می‌گویند جنوبی‌ها تعداد نخل‌هایشان را هم جزو فرزندان‌شان به‌حساب می‌آورند و معتقدند این درخت را حضرت آدم از بهشت به زمین آورده است؛ درختی که به همین مناسبت درخت زندگی، جاودانگی، ارتزاق و معیشت نام گرفته و به‌دلیل همین جایگاه، سرمایه ارزشمندی چه در نگاه نخل‌دار و چه در نگاه ملی محسوب می‌شود. حالا اما چند سالی است همین سرمایه‌های ارزشمند از ریشه درآورده شده و به کشورهای حوضه خلیج‌فارس قاچاق می‌شوند. در آخرین نمونه هم نخل‌داری از دشتستان بوشهر که توان آبیاری نخل‌های خود را نداشت، از آنها دل کند و نخل‌هایش را روانه کشورهای عربی کرد. ایران ۵۰ میلیون نفر نخل دارد که در سطح ۲۶۲ هزار هکتار نخیلات خوزستان، هرمزگان، کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان و بوشهر پراکنده‌اند و با تولید سالانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن خرما در ۴۰۰ رقم، نان بیش از یک‌میلیون نفر را می‌دهند.
فروش نخل از روی ناچاری
در سال‌های اخیر، خشکسالی، ریزگردها، گرانی نهاده‌های کشاورزی و... مشکلات زیادی را برای نخل‌داران ایجاد کرده، اما نخل‌داران معتقدند کار از کار گذشته است که یک کشاورز حاضر می‌شود نخل خود را از ریشه درآورد.
یکی از نخل‌داران بوشهری که طی سال‌های گذشته حدود ۵۰نفر نخل خود را به همین شیوه فروخته است می‌گوید: نخل تنها درختی است که اگر پاجوش و حتی خود درخت را از زمین دربیاوریم و دوباره بکاریم، سبز می‌شود. از ریشه درآوردن نخل و فروختن آن دیگر اتفاق عجیبی نیست و در ۵-۴ سال گذشته باب شده است. عابدی با بیان این که نخل‌ها با توجه به نوع، سن و سال و ثمردهی‌شان بین ۱ تا ۱۲ میلیون تومان به فروش می‌رسند، می‌افزاید: از وضعیت شهرهای دیگر خبر ندارم اما در همین شهرستان دشتستان حدود یک دهه است که جهاد کشاورزی هیچ حمایتی از ما نمی‌کند و اغلب نخل‌داران با بحران مواجه هستند به‌طوری که بسیاری در سال‌های گذشته نخل‌داری را ترک کرده‌اند.
او تصریح می‌کند: من یکی از نخل‌داران دشتستان هستم که در منطقه سعدآباد بیش از ۳۵۰۰ نخل دارم. تاکنون ۵۰ نفر نخل خود را فروخته‌ام و اگر مشتری خوبی باشد باز هم این کار را می‌کنم. ناچار به این کار هستیم. واقعیت را نمی‌توان کتمان کرد. کشاورزان به دلیل حمایت نشدن در حوزه‌های مختلف تحت فشار هستند و جهادکشاورزی کار موثری برای تامین آب، کاهش قیمت نهاده‌ها و تامین تجهیزات موردنیاز ما نمی‌کند.
این نخل‌دار با بیان این که نگهداری هر نخل در سال هزینه دارد، می‌گوید: اگر آب، کود و رسیدگی خوب باشد نخل در سال ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم محصول می‌دهد اما در سال‌های اخیر میزان تولید ما به ۳۰ کیلوگرم در سال کاهش یافته است. خرما را کیلویی ۷ هزار تومان می‌خرند درحالی‌که هزینه کارگر، تراکتور، کود و... سربه فلک می‌گذارد. در این شرایط فروش نخل حداقل می‌تواند سرمایه‌ای برای باغدار فراهم کند تا به‌دنبال کار جدیدی برود.
وعده همکاری جهادکشاورزی
فروش نخل‌ها گرچه اتفاقی است که در ۵ سال اخیر تکرار شده اما هنوز به‌گفته مسئولان همه‌گیر نشده است و می‌توان جلوی آن را گرفت؛ در روزهای گذشته فیلمی کوتاه در فضای مجازی دست به‌دست می‌شود که در آن فردی خبر از ریشه‌کن کردن نخل‌ها و فروش آنها به کشورهای منطقه به‌دلیل کم‌آبی و خشکسالی می‌دهد. انجمن ملی خرمای ایران در پاسخ گفته است که این نخل‌ها که عمر و هزینه طولانی برای به ثمر رسیدنشان صرف شده، برای زینت شهرها و خانه‌های کشورهای منطقه از کشور خارج می‌شود. با این حال همین فروش محدود هم نگرانی‌های زیادی را منجر شده به‌طوری که انجمن ملی خرما به‌عنوان متولی بخش‌خصوصی و مدعی‌العموم به آن ورود کرده و قرار است همزمان با جشنواره ملی خرما که در نیمه‌اول آذر برگزار می‌شود در این‌باره پیگیری‌هایی را انجام دهد.
این خبر را رئیس انجمن ملی خرمای ایران به همشهری می‌دهد و می‌گوید: انجمن ملی خرما به‌عنوان مدعی‌العموم روی این مسئله حساسیت زیادی دارد و به همین دلیل با جهادکشاورزی تماس گرفتیم، انجمن خرمای بوشهر در محل حاضر شده و آنطور که جهادکشاورزی به ما اعلام کرده است نخل‌هایی بودند که از طرف بانک ژن مجوز داشته‌اند و گویا نخل‌های غیرمثمر یا از نظر ژنتیک بومی نبودند. محسن رشیدفرخی با بیان این که این موضوع می‌تواند از نظر قانونی، محیط‌زیست و منابع طبیعی چالش‌های زیادی برای کشور ایجاد کند، می‌افزاید: من به‌عنوان مسئول بخش‌خصوصی و یک ایرانی از اتفاقی که رخ داده است، شرمسارم. این نخل‌ها منابع ملی و محیط‌زیست ما هستند و نمی‌توانیم به‌دلیل صرفه اقتصادی نداشتن آنها را به تاراج بگذاریم.
دیدگاه تان را بنویسید