گیاهان دارویی طی قرون متمادی تنها منبع قابل دسترس جهت درمان بوده‌اند. در عصر حاضر نیز باوجود پیشرفت و توسعه چشمگیر داروهای سنتزی، هنوز گیاهان دارویی و داروهای حاصل از آن‌ها در مقیاس وسیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌طوری‌که در برخی کشورها از اجزا جدانشدنی سیستم دارودرمانی محسوب می‌شوند.
عفونت‌های دهان و دندان ازجمله شایع‌ترین عفونت‌های انسانی در سراسر جهان هستند و باکتری‌ها از اصلی‌ترین عوامل بروز این عفونت‌ها به‌حساب می‌آیند. عفونت‌های فوق اغلب به‌صورت چند میکروبی و با دخالت بیش از یک باکتری بی‌هوازی و در بسیاری موارد نیز با دخالت باکتری‌های هوازی و بی‌هوازی اختیاری دیده می‌شوند. برای رهایی از چنین عفونت‌هایی، دهان‌شویه‌های شیمیایی نظیر کلرهگزیدین جایگاه ویژه‌ای دارند. بااین‌حال محققان در تلاش هستند تا با به‌کارگیری خواص گیاهان دارویی، دهان‌شویه‌های طبیعی را عرضه کنند.
در همین رابطه، محققانی از دانشگاه تبریز و دانشگاه علوم پزشکی این شهر با همکاری شرکت دارویی دانش‌بنیان، پژوهشی را انجام داده‌اند که در آن به مطالعه تأثیر آنتی‌باکتریال اسانس گیاه مریم‌گلی و مقایسه آن با داروی کلرهگزیدین بر روی باکتری‌های حفره دهانی پرداخته شده است.
در این تحقیق، گیاه دارویی مریم‌گلی با نام علمی «سلویا آفیسینالیس» از مزرعه تحقیقاتی یک شرکت دانش‌بنیان واقع در شمال غرب ایران جمع‌آوری شد و بعد از عصاره گیری، تأثیر اسانس آن بر باکتری‌های شایع عفونت دهانی بررسی شد.
نتایج این بررسی‌ها نشان داد که اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی که به رزماری نیز معروف است، آثار ضد میکروبی مناسبی علیه باکتری‌های شایع عفونت دهانی دارد و پس از انجام مطالعات تکمیلی می‌تواند جایگزین مناسبی برای داروها و دهان‌شویه‌های شیمیایی در درمان باکتری‌های شایع عفونت دهانی باشد.
در این خصوص، نیما محمدنژاد خیاوی، محقق دانشگاه تبریز و سه تن دیگر از همکارانش می‌گویند: «نتایج حاصل از آزمایش‌های ما نشان داد که گیاه مریم گلی، دارای اثرات مهارکنندگی قابل‌توجهی بر روی انواع باکتری‌های گرم منفی و مثبت است».
آن‌ها می‌افزایند: «همچنین مقایسه اسانس این گیاه دارویی با ماده شیمیایی کلرهگزیدین نشان داد که این اسانس، نتایج نسبتأ مشابهی را نسبت به دهان‌شویه کلرهگزین از خود نشان می‌دهد».
طبق داده‌های حاصل از این پژوهش، گیاه مریم‌گلی باارزش‌ترین نوع دارویی تیره نعناع و دارای خواص درمانی مهمی است. این گیاه در مناطق خشک یا سنگلاخی و دامنه‌های بایر غالب نواحی آسیا و شمال آفریقا می‌روید.
به گفته محققان فوق، «مهم‌ترین اثرات دارویی گزارش شده مریم‌گلی عبارت‌اند از: ضدعفونی‌کننده؛ ضد اسپاسم؛ قابض؛ آرامش‌بخش؛ کاهش‌دهنده قند خون؛ ضدالتهاب و کاهش‌دهنده تعریق».
این یافته‌ها را مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور در قالب یک مقاله علمی پژوهشی منتشر کرده است.
دیدگاه تان را بنویسید