلاین با وجود تمام نقاط مثبت و منفی عمومیاش در سرزمین ما مشکلات مضاعفی نیز دارد که گریبانگیر فیلمها میشود و شانس موفقیت اقتصادی آنها را کاهشمیدهد: «در زمینه اکران آنلاین ما مشکلاتی بیش از دیگران داریم. اول اینکه در اکران آنلاین در اول راه هستیم و هنوز این اتفاق فراگیر نشده است، یعنی که یوزرها هنوز کمشمارند. نکته مهمتر اما نه این مسائل که قاچاق فیلم است. موضوعی که بهخصوص در شبکههای ماهوارهای خیلی شدید است و از نظر اقتصادی میتواند سینمای ما را در میانمدت کاملا فلجکند.»
محمدهادی کریمی مبارزه با قاچاق را به آسانی ممکن میداند: «ارگانهایی هستند که باید این کار را پی بگیرند. حتما هم راهکارهایی محکم برای مبارزه با قاچاق وجود دارد. مهمترینش شاید توجه به تناسب جرم و جریمه باشد، یعنی قانونگذار و مجری باید توجه کنند که با جریمه چند صدهزار تومانی نمیتوان با قاچاقی که سرمایه چند میلیاردی تهیهکننده را به خطر میاندازد، مبارزه کرد. این شوخی است. موضوع دیگر اجرای قانون کپیرایت است که بارها گفتهام هرچه دیرتر این کار را انجامدهیم، به ضرر همه ما است و هر چه زودتر باید این کار از یک جایی آغاز شود.»
چرا نمایش آنلاین؟
اما با وجود این مسائل و مشکلات که بیشترشان هم مدتها بود که مشخص بودند، هادی کریمی و دیگر تصمیمگیران «پسرکشی» چرا تصمیم به نمایش آنلاین این فیلم گرفتهاند که بههرحال یک تصمیم ریسکی بوده و از همان ابتدا هم مشخص بوده که موانع زیادی پیش پای موفقیت این فیلم وجود دارد؟ دکتر محمدهادی کریمی اکران آنلاین «پسرکشی» را حاصل یک تصمیم جمعی میداند: «به هر حال فیلم سرمایهگذارانی داشته و تهیهکنندهای که همراه من بوده در تمام مدت. اکران آنلاین تصمیم آنها هم بوده. درواقع تصمیمی جمعی بوده که گرفته شده. بههرحال شاید زمان اکران عادی سینماها به این زودیها به وضع نرمال بازنگردد و به این دلیل این تصمیم گرفته شده.»
میگوید بدبین نیست: «مسأله بدبینی نیست. درواقع نه اینکه تنها این عامل در نمایش آنلاین پسرکشی موثر بوده باشد، بلکه مجموعهای از عوامل باعث شده کسانی که در این فیلم بهعنوان سرمایهگذار حضور داشتند، احساس کنند زمانش رسیده است که به سمت اکران آنلاین بروند.»
نقشه راه پسرکشی
نویسنده فیلمنامههایی چون ساغر، سیب سرخ حوا و رستگاری در هشتوبیست دقیقه به کارگردانی سیروس الوند، ایران برگر مسعود جعفری جوزانی، ساکن طبقه وسط شهاب حسینی، انعکاس و آدمکش رضا کریمی و شمعی در باد پوران درخشنده، شکلگیری ایده پسرکشی را مدیون دغدغهای قدیمی میداند: «میدانید که برای شکلگیری یک قصه باید پازلهای زیادی کنار هم چیده شوند. برای پسرکشی پازلهای مختلف این قصه طی سالهایسال در ذهن من چیده شده و شمایلی کلی درست کرده بود که فکر میکردم برای آغاز ساخت فیلم کافی است. در حقیقت من یک شمای ذهنی از فیلم داشتم و البته یک نقشه راه که چیزی نبود مگر سینمای مسلط فرهنگی دهه ٦٠ که بیش از هر چیزی به دنبال روایت داستان بود، به دور از شعار و خودنمایی. در پسرکشی نقشه راه من رسیدن به این نوع سینما بود.»
بدشانسی تاریخی
هادی کریمی ازجمله فیلمسازانی است که فیلمهایش هیچگاه اکران خوبی نداشتهاند و از این حیث او را نیز میتوان جزو قبیله بدشانسهای سینمای ایران حداقل در عرصه اکران به شمار آورد. اما او خود این موضوع را چندان قبول ندارد و موضوعی کلیتر و عمومیتر میداند: «این بدشانسی من تنها نیست، یعنی اینگونه نیست که تنها فیلمهای هادی کریمی در اکران با بدشانسی مواجهمیشوند. نه، بلکه اینطور هم میتوان به قضیه نگاه کرد که در تمام این سالها در این سرزمین فیلمهای مستقل فرهنگی گرفتار بدشانسی شدهاند. این چیزی است که از بس تکرار شده، کمکم به شکل یک اصل سینمای ما درآمده است، یعنی فیلمهای مستقل فرهنگی همیشه با این معضل مواجهند و من خودم هم چند فیلم آخرم در زمان اکران به شرایطی خوردهاند که حداقل به لحاظ مالی دچار مشکل و دردسر شدهاند. اما از این نظر که دیدهشدهاند، خوشحالم. از اینکه این فیلمها بههرحال بخشی از خاطرات فرهنگی کسانی هستند که کارهای مرا دنبال کردهاند.»
حرف آخر
«به هر حال با اینکه در شرایط بحرانی هستیم و در این شرایط بحرانی که به لحاظ اجتماعی درگیرش هستیم و آوار سنگینی بر جامعه ما شده، درباره فیلم من حرف زده میشود، یعنی اینکه این فیلم توانسته تا حدی به وظیفه اجتماعی خود در این روزگار بحرانی عمل کند و این خوشحالکننده است.»
محمدهادی کریمی میگوید که در این ماههای دشوار، نمایش فیلمش یکی از معدود عوامل آرامش و شادمانیاش بوده است: «کرونا تنها یک بحران بهداشتی نیست. بحران اقتصادی و اجتماعی آن دارد روزبهروز بیشتر نمود پیدا میکند و در این بحران وقتی میبینم که فیلم با چنین بازتابها و واکنشهای خوبی مواجه میشود و بالای ٧٠درصد اعلام میکنند که از فیلم رضایت دارند، میتواند تشفی خاطری برای ما باشد.»
دیدگاه تان را بنویسید