دیپلمات اسبق آمریکا: واشنگتن از بلندپروازی‌هایش در خاورمیانه دست بردارد

به گزارش ایسنا، مارتین اندیک، معاون اسبق وزیر خارجه آمریکا در مقاله‌ای برای روزنامه وال استریت ژورنال نوشت: اگر عملیات انتقامی ایران در واکنش به ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران بعد وسیع‌تری داشت و تعداد زیادی قربانی می‌گرفت آمریکا وارد درگیری فراگیری با تهران می‌شد.

وی که قبلا فرستاده ویژه آمریکا در مذاکرات اسرائیل و فلسطین و سفیر آمریکا در اسرائیل بوده، درباره دلیل بازگشت همیشگی آمریکا به خاورمیانه سوالاتی را مطرح کرد.

منطقه ملتهب

او درباره توجیهاتی سؤال کرد که واشنگتن را همواره بین تمایل به پایان حضور نظامی در خاورمیانه و رفتن به سمت جنگی جدید در این منطقه ملتهب قرار می‌دهد.

این مسؤول گفت: من تعجب می‌کنم که چرا دو دولت سابق آمریکا نتوانستند راه حلی برای این معضل بیندیشند. کسانی که رئیس‌جمهوری آمریکا بودند از منافع کشور در خاورمیانه و میزان حیاتی بودن آن اطلاع داشتند و همین مساله باعث می‌شود آن‌ها حیات آمریکایی‌ها و منابع کشورشان را به خاطر صلح و انجام جنگ در صورت لزوم در بوته آزمایش بگذارند.

به گفته اندیک، در سایه افزایش تنش با ایران نیروهای آمریکایی امروز در عراق و افغانستان در خطر هستند در حالیکه آمریکایی‌ها از این جنگ‌ها خسته شده‌اند.

به رغم این موضوع وی گفت: دلیل موجهی که مانع توافق آمریکایی‌ها شده یا باعث می‌شود آن‌ها نتوانند سیاست ثابتی در خاورمیانه داشته باشند کاهش منافع حیاتی آمریکاست که در خاورمیانه در معرض خطر هستند.

مسؤولیت و نفت

اندیک می‌گوید که مأموریت جدید نیروهای آمریکایی در سوریه براساس اصلاحاتی که ترامپ انجام داده حفاظت از میادین نفتی است اما تناقض بین اهداف واشنگتن در سوریه و ابزارهای لازم برای تحقق آن بدون حل باقی مانده است.

اندیک گفت: برخی دلیل این وضعیت "رو کردن و پشت کردن" را تناقض در سیاست‌های دوره ترامپ یا تعارض بین تمایل ترامپ به قطع ارتباط با خاورمیانه و انگیزه‌های تندروهایی مثل مایک پامپئو، وزیر خارجه، سناتور لیندسی گراهام، و جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی می‌دانند.

تظاهرات و دموکراسی

این وضعیت تنها به دولت کنونی محدود نمی‌شود تناقض‌هایی در دوره باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز وجود داشت که به نظر می‌رسید می‌خواهد به جنگ‌های ابدی در خاورمیانه پایان داده و از ورود به جنگ‌های جدید خودداری کند.

اوباما نتوانست در برابر تمایلش به سرنگونی نظام‌های حاکم در مصر، لیبی و سوریه که شاهد تظاهراتی با هدف "برقراری دموکراسی در دوره بهار عربی" در سال ۲۰۱۱ بودند، مقاومت کند. با این حال تمایلی به استفاده از منابع آمریکا برای رسیدن به این هدف نداشت.

در سایه این مواضع امروز تحول ریشه‌ای در منافع آمریکا در خاورمیانه رخ داده و واشنگتن با دوره سختی برای اذعان به آن مواجه است.

آمریکا در گذشته دو اولویت واضح در منطقه داشت که این دو ادامه خرید نفت خلیج فارس با قیمت مناسب و تضمین امنیت اسرائیل بود اما اقتصاد آمریکا دیگر به نفت وارداتی متکی نیست چراکه خودش به صادرکننده نفت و گاز طبیعی تبدیل شده است.

با این حال ثابت شده که اقتصاد جهانی و از جمله اقتصاد آمریکا در صورتی که مانع بزرگی بر سر انتقال نفت از خلیج فارس قرار گیرد، دچار مشکل خواهد شد.

صلح و اسرائیل

اسرائیل همچنان در مرکز توجه ملی آمریکاست و هدف حمایت از امنیت دولت یهود است از این رو دیگر مساله ماندن آمریکا در منطقه سوال‌برانگیز نیست و تردیدها را از بین می‌برد.

این نویسنده می‌افزاید: اسرائیل امروز روابط استراتژیکی با کشورهای عربی سنی مثل عربستان، مصر و کشورهای دیگر دارد که بهتر از روابطی است که این کشورها باهم دارند. این درحالی است که هیچ پیشرفتی در مساله صلح میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها حاصل نشده است اما پرونده دیگر که جزو پرونده‌های امنیت ملی آمریکاست مربوط به تروریسم، خطر داعش و القاعده در منطقه است. از این منظر چالش اصلی مقابله با اعضای باقیمانده داعش است. از بین بردن این‌ها با تعداد محدودی از نیروهای آمریکایی با همکاری مستحکم با شرکای محلی در عراق و کردهای سوریه و ائتلاف ضد داعش ممکن است.

ایران

اندیک مدعی است: برنامه هسته‌ای ایران باقی می‌ماند که پرونده حیاتی از پرونده‌های امنیت ملی آمریکاست و احتمالا این کشور را به جنگ وادار می‌کند. باید در مقابل کسانی که به آماده‌باش برای جنگ با ایران دعوت می‌کنند احتیاط داشته باشیم. از بین بردن بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران پایداری آمریکا در گزینه دیپلماتیک را می‌طلبد نه متوسل شدن به جنگ. آمریکا نمی‌تواند به خاورمیانه‌ای که "مهد یهود، مسیحی و اسلام و مرکز ذخایر عظیم نفت" است پشت کند. اکنون زمان آن فرا رسیده که از جنگ‌های بی‌پایان خودداری کرده و از تحقق اهداف بزرگ مثل بیرون کردن ایران از سوریه یا سرنگونی کردن حکومت یا حل نزاع فلسطین و اسرائیل برای رسیدن به اهدافی که با ابزارهای راحت‌تری هم می‌توان به آن دست یافت، دست بکشد.