هفته گذشته حسن روحانی رییس جمهور از صلح امام حسن (ص) سخن گفت و موجی از واکنشهای تند و عجیب از سوی اصولگرایان را در پی داشت، تاجایی که حتی رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس از استیضاح و اعدام رییس جمهور سخن گفت. حالا صادق زیباکلام به تحلیل حمله اخیر به روحانی پرداخته است.
صادق زیباکلام، کارشناس مسائل سیاسی و استاد دانشگاه:
* کشور در وضع واقعا بدی قرار دارد. این وضعیت دیگر بحران نیست. از بحران فراتر رفته ایم و وارد باتلاق شدهایم. در باتلاق کسی باید وارد شود دست ما را بکشد تا بتوانیم بالا بیاییم، خودمان نمیتوانیم کاری کنیم. اصولگرایان این را فهمیدهاند، آنها ریشه مشکلات و نابهسامانیها را میدانند. آنها میدانند که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عامل اصلی ورود ایران به این باتلاق است.
* (با بیان اینکه اصولگرایان نمیتوانند به این نکته اذعان و اعتراف کنند و به مردم بگویند این سیاست خارجی را باید تغییر داد): "بنابراین انگشت اتهام را به سمت آقای روحانی و دولت او میگیرند. قبلا مجلس دهم بود، آن مجلس را هم مقصر میدانستند، اما حالا مجلس در اختیار خودشان است. در شرایط کنونی اصولگرایان فقط میتوانند روحانی و دولت را متهم کنند و به مردم بگویند اگر اوضاع بد است، دلار ۳۰ هزار تومان است، کمبود وجود دارد به خاطر سیاستهای دولت روحانی است. البته آنها کاملا آگاه هستند که سیاستهای دولت روحانی ۲۰ تا ۳۰ درصد در وضعیت کنونی موثر بوده است.»
* چه دونالد ترامپ پیروز انتخابات شود و چه جو بایدن ایران جز سناریو نرمش قهرمانانه گزینه دیگری ندارد. با این تفاوت که با ترامپ و تیم ترامپ کار دشوارتر خواهد بود، اما با تیم بایدن مذاکره سادهتر است. ترامپ به دنبال انتقام است، او رگههایی پوپولیستی قوی دارد که کار مذاکره را در ابتدا دشوار میکند. او میخواهد امتیازهای تبلیغاتی زیادی را برای خود بگیرد، اما این مشکل با بایدن وجود ندارد. او کمتر به دنبال تبلیغات است و میداند که نباید از ایران توقع داشت که ایران در مذاکره پرچم سفید دستش بگیرد. چنین توقعی یعنی عملا مذاکره شکست خواهد خورد؛ لذا مذاکره با ترامپ دشوارتر است.
* آمریکا میخواهد درباره یک مجموعه مسئله مذاکره کند. مسائل حقوق بشر، حضور ایران در منطقه، بحث موشکهای ایران و... در لیست مذاکره جمهوری خواهان و دموکراتها قرار دارد.
* این موج تبلیغاتی ایجاد شده درباره استیضاح و اعدام روحانی همه آدرسهای غلط اصولگرایان به مردم است. این تبلیغات البته دیگر جوابگو نیست و شاید به جز ۲۰ درصد از مردم کشور که نگاه تندروهای اصولگرا را میپسندند، کسی این آدرسهای غلط را نمیپذیرند و مردم میدانند که چرا کشور به اینجا رسیده است.
* تندروهای اصولگرا صرفا از تاکتیک استیضاح روحانی برای انداختن مشکلات به گردن او استفاده میکنند. اما اصولگرایان میانهرو که مسائل را بهتر درک میکنند میدانند که اگر روحانی استیضاح شود ممکن است حرفهایی بزند که خیلی به نفع آنها نباشد، بنابراین معتقدم استیضاح انجام نمیشود.
* (با اشاره به این که سال آینده رییس جمهور تغییر میکند): در آن زمان دیگر روحانی در کار نخواهد بود و مشکلات و مسائل همچنان پابرجا خواهد ماند، من معتقدم اگرچه که امروز مدام به روحانی حمله میشود که چرا حرف از صلح میزنی، اما رییس جمهور بعدی که از تندروها خواهد بود، به سمتوسوی نرمش قهرمانانه میرود. آن وقت کسی انتقاد نمیکند همچنان که شاهدیم تندروها هیچ کاری به مجلس یازدهم ندارند از مجلس نمیپرسند پس از شش ماه کار به جز چند حرکت پوپولیستی چه گام دیگری در جهت رفع مشکلات برداشتهاید؟
عده ای چنان به انتخاب بایدن دل بسته اند که گویی بایدن یک بسیجی اصولگرا و مرید مقام معظم رهبری است و پس از انتخاب هدایای بسیاری را به ایران خواهد داد .