روز گذشته هم امیر درفشه، مدیر اداره حقوقی و امور قراردادهای سازمان حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران، به یکی از خبرگزاری ها از سرقت های عجیب یک سال گذشته در شهر تهران گفته است. اینکه میزان سرقت هایی که در بزرگراه ها و در بسیاری از معابر غیر بزرگراهی اتفاق می افتد، درمورد تجهیزات و گاردریل ها و در واقع علائم رانندگی، به شدت افزایش پیدا کرده است؛ گاردریل هایی که هر قطعه اش پیش از این ۲۵۰ هزار تومان خریده شده و حالا قیمتی حدود دو و نیم تا سه میلیون تومان قیمت دارد. او ادامه می دهد: هفته گذشته سه باند از این باندهای سرقت را که اینها در کمال آرامش در اتوبان ها و خیابان ها خودرو های خود را کنار زده و با دستگاه های پیشرفته نسبت به قطع و برش و حمل و انتقال گاردریل ها به داخل وانت اقدام می کردند، دستگیر کردیم. درفشه درباره دلیل این سرقت ها هم توضیح می دهد: با توجه به افزایش قیمت آهن آلات، فلزات مختلف، آلومینیوم و یک سری از اجناسی که ارزش افزوده بالایی پیدا کرده اند، در سال های اخیر، گاردریل و تابلو های راهنمای مسیر و انواع و اقسام وسایلی که در اتوبان ها قرار دارند به سرقت می روند. من به یاد دارم در سال های اخیر این افراد اقدام به سرقت تابلو های بهشت زهرا هم کرده بودند و آن زمان با نحوه نظارتی که انجام شد، این سرقت ها متوقف شد. درخواست ما این است که شهروندان هرجا چنین صحنه هایی از سرقت اموال عمومی دیدند، فورا با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرند تا ما دیگر شاهد این جریانات نباشیم. مدتی پیش نیز مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک تهران درباره سرقت تجهیزات ترافیکی پایتخت در سال گذشته گفت: «در سال۱۳۹۹ بالغ بر ۲۰۰ فقره تخریب و سرقت انواع تجهیزات (سرقت کابل، تجهیزات الکترونیک ایستگاه های اتوبوس، کنترلر تابلوهای متغیر خبری، کابل برق و شبکه سامانه های سرعت، تجهیزات دوربین های تصویری و انواع دوربین های ثبت تخلفات و...) در معابر کلانشهر تهران به وقوع پیوسته که پیگیری و رسیدگی به این موارد از طریق پلیس فاتب و پلیس آگاهی تهران و دستگاه قضائی انجام شده است». مسئولان ترافیکی شهرداری تهران درباره ربودن گاردریل های بزرگراهی هم گفته اند با وجود وزن بالای این گاردریل ها، در مناطق جنوبی و بزرگراه آزادگان بیشترین آمار سرقت آنها ثبت شده است.
سرقت تجهیزات شهری اتفاق تازه ای نیست. دزدی دیوارهای صوتی بزرگراه ها، کابل های برق ، مجسمه های شهری، سطل های زباله و.. سال هاست که رخ می دهد اما دور تند این دزدی ها در ماه های اخیر باعث توجه دوباره به این موضوع شده است؛ اینکه در یکی از خیابان های تهران، فردی در روز روشن در حال درآوردن پارکومتر از زمین باشد و تماس با پلیس هم نتواند مانع وی برای سرقت شود. محمد قاسمی، جامعه شناس شهری درباره افزایش سرقت از تجهیزات شهری می گوید: تهران به قبله آمال تولیدکنندگان آسیب های اجتماعی تبدیل شده است. البته این خاصیت تمام شهرهای بزرگ دنیاست و مختص ایران نیست. شاهد هستیم اگر خشک سالی در منطقه ای رخ دهد، نیروی کار آن منطقه به تهران می آیند، معتادان رانده شده از خانه به تهران می آیند و... که باید در یک همفکری جمعی برای این مشکل چاره اندیشی شود و این حضور زمینه ساز آسیب های اجتماعی است که سرقت های خرد بخشی از آن است.
او معتقد است : دزدی مجسمه ها یا سایر تجهیزات همچنین به مسائل اقتصادی و معیشتی جامعه برمی گردد؛ چرا که سرقت رابطه معناداری با این مسائل دارد و به جز نظارت و پیگیری های انتظامی، شهروندان هم باید به اموال شهر حساسیت داشته باشند و اگر مشاهده می کنند کسی این اموال را به سرقت می برد و دستبرد می زند، باید از آن جلوگیری کنند.
ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران با پذیرش اینکه سرقت تجهیزات شهری در ماه های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است، به «شرق» می گوید: به طور متوسط هر شب دست کم ۵۰۰ سرقت تجهیزات شهری در سطح شهر تهران داریم ؛ دزدی های کوچکی مانند بردن دریچه های فاضلاب، یا سرقت گاردریل بزرگراه ها ، چراغ های پارک یا المان های ترافیکی ، تابلوهای راهنمایی ورانندگی و... این دزدی های خرد آن قدر زیاد شده که پیگیری آن دشوار شده است؛ مگر مواردی که به صورت باندی انجام می شود که پیگیری می شود، در غیر این صورت پیگیری ها برای پیدا کردن سارقان به نتیجه نمی رسد و متاسفانه بسیاری از این سرقت ها توسط معتادان متجاهر انجام می شود.
او ادامه می دهد: بخشی از افزایش دزدی های خرد تجهیزات شهری به دلیل افزایش فشارهای اقتصادی است که برخی مجبور به این نوع دزدی ها می شوند و تا زمانی که وضعیت معیشتی مردم این گونه است هم شاهد این نوع سرقت ها خواهیم بود.
این عضو شورای شهر تهران درباره راهکارهای کاهش سرقت های تجهیزات شهری هم توضیح می دهد که شهرداری یک سری راهکارهای مقطعی را مانند افزایش گشت نواحی فعال کرده یا گشت های شهربان و حریم بان فعال شده است اما این گونه نظارت ها در شهری مانند تهران پاسخ گو نیست زیرا به محض اینکه گشت عبور کند، زمینه برای سرقت فرد فراهم می شود و راهکار ریشه ای آن این است که وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم ارتقا پیدا کند و دیگری اینکه یک سری المان ها نصب شود که به راحتی قابل حمل نباشد. در حال حاضر در برخی بزرگراه ها به جای گاردریل از نیوجرسی استفاده می کنند که بسیار سنگین است و قابل حمل نیست.
اما درباره مخزن های زباله که ربوده می شود یا سایر تجهیزات شهری هم باید به دنبال راهکارهای پیشگیرانه باشیم و از امکاناتی استفاده کنیم که به راحتی قابل بازکردن نباشد. او درباره اینکه در جلسه خصوصی که رئیس پلیس تهران با اعضای شورای شهر داشته، درباره این دزدی ها هم صحبت شد، می گوید: پلیس گزارشی از کشفیات خود در حوزه سرقت، مواد مخدر و قتل هایی که در شهر می افتد داد که اعلام شد ۹۰ درصد سارقان خودرو و منازل دستگیر می شوند اما اموال کشف شده ازسوی مالک قابل شناسایی نیست. سیدجعفر تشکری هاشمی، عضو دیگر شورای شهر تهران هم معتقد است سرقت تجهیزات شهری موضوعی است که در همه شهرها اتفاق می افتد و هرگاه وضعیت معیشتی مردم آسیب ببیند، احتمال وقوع آن هم بیشتر می شود. اما هنر ما این نیست که آمار بدهیم که چقدر سرقت شده بلکه هنر ما این است که با تمهیدات و برنامه ریزی ها این سرقت ها را کاهش دهیم. برای مثال دریچه های فاضلاب شهری که چدنی هست، اگر با مواد پلی کربنات ساخته شود، دیگر ارزش سرقت ندارد یا اگر در ارتباط با برخی از تجهیزات، حفاظ لازم و امکانات مناسب برای نگهداری مطلوب از آنها استفاده شود، احتمال این گونه سرقت ها کاهش پیدا می کند. اما همیشه این اتفاقات بوده، همیشه سارق بوده و همیشه هم پلیس برخورد کرده است؛ ولی وظیفه مدیران شهری این است که در مورد مبلمان شهری و تجهیزات شهری به گونه ای برنامه ریزی بکنند که احتمال تخریب و سرقت را کاهش دهد.
سال گذشته حسین رحیمی در مورد سرقت وسایل و تجهیزات شهری از جمله مجسمه ها، دیواره های صوتی و... گفته بود: باند هشت نفره ای را که اقدام به سرقت حدود ۴۴ تابلو، تصویر و المان شهری کرده بودند، منهدم کرده و کسانی که دیواره های صورتی را نیز ربوده بودند، دستگیر و منهدم شدند؛ باید اعلام کنم متاسفانه برخی از آنها از پیمانکاران شهری هستند.
اما او در دیدار تازه با مدیران شهری توجهی به این نوع سرقت ها نداشته و گزارشی به صحن شورا نداده است. این را اعضای شورای شهر ششم می گویند و معتقدند اینکه چه کسانی سارق این تجهیزات هستند، مشخص نیست و نمی توان گفت پیمانکاران در این دزدی ها دست دارند؛ زیرا پلیس هم در این زمینه اظهارنظری نکرده است.
از دیگر عوامل جلوگیری از سرقت‌های فوق دستگیری مال خرها پیشنهاد میشه.