این روزها شاهدیم که با وجود تعطیلی دانشگاهها، اما شما همچنان رفتوآمد میکنید و گویا تدریس دارید این تدریسها به چه صورت است، آیا بهصورت مجازی تدریس دارید؟
بله، تدریسهای ما در کلاسهای مجازی است البته واحدهای تئوری و نظری را بهصورت مجازی برای دانشجویانی که در منزل هستند، تدریس میکنیم و کلاسهای عملی فعلا حذف شدهاند اما بههرحال این رفت و آمدی که شما مطرح کردید ما اعضای هیات علمی دانشگاه هستیم و موظفیم که هفتهای دو تا سه روز بهصورت حضوری به دانشگاه برویم و گرنه تدریسها که همه بهصورت مجازی صورت میگیرد.
گمانهزنی شما برای بازگشایی سالنهای نمایشی چیست آیا شما هم فکر میکنید این روند صعودی کرونا در کشور دو مرتبه بازگشایی سالنها را به عقب بیندازد؟
خیلی سخت است که گمانهزنی و پیشبینی داشته باشیم به هرحال این سیر صعودی و نزولی قابل پیشبینی نیست. مردم اگر بتوانند رعایت کنند امیدوار هستیم که شرایط بدتر نشود، شاید من در خانه بنشینم و مطالعه کنم ولی خیلیها نمیتوانند جلوی شوق سفرشان را بگیرند و همه ریسکها را میپذیرند و به سفر میروند. به هرحال سفررفتن فقط خطر سفر نیست ما در سفر شاید نتوانیم همه اصول بهداشتی را رعایت کنیم و برخی مسائل برایمان عادی شود بنابراین رفتن به سفر در این شرایط ریسک بزرگی است چون هم ممکن است رعایت نکنیم و هم اینکه بالاخره یک رفتار غیرمسئولانه است. بنابراین من نمیدانم در آینده چه پیش خواهد آمد و آیا سالنها با این اوضاع کرونا بازگشایی میشوند یا خیر. فقط این را میدانم که کرونا قرار نیست مثل یک مهمان چند روزه یک مرتبه با ما خداحافظی کند و برود و ما هم بتوانیم سالنها را باز کنیم این یک اتفاق بعید است. از سوی دیگر هم باید این را بپذیریم که کرونا برای مدتهای طولانی و شاید هم نامعلوم در کنار ما است و باید با آن کنار بیایم و اصول بهداشتی را رعایت کنیم.پس با این حساب نمیتوانیم بگوییم که حال با وجود این شرایط سالنهای تئاتر، ورزشگاهها، مسابقات ورزشی، سینماها و.. منتظر بمانند تا کلا آمار کرونا محو شود!
پس شما چه فکر میکنید وقتی هیچ تضمینی برای سلامتی مردم پس از بازگشایی سالنها وجود ندارد؟
به هرحال ما باید به یکسری راهکارهای خلاق در این عرصه برسیم اولا مشاغل نمیتوانند و نباید از بین بروند این اتفاق هم فقط برای کشور ما و در سطح ملی نیست همه جهان را درگیر کرده و با رعایت دستورالعملهای بهداشتی جهانی و ستاد مبارزه با کرونا میتوانیم به یک شرایطی برسیم که در آن تئاتر هم آغاز به کار کند و سالنها بازگشایی شوند یا ورزشگاهها هم با حضور یا بدون حضور تماشاگر کار خود را شروع کنند. هر چند شرایط تمرین و اجرای تئاتر با سایر بخشهای فرهنگی و هنری متفاوت است چرا که تئاتر یک هنر دو سر زنده است هم تماشاگر دارد و هم هنرمند زنده. با این حساب اگر اوضاع بهتر شود یعنی بتوان امنیت تماشاگر و بازیگر را تأمین کرد و اینکه به تماشاگر آموزش داد که خودش مسئول سلامتی خود و دیگران هم هست، این رعایت اتفاق میافتد وگرنه اگر این تعطیلات و بیکاری بیش از این طول بکشد و هنرمندان هم بیکار باشند تماشاخانهها به تدریج از بین میروند باید کاری کنیم تا با رعایت دستورالعملهای بهداشتی کار سالنها شروع شود و مردم هم با رعایت اتفاقی برایشان نیافتد و از تفریحاتشان استفاده کنند.
اولین پیشنهادی که در این عرصه به ذهنتان میرسد چیست آیا شما هم تصور میکنید که میبایست حضور تماشاگر محدود شود؟
ببینید اول اینکه بهنظر من یک ناظر میبایست بر دستورالعملهای تعیین شده از سوی ستاد مبارزه با کرونا و اداره کل هنرهای نمایشی در عرصههایی مثل تمرین نمایشها، اجرا، حضور تماشاگر نظارت کند. ما در خیلی جاها دستورالعملهایی میدهیم اما آنها را اجرایی نمیکنیم خیلی مهم است که در این عرصه ناظر وجود داشته باشد مثلا ما الان برای رعایت فاصلهگذاریهای اجتماعی در سوپرمارکتها، پاساژها، صفهای مختلف، مترو و جاهای مشکل داریم حال چطور میتوانیم توقع داشته باشیم مثلا بدون این رعایتها مردم در سالنهای تئاتر و سینما رعایت صف و مسائل دیگر را بکنند. باید یک طوری باشد که علامتگذاریهایی صورت بگیرد مردم مراقب باشند و مسئولیت سلامتی خود و دیگران را بر عهده بگیرند. بنابراین نظر من این است که سالنهای تئاتر نباید بیش از این بیکار و تعطیل باشند و گروههای تئاتری که از این طریق منبع درآمد کسب میکنند، فعال شوند اما همه تلاش کنند تا ریسک بیماری را پایین بیاورند و احساس امنیت را در بین مردم و هنرمندان زیاد کنند.
اجرای نمایشها فکر میکنید نیاز به پروتکل خاصی یا اولویتبندی دارد یا خیر؟ بهطور مثال از نظر شما ابتدا میبایست چه نوع کارهایی اجرا شوند؟
پیشنهاد دیگرم این است که اگر قرار باشد سالنهای نمایشی بازگشایی شوند جدا از رعایت پروتکلهای بهداشتی که ارشاد و اداره هنرهای نمایشی و ستاد ملی کرونا مطرح میکنند و ناظر هم بدانها رسیدگی میکند، کاری کنیم که نمایشهایی به صحنه بیاید، تعداد بازیگران آنها کم باشد و خیلی نیاز به تغییر لباس و گریم و فعالیت اضافی نداشته باشند. بنابراین برای اینکه همه موارد مطرح شده را رعایت کنیم و اعتمادسازی مخاطب نیز صورت بگیرد ابتدا میبایست کارها را از نمایشنامه خانی شروع کنیم و پله پله جلو برویم بنابراین قدم اول برای بازگشایی تئاتر اجرای نمایشنامه خوانی با تعداد کم تماشاگر و رعایت فاصله اجتماعی است.
نمایشنامهخوانی چه حُسنی نسبت به سایر حوزههای نمایشی دارد؟
بههرحال نمایشنامهخوانی نیاز به چند ماه تمرین برای اجرای یک کار روی صحنه ندارد و با یک هفته هم میتوان کار را به اجرا رساند. تئاتر صحنهای شاید چندین ماه نیاز به تمرنی داشته باشد بنابراین خود این کم تمرین کردن ریسک بیماری را پایین میآورد. نکته دوم هم نمایشنامهخوانی نیاز به گریم ندارد که در اتاق گریم ساعتها وقت بگذارنند که یک وقت انتقال ویروس صورت بگیرد، همچنین روی صحنه نمایشنامهخوانی ورود و خروج تماشاگر را به پشت صحنه شاهد نیستیم. تماشاگران هم با رعایت فاصله میتوانند محدود در سالن حضور داشته باشند همه اینها ویژگیهایی است که نشان میدهد شروع اجراها با نمایشنامهخوانی خیلی میتواند مفید باشد.همین شروع کارها با نمایشنامهخوانی میتواند سنگ محکی برای حضور تماشاگر در سالن باشد و ما با پایینترین ریسک ممکن نیز سالنها را باز میکنیم. همینجا میتوانیم تصمیم بگیریم برای اجرای تئاترهای کم کاراکتر با عوامل کمتر . بنابراین پروژههای بزرگ تئاتر میبایست فعلا منتفی باشد.
نظرتان درباره اجراهای خیابانی با رعایت پروتکلهای بهداشتی چیست برخی میگویند تئاتر را با کارهای خیابانی قرار است شروع کنند؟
تئاتر خیابانی هم پیشنهاد خوبی است چون پشت صحنه و گریم خاصی ندارد اما مشکلش این است که کنترل تماشاگر سخت است. البته این کارها که در خیابان اجرا نمیشود عموما در محوطههای پارکها یا سالنهای نمایشی صورت میگیرد اگر قرار است اینها هم شروع و اجرا شوند باید جاهایی باشند که فاصلهگذاری صورت بگیرد مردم با فاصله از هم بایستند یا بنشینند و به تماشاگر یادآور شوند که فاصله را رعایت کند، چرا که عدم رعایت فاصله میتواند دو مرتبه باعث شیوع ویروس شود.
امسال تصمیم به اجرای چه کاری داشتید آیا نظرتان تغییر کرده یا اینکه قرار هست نمایشی را روی صحنه ببرید، امسال تصمیم دارید بعد از بازگشایی چه کاری به صحنه ببرید؟
شدیدا این روزها در فکر هستم حتی مطالعاتی هم روی متنهایی که به آنها علاقه دارم، تصمیم داشتم مثل همیشه یک پروژه را امسال به صحنه ببرم که البته این پروژهها چون فراخوان میطلبد و اجراهای زیاد و بازیگران متعدد امسال فکر میکنم دیگر امکانش نباشد. بنابراین فکر میکنم احتمالا کارم را با نمایشنامهخوانی شروع کنم انشاءا... که بتوانیم راههای خلاقانهای را شروع کنیم . پروژههایی در این رابطه به ذهنم میرسد اگر اوضاع خوب شود اجراهایی داشته باشیم چرا که ذهنم را درگر کرده است. بنابراین فراخوان و اجرای بزرگ صحنهای فعلا به تعویق میافتد. خود همین نمایشنامهخوانی میتواند یک سنگ محکی باشد برای اینکه وضعیت خودمان را بسنجیم، ارتباطمان با تماشاگر به چه صورت در این ایام خواهد بود . آیا اصول بهداشتی توسط بازیگران و تماشاگران رعایت میشود و در چه حد امکان پذیر است و اینکه آیا با تعداد کمتر برای اجرای تئاتر و رعایت اصول میتوانیم ریسک بیماری را پایین بیاوریم و آن حس امنیت را در تماشاگر ایجاد کنیم یا خیر که همه اینها با بازگشایی سالنها آزموده خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید