صحبت‌های میثم زرگرپور پیرامون اتفاقات اخیر تپسی
میثم زرگرپور، استراتژیست جذب سرمایه و مشاور توسعه کسب‌وکار در گفت‌وگو خود با کارنگ به این نکته اشاره کرد که اندازه‌گیری این شاخص در استارتاپ‌ها می‌تواند مشخص کننده این موضوع باشد که به فرض هم قیمت بودن یک استارتاپ با یک ملک، باز هم استارتاپ سودآوری بیشتری دارد.
میثم زرگرپور، استراتژیست جذب سرمایه و مشاور توسعه کسب‌وکار در گفت‌وگو با کارنگ از مسائل پیرامون ورود تپسی به بورس و فروش هفتاد درصدی سهامش به گروه صنعتی گلرنگ گفت.
تپسی در ابتدا ۳۰ درصد از سهامش را در بورس عرضه کرد؛ اکنون نیز با فروش ۷۰ درصد دیگر به گروه صنعتی گلرنگ بنیان‌گذارانش از این کسب‌وکار خروج کردند. این روند در دنیای استارتاپ‌ها راه موفقیت است. در واقع صاحبان استارتاپ‌ها دو راه در پیش دارند؛ یا کسب‌وکار خود را به نقطه‌ای از موفقیت برسانند که بتوانند آن را با قیمت مناسبی به فروش برسانند و یا در استارتاپ خود بمانند و آن را تبدیل به کسب‌وکاری بزرگ و پرسود کنند.
در پی آخرین اقدام تپسی برای فروش سهامش نظرات مختلفی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها مطرح شد. از پر سروصداترین نظرات در این زمینه می‌توان به مقایسه ارزش‌گذاری تپسی با قیمت بازار املاک در ایران اشاره کرد. فارغ از اینکه در نظر کارشناسان این مقایسه اصلاً محلی از اعراب ندارد، می‌توان یکی از دلایل موفقیت یک استارتاپ در ارزش‌گذاری را، حتی اگر هم قیمت یک ملک باشد، در بررسی شاخص ROE آنها جست‌وجو کرد.
ROE به‌عنوان معیار ارزیابی کارایی مدیریت شرکت در رابطه با استفاده از دارایی‌های آن برای به دست آوردن سود به صورت درصدی محاسبه می‌شود.
میثم زرگرپور، استراتژیست جذب سرمایه و مشاور توسعه کسب‌وکار در گفت‌وگو خود با کارنگ به این نکته اشاره کرد که اندازه‌گیری این شاخص در استارتاپ‌ها می‌تواند مشخص کننده این موضوع باشد که به فرض هم قیمت بودن یک استارتاپ با یک ملک، باز هم استارتاپ سودآوری بیشتری دارد. زیرا در صورت سرمایه‌گذاری در بازار ملک نیازمند سرمایه هستیم اما یک استارتاپ را می‌توان با یک ایده اولیه و بدون سرمایه‌گذاری هنگفت به نقطه‌ای رساند که با قیمت بالایی به فروش رسد.
در ادامه صحبت‌های میثم زرگرپور را پیرامون اتفاقات اخیر تپسی می‌خوانید:
پول‌های اصلی هنوز وارد اکوسیستم نشده‌اند
زرگرپور در ابتدا درباره منابعی که تا کنون در سرمایه‌گذاری روی اکوسیستم استارتاپی به کار رفته‌اند، گفت: «پول‌های اصلی هنوز وارد اکوسیستم استارتاپی نشده‌اند. پول‌های اصلی همان پول‌هایی هستند که در صنایع خصوصاً در نفت، گاز پتروشیمی و یا صنایعی مانند تندمصرف و احداث و … وجود دارند. پول‌هایی که تا کنون برای سرمایه‌گذاری وارد اکوسیستم استارتاپی شده است منابع بسیار محدودی بوده‌اند و ما باید این انتظار را داشته باشیم که بعد از گذر از موج‌های اول تا سوم سرمایه‌گذاری در ایران کم‌کم سرمایه‌گذارانی که مقداری محتاط هستند و منابع مالی آنها از منابع مالی سنتی‌تر وارد شده به سمت سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها بیایند.»
ورود گروه‌های صنعتی برای سرمایه‌گذاری قابل پیش‌بینی بود
در ادامه زرگرپور درباره چرایی اقبال گروه‌های صنعتی برای سرمایه‌گذاری در اکوسیستم استارتاپی توضیح داد: «قانون جهش تولید دانش بنیان و معافیت‌های که برای سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها وجود دارد نیز یک انگیزه و مشوق است برای سرمایه‌گذاری گروه‌های صنعتی. در نتیجه اصولاً ورود صنایع به این حوزه قابل پیش‌بینی بود اما شاید کسی نمی‌توانست دقیق پیش‌بینی کند. اخیراً خبر سرمایه‌گذاری کیسون روی اوبار و اچاره را نیز شاهد بودیم که به نظر من می‌توان آن را نیز در همین راستا تحلیل کرد و احتمالاً باید باز منتظر سرمایه‌گذاری دیگری از این جنس باشیم .»
او ادامه داد: «ورود گروه‌های سنتی برای سرمایه‌گذاری مثبت است. دلیل مثبت بودن این موضوع نیز این است که ما به سقف سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایران نزدیک می‌شویم. مطابق گزارشی که انجمن کارفرمایی سرمایه‌گذاری خطرپذیر منتشر کرد، سرمایه‌گذاری خطرپذیر ایران در سال ۱۴۰۱ نزدیک به فقط پنجاه میلیون دلار بوده است که این عدد بسیار کوچک است و به نظر می‌آید که منابع موجود به اتمام رسیده‌اند و افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کردند یا انگیزه‌ای ندارند و یا منابعشان تمام شده است. در نتیجه ما در صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر باید به دنبال منابع دیگر برویم که این منابع از صنعت می‌آیند.»
همچنین او خاطرنشان کرد که این نوع سرمایه‌گذاری مثل هر اتفاق تازه دیگری می‌تواند نقاط منفی داشته باشد اما در کل اتفاق مثبتی است.
در مقایسه با ملک، استارتاپ سود بیشتری دارد
زرگرپور در پاسخ به پرسش کارنگ در خصوص درستی یا نادرستی مقایسه ارزش ملک و ارزش تپسی توضیح داد: «افرادی که استارتاپ‌ها را با ملک مقایسه می‌کنند نگاهی تک‌بعدی دارند و اندکی کم‌لطفی می‌کنند زیرا مقایسه استارتاپ با ملک عاقلانه نیست. به این دلیل که انتظار ما از استارتاپ متفاوت است. ما در کشوری حضور داریم که اصولاً اقتصاد آن بر مبنای ملک است و هر کسی که در یک بازه زمانی به این حوزه وارد شده باشد احتمالاً سود بیشتری برده است.»
زرگرپور در ادامه گفت: «از چند جهت می‌توان این موضوع را بررسی کرد. یکی اینکه وقتی که ارزش‌گذاری تپسی و قیمت یک برج در خیابان فرشته را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم، گویی که به یک مسئله حل شده رسیده‌ایم. در حالی که روزی که تپسی شروع به کارکرد شاید افراد ترجیح می‌داند به‌جای سرمایه‌گذاری روی ملک در زعفرانیه، تپسی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند و دلیلش هم احتمال رشد تپسی بود.»
زرگرپور افزود: «موضوع دیگری که وجود دارد این است که در تمام دنیا املاک از ارزش زیادی برخوردار هستند و حتی در مناطق جنگ‌زده هم با قیمت‌های میلیون‌دلاری معامله می‌شوند. حتی این امکان وجود دارد که در سیلیکون‌ولی هم قیمت یک استارتاپ از قیمت یک ملک کمتر باشد. این موضوع به این دلیل است که مؤلفه‌های تأثیرگذار روی قیمت یک ملک با مؤلفه‌های تأثیرگذار بر قیمت یک استارتاپ متفاوت هستند. معمولاً نگاه برای ارزش‌گذاری بر دارایی ثابت، نگاه گذشته‌نگر است درحالی‌که دیدگاه ما برای ارزش‌گذاری روی یک استارتاپ و یا دارایی شرکتی آینده‌نگر است و ممکن است یک استارتاپ نسبت به یک ملک حتی ارزش بیشتری هم داشته باشد. به معنی دیگر شاید ROE یا نرخ بازده سرمایه‌گذاری یک استارتاپ در یک مدت‌زمان مشخص در مقایسه با بازده سرمایه‌گذاری ملک قابل‌مقایسه نباشد به این معنی که ممکن است چند جوان یک استارتاپ را در یک زیرپله شروع به راه‌اندازی کنند که دوهزار میلیارد تومان بیرزد آن هم بدون اینکه هزینه‌ای کنند. درحالی‌که برای مثال ساختن برج در زعفرانیه و فروختن آن به قیمت دوهزار میلیارد، نیازمند سرمایه‌گذاری 500 میلیاردی است که مجبور است این مبلغ را هم حداقل برای سه تا چهار سال قفل کند.»
او در ادامه پاسخ خود عنوان کرد: «اگر حتی بخواهیم با نگاه قضاوت‌گرانه هم به این مقایسه نگاه نکنیم، که البته به نظر من از اساس این مقایسه درست نیست، می‌توان گفت که این مقایسه سیستماتیک نیست و مقایسه اشتباهی است. این موضوع مانند داستان فیل و مولانا است که هر کس از منظر خود به آن نگاه می‌کند و به آن می‌پردازد. البته در بسیاری از مناطق دنیا نیز این طور است که از نظر عددی، استارتاپ‌ها از بازارهای دیگر جذابیت کمتری دارند، اما باید نرخ رشد و نرخ ROE و نرخ بازده سرمایه‌گذاری استارتاپ را هم در نظر گرفت که در این صورت از لحاظ سوددهی هیچ‌چیزی با استارتاپ قابل‌مقایسه نیست.»
اقدام سهام‌داران تپسی قابل تحسین است
زرگرپور در آخر روند طی شده توسط تپسی را موفقیت‌آمیز خواند و گفت: «ما در کشوری زندگی می‌کنیم که نیازمند داستان‌های موفقیت هستم زیرا این دست از داستان‌ها را کم داریم. تپسی توانست یک ورود به بورس موفق داشته باشد درحالی که کسی این موفقیت را در حوزه استارتاپ‌ها کسب نکرده است. درست است که قبل از تپسی شرکت‌هایی که مربوط به فناوری بودند مانند همکاران‌سیستم این اتفاق افتاده است اما در حوزه استارتاپ، تپسی اولین است. اولین دیگری که تپسی رقم زد خروج بنیان‌گذاران بود و این داستان موفقی است که می‌توانیم از یک استارتاپ مثال بزنیم. همچنین اگر این موفقیت برای یک استارتاپ اتفاق افتاده برای دیگر استارتاپ‌ها هم می‌تواند اتفاق بیفتد کما اینکه استارتاپ‌های دیگری هم بوده‌اند که خروج موفق را تجربه کرده‌اند که یا رسانه‌ای نشده است یا کمتر رسانه‌ای شده است. اگر استارتاپ‌ها محصول خوب و فاندر خوب داشته باشند این اتفاق را تجربه خواهند کرد. در آخر باید بگویم که سهام‌دران تپسی را برای اقدامشان می‌توان تحسین کرد.»
دیدگاه تان را بنویسید