مبتلایان به اختلال عاطفی فصلی چگونه فصل پاییز را بهتر پشت سر بگذارند؟

با رسیدن پاییز و زمستان برای برخی افراد هوای سرد، روزهای کوتاه و شب‌های سیاه و همچنین محروم شدن از تفریح و پکنیک در هوای آزاد و تابش آفتاب در بیشتر روزها، حال و هوای غم‌انگیزی دارد. بازگشت به زندگی «عادی» در این مرحله از همه‌گیری هم مزید بر علت است. 

نشریه ایندیپندنت در مقاله ای در این باره آورده است: متخصصان سلامت روان یادآور می شوند که میلیون‌ها نفر در یک سال و نیم گذشته از خانه کار کردند و سبک زندگی آنها در زمستان گذشته مثل سال های قبل نبود. همه‌گیری کرونا به معنی عدم اجبار به انتظار کشیدن برای وسیله نقلیه عمومی در سرمای گزنده یا بیدار شدن در تاریکی اول صبح بود. بنابراین جای تعجب نیست که برای بسیاری از ما، پاییز و زمستان امسال بیش از سال های گذشته، دلگیر و سخت خواهد بود.

استیون باکلی، مدیر اطلاعات موسسه ذهن در انگلیس (Mind) می‌گوید: این‌که مردم با تغییر فصل احساس افسردگی کنند امری معمول است به ویژه امسال که تابستان ما را کاملا احیا نکرد.

اما او هشدار می‌دهد که میان قدری ناراحتی و افت خلق و ابتلا به نوعی اختلال جدی موسوم به اختلال عاطفی فصلی (اس‌اِی‌دی) تفاوت بسیاری وجود دارد. کارشناسان می‌گویند که از هر ۱۰۰ نفر در انگلیس سه نفر در مرحله‌ای از زندگی دچار این عارضه می‌شوند. 

اگر دچار «اس‌ای‌دی» هستید، تغییر فصل تاثیر بسیار عمیق‌تری روی حالات و میزان انرژی شما دارد. 

باکلی می‌گوید: بسیاری از مردم با تابش آفتاب و روزهای بلندتر احساس شادی و انرژی بیشتری می‌کنند. اما اگر دچار عارضه اختلال عاطفی فصلی هستید، تغییر فصل تاثیر بسیار عمیق‌تری بر حالات و میزان انرژی فرد دارد که به افسردگی انجامیده و پیامدی جدی بر زندگی رومزه دارد.

"سیستم درمان عمومی انگلیس" در میان فهرست عوارض معمول اختلال عاطفی فصلی به حالت غم و بدخلقی، عدم اعتماد به نفس، گریه، انزواطلبی، از دست دادن توانایی لذت بردن از فعالیت‌ها و احساس ناامیدی و گناه اشاره کرده است.

مبتلایان به اختلال عاطفی فصلی همچنین دچار سستی، از دست دادن تمرکز، خواب طولانی و افزایش اشتها می‌شوند. برخی از آن‌ها این عوارض را پی‌درپی با دوره‌های «شیدایی» (مانیا) تجربه می‌کنند که در طول آن بسیار خوشحال، پرانرژی و معاشرتی می‌شوند.

پس فردی که دچار اختلال عاطفی فصلی است چه باید بکند تا فصل پاییز را بهتر پشت سر بگذارد؟

- بیرون بروید

باکلی می‌گوید راهپیمایی به ویژه در حوالی نیمه روز یا در روزهای روشن و آفتابی می‌تواند در کاهش عوارض موثر باشد.

وی تاکید کرد: نظرخواهی اخیر ما از افرادی که دچار مشکلات روانی‌ و خلقی هستند نشان داده که گذراندن وقت در فضای آزاد، محبوب‌ترین روش برای تطبیق با تغییرات و فشارهای ۱۸ ماه گذشته است. گذراندن وقت در پارک و باغ یا نشستن کنار پنجره حتی می‌تواند موثر باشد.

- فعالیت کنید

فعالیت جسمی می‌تواند در بهبود حال شما و افزایش انرژیتان بسیار موثر باشد. این فعالیت لزوما نباید شدید و خسته‌کننده باشد. کارهای خانه، باغبانی یا قدم زدن آرام همه می‌توانند مفید باشند. تحقیقات نشان داده که ورزش در هوای آزاد مثل دویدن یا دوچرخه‌سواری می‌تواند در درمان افسردگی‌های روانی خفیف تا متوسط  مانند داروهای افسردگی موثر باشد.

- در حال زندگی کنید

متخصصان می گویند: مهم است تلاش کنید در حال زندگی کنید و به ویژه هنگامی که در فضای باز هستید به اطرافتان توجه داشته باشید. هنگام قدم زدن از زیبایی برگ‌ها و تغییر رنگ آن‌ها یا آبی آسمان لذت ببرید. هرچند این عمل در صورتی که زمستان را دشوار می‌بینید مشکل است اما تغییر برخوردتان از ناراحتی به سپاس از زیبایی، معجزه می‌کند. 

این کارشناسان توصیه می‌کنند اگر تغییر حالات، افکار و رفتارتان بیش از دو هفته طول کشید، با پزشکتان مشورت کنید. پزشک می‌تواند شما را در جریان کمک‌ها و امکانات حمایتی موجود گذاشته یا برایتان درمان‌هایی از جمله مشاوره روانی یا «درمان شناختی‌ـ‌رفتاری» یا در موارد جدی دارو تجویز کند.