مجید سلطانی تحلیلگر بازار بورس گفت: این اصلاح برای ادامه روند صعودی بازار لازم و ضروری بود. هر چه رشد شتابان تر باشد، اصلاح نیز عمیق تر خواهد بود. این اصلاح عمیق برای بازار ما که در این مقطع بخش عمدهای از سهامداران آن سهامدار تازه وارد هستند و عموما تجربه دیدن اصلاح را ندارند شاید خوشایند نباشد. شاید اگر این اصلاح زودتر صورت میگرفت، میتوانست کم عمق تر و لطیف تر اتفاق بیفتد و باعث نگرانی سهامداران تازه وارد نیز نشود.
وی در ادامه بیان کرد: در خصوص رفتار حقوقیها و حقیقیهای بازار نیز تجربه نشان میدهد عموما حقیقیهای بازار اشتیاق فراوانی به سود دارند و در روندهای صعودی بسیار فعال و پر انرژی حاضر میشوند. بنابراین تاکنون اصلاحی در بازار توسط حقیقیها استارت نخورده است، اما حقوقیها این نقش را به خوبی در بازار ما ایفا کردهاند.بنابراین در رشدها حقیقیها بسیار فعال هستند و در اصلاح، حقوقی ها.
این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص ادامه روند اصلاح بازار، ابراز کرد: فشار فروش به دلیل تاخیری بود که در شروع اصلاح بازار وجود داشت، موضوعی که در اصلاحهای پیشین، وجود نداشت. از کنار هم قرار گرفتن رفتار هیجانی حقوقیها برای فروش سهام و سرمایهگذاران تازه وارد، به راحتی میتوان دومینوی فروش را تفسیر کرد که چطور یک هیجان کوچک سهام دار حقوقی باعث یک تلاطم در بازار شد.
سلطانی در این خصوص متذکر شد: در اصلاح اخیر نیز همین موضوع وجود داشت و تفاوتی بین این اصلاح و اصلاحهای گذشته بازار دیده نمیشود. اما به نظر میرسد در اصلاح اخیر، حقوقیها باید زودتر و بدون شتابزدگی برای حمایت وارد بازار میشدند. در واقع میتوان گفت دلیل این شتابزدگی نیز همان تاخیر بوده است. وقتی قیمتها به شدت رشد کرده و رقابت شدیدی برای فروش ایجاد شود، بازار وارد رقابت ناخوشایندی بین حقوقیها و حقیقیها برای فروش خواهد شد که این مسئله در اصلاحهای گذشته دیده نشده بود.
وی با بیان اینکه برگزاری جلسههای هماهنگی میان سهام داران بزرگ و بازارگردان ها، راهکاری مناسب برای حمایت از بازار به شمار میرود، افزود: چنین نشست هایی در زمان ریزش بازارهای مالی برگزار میشود، به طوری که در ریزش چند ماه پیش بورس امریکا نیز حقوقیهای این بازار و ترامپ، جلساتی را برای نجات بازارهای سرمایهای خود برگزار کردند تا بتوانند هیجان ناشی از اپیدمی ویروس کرونا را کنترل کنند.
سلطانی یکی دیگر از راهکارهای حمایتی بازار را اعطای طرحهای تشویقی به سهامداران دانست و گفت: کسی که سرمایه خود را به بازار میآورد برای این که با خیال راحت سهامداری کند و چشمش به بازارهای دیگر نباشد نیاز به مشوق دارد. یکی از این مشوقها اعطای وام است. البته با شرایطی به عنوان مثال بر اساس میزان سرمایهای که سهامدار وارد بازار میکند و میزان ماندگاری که سرمایه وی در بازار دارد میتوان درصدی از سرمایه ماندگار را به صورت وام یا کارتهای اعتباری به سهامدار اعطا کرد.
وی با اشاره به اینکه بازارسرمایه چندین دهه است که در روندی صعودی قرار گرفته و تغییر خاصی در مولفههای اقتصادی در این مدت حاصل نشده، تصریح کرد: به نظر میآید این روند صعودی کماکان ادامه دار باشد. بیشترین سود این بازار هم نصیب کسانی خواهد شد که برای ماندن به این بازار قدم گذاشتهاند. هر کسی با دید سهامداری در این بازار آمده و ماندگار شده سودهایی برده که در تخیل افراد بیخبر از بازار، اساسا نمیگنجد. بازار ما از معدود بازارهایی در دنیا است که هم در دوران رکود و هم در دوران رونق اقتصادی، سودده و رو به رشد بوده است.
سلطانی در پایان اشاره داشت: باید مشوق هایی برای سهامدارن بلند مدت از سوی دولت طرح ریزی شود. کسی که از بازارهای مخربی چون دلار و سکه و خودرو و ملک فاصله گرفته و سرمایهاش را در اختیار تولید قرار داده است، مستحق تشویق است. بعنوان مثال طرحی مشابه طرح تخفیفات سالیانه شرکتهای بیمهای برای رانندگان قانونمدار، برای سهامداران بلند مدت تهیه کرد و به ازای هر سال حفظ سرمایه در بازار، به صورت تصاعدی درصدی از ارزش پورتفوی را به صورت وام خرید سهام به اعتبارات آنها افزود. متاسفانه درحالحاضر عمده اعتبارات کارگزاران نصیب نوسانگیرها و سفته بازهایی میشود که تعلق خاطری به این بازار ندارند.
وی با بررسی روند قیمتی سهام شرکتها طی میانگین ۱۵ سال گذشته گفت: توصیه همیشگی من به سهامداران، تشکیل یک سبد از سهام صنایع پیشرو در بازار و سهامداری بلند مدت است. سهامداری یعنی سرمایهگذاری بلندمدت با مازاد سرمایه یا همان پس انداز. اگر این دید وجود داشته باشد، سهامدار دچار استرس و ضرر و زیان نخواهد شد و با خیال راحت سهامداری میکند و سود نیز کسب میکند؛ آن هم سودی که قطعا از همه بازارهای دیگر بالاتر خواهد بود.
این فعال بازار در خصوص ورود تازه واردان به بازار سرمایه و خرید و فروش مستقیم اظهارکرد: عموما سهامداران خرد اطلاع زیادی از روشهای غیر مستقیم ورود به بازار ندارند و از صندوقها و صندوقهای با درآمد ثابت، صندوقهای سهام، صندوقهای ترکیبی و سبدگردانها و رتبهبندی آنها و مواردی از این دست کمتر آگاهی دارند. اما دلیل مهمتر تمایل سهامداران به سرمایهگذاری مستقیم این است که در ذات معامله گری لذت و هیجانی وجود دارد که سهامداران خرد دوست دارند آن را تجربه کنند. اما اگر این معامله گری صرفا با هیجان و لذت و بدون دانش بخواهد پیش برود بعد از مدتی سرخوردگی شدیدی ایجاد خواهد کرد که ممکن است فرد را به طور کامل از این بازار دور کند. از همین رو توصیه میشود که اگر سرمایهگذاری مجهز به دانش معامله گری نیست، پس انداز اصلی خود را به طور غیرمستقیم و توسط صندوقهای سرمایهگذاری وارد بازار کنند و از سودی که به مرور زمان از این صندوقها حاصل میشود استفاده کنند و با سود این صندوقها در بازار کار کنند و بهتدریج هم دانش خود را افزایش دهند.
وی گفت: به این ترتیب سهامداران تازه وارد، هم سرمایه خود را از ضررهای شدید حفظ میکنند و هم فرصتی برای آموزش دارند و هم تجربه خود را با این پول در بازار محک میزنند. اگر بازدهی سرمایهگذاری مستقیم آنها از بازدهی صندوق سرمایه گذاریشان بیشتر است میتوانند پول خود را از صندوق برداشت کرده و ادامه مسیر را خودشان طی کنند. این میتواند یک پیشنهاد معقول باشد برای این که هم سرمایه خود را حفظ کنند و از هم شور و هیجان سرمایهگذاری مستقیم بهره ببرند.
سلطانی پیشنهاد داد که ایجاد یک بازار برتر با گلچین چند سهم مناسب از هر صنعت که سوددهی خوب و شناوری بالایی دارند، کاهش برخی محدودیت ها، تعیین بازارگردانهای معتمد و خوش نام جهت مدیریت هیجانات قیمتی و حفظ نقدشوندگی، از بهترین راهبردها برای بالا بردن استانداردهای بازار سرمایه در مقطع فعلی است. بازار سرمایه در چنین شرایطی میتواند نقش خود را به عنوان بهترین الگو و معیار برای باقی بازارها ایفا کرده و رهبری هوشمند و تاثیرگذار برای آنها باشد.
دیدگاه تان را بنویسید