عدم دسترسی دانش آموزان به تلفن همراه

یکی از بحث‌های موجود و تاثیرگذار در تعیین قیمت تلفن همراه به گفته کارشناسان اقتصادی ادامه اپیدمی کرونا و همچنین برگزاری کلاس‌های درس آنلاین است و از این رو خانواده‌ها باید برای آموزش فرزندان‌شان هم که شده تلفن همراه هوشمند تهیه کنند. براساس آمار وزارت آموزش و پرورش بیش از یک میلیون دانش‌آموز در کشور وجود دارند و اگر نیمی از آنها هم نیاز به تهیه تلفن همراه داشته باشند،‌ به این معناست که بازار تلفن همراه باید منتظر مشتری‌های بالقوه‌ای باشد که نیاز اساسی به این کالا دارند. از آنجایی که بازار تلفن همراه نظارت‌پذیر نیست و قیمت‌گذاری در آن هم ضوابط خاصی ندارد گرانی تلفن همراه موضوعی دور از ذهن نخواهد بود. در حال حاضر نیاز به تلفن همراه خانواده‌های دارای دانش‌آموز بسیار و نوسانات قیمت ارز روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند. البته نباید از این موضوع هم بگذریم که بازار تلفن همیشه با مشکل قیمت‌گذاری همراه بوده است و این اولین باری نیست که قیمت‌ها در این بازار افزایش می‌یابد. بیشتر از 90 درصد گوشی‌های تلفن همراه در کشور وارداتی و وابسته به اختصاص ارز هستند،‌ نوسانات و بسته شدن مرزها و کاهش تبادلات تجاری، تحریم شرکت‌های بزرگ تولید تلفن همراه و مشکلات دیگر زیادی در این بازار وجود دارد که هر کدام به نحوی در قیمت‌گذاری تلفن همراه موثر است.

  اختلاف پولساز ارزی

بسیاری از فعالان بازار تلفن همراه نوسانات قیمت ارز را مهم‌ترین دلیل گرانی این کالای پرمصرف می‌دانند البته این موضوع بی‌تاثیر نیست اما آیا همه تلفن‌های همراه موجود در بازار ایران در زمان اوج گرفتن قیمت ارز یعنی همین دو سه ماه اخیر خریداری شده‌اند؟ آیا همه تلفن‌های همراه با ارز 24 هزار تومانی وارد بازار شده و پشت ویترین‌ها جا گرفته‌اند؟! طبیعتا جواب این سوال خیر است. این اتفاقی نیست که امروز رخ داده باشد، بسیاری از واردکنندگان عمده گوشی هوشمند با دریافت ارزهای کلان خیلی سنگین گوشی وارد کشور کرده و این کار را هم با گرفتن ارزهای دولتی انجام داده‌اند و این موضوعی قابل انکار نیست. امروز گوشی‌های خریداری شده با ارزهای دولتی و حتی ارز آزاد 13 هزار تومانی با قیمت ارز 24 هزار تومانی عرضه و به‌فروش می‌رسد که این خود تخلفی آشکار است. ابراهیم درستی، رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن همراه، گفته است: «حجم بسیار زیادی از تلفن‌هایی که هم‌اکنون در بازار عرضه می‌شوند با دلار ۱۲ هزار تومان به کشور وارد شده‌اند، اما متولیان عرضه تلفن از گمرک به بازار با دلار نرخ روز اقدام به عرضه و فروش می‌کنند. انجمن واردکنندگان تلفن همراه به‌عنوان متولی این امر، زمانی که دلار ۱۲ یا ۱۳ هزار تومان بود، تلفن‌هایی که هم‌اکنون در بازار عرضه می‌شوند را به کشور وارد کرده که این موضوع یک نمونه از تخلف بزرگ در کشور است.» شاید در این حوزه قوه قضائیه بتواند وارد شود، اما زمانی‌که کل بازار تلفن همراه ایران شامل این تخلف است چه باید کرد؟

 حقوق فراموش‌شده مصرف‌کننده

قیمت‌هایی که امروز برای فروش تلفن همراه تعیین شده خارج از توان اکثر مردم است. برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که قیمت‌گذاری در این بازار و اصلاح آن باید با برخورد و مدیریت تزریق تلفن همراه و متعادل‌سازی عرضه و تقاضا صورت بگیرد. هر چند که عده‌ای خاص در مقابل این تزریقات و متعادل‌سازی مقاومت خواهند کرد. در شرایط افزایش قیمت گوشی و کاهش توان مردم در خرید، خطر بزرگی برای این بازار محسوب می‌شود از این جهت که این بازار ممکن است بخش عده‌ای از مشتریان خود را از دست بدهد که در مقابل عده خاص، عدد بسیار بزرگی را شامل می‌شود. رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن همراه گفته است: «در حال حاضر قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده و ممکن از با ادامه این روند، تلفن همراه از سبد برخی خانوارها حذف شود پس دولت و نهادهای نظارتی باید هرچه سریعتر نسبت به حل این مشکل اقدام کنند. به همین دلیل هم از قوه قضائیه می‌خواهیم به این موضوع ورود کرده و از فعالیت غیرقانونی واردکنندگان جلوگیری کند تا قیمت‌ها کاهش و قدرت خرید مردم در این زمینه افزایش پیدا کند.»  از گفته‌ها درباره این بازار اینگونه بر‌می‌آید که کنترل بازار تلفن همراه مدت‌هاست که از دست مدیران خارج شده و با سرکش‌تر شدن این بازار از دست دادن مشتری، افت فروش بیش از گذشته یا حتی رکود طولانی و آسیب به کسب‌وکارها و نابودی مشاغل مستقیم و غیرمستقیم دور از ذهن نخواهد بود. متاسفانه بازارهای ایران پر است از دلالانی که هیچگاه معلوم نیستند و چیدن مهره‌ها در پشت پرده، ‌قوانین بازارها را تعیین می‌کنند. کارشناسان اقتصادی معتقدند روند افزایش قیمت کالاها نه به نفع مصرف‌کننده و نه فروشنده خرد است. تنها کسانی که از این بازار سود می‌برند واردکنندگان عمده‌ای هستند که به راحتی ارز تهیه می‌کنند.