دیگر از کابوس شب اجرای حکم نمی‌ترسند. سال‌ها دلهره و اضطراب‌شان به پایان رسیده است. مُهر بخشش در پرونده‌شان خورد و حالا سر از پا نمی‌شناسند. خانواده اولیای‌دم از خون گذشتند و 36 مرد و دو زن اعدامی در یک ماه گذشته حکم آزادی گرفتند. 18 زندان استان کشور در این روزها شاهد رهایی این محکومان بود. محکومانی که سال‌ها پشت میله‌های زندان را تجربه کرده بودند. انتظار کشیدند و روی چهاردیواری سلول روزگار سرد و تاریکی را گذراندند. در این میان محکوم ابهری بیش از همه انتظار کشید. 20 سال تمام با کابوس زندگی کرد. کابوس وحشتناک بند و زندان و اعدام.
پایان 20 سال انتظار
بهمن ماه سال ۷۹ در جریان یک سرقت و درگیری میان چند نفر جوان هجده ساله‌ای بر اثر ضربات متعدد به قتل رسید و قاتل متواری شد و به مکان نامعلومی گریخت.
بلافاصله دستور قضائی برای انجام تحقیقات و دستگیری قاتل صادر شد و پیگیری‌ها و تلاش‌ها برای دستگیری قاتل ادامه یافت، تا اینکه قاتل بیست‌ونه ساله در سال ۱۳۸۴ دستگیر و تحویل مقامات قضائی شد.
پرونده پس از انجام تحقیقات مقدماتی برای رسیدگی به شعبه ۱۰۱ کیفری ابهر ارجاع و با توجه به قرائن و اقرار قاتل رأی قصاص صادر و پس از تأیید دیوان‌عالی کشور مجرم در آستانه اجرای حکم قرار گرفت.
پس از طی روند قانونی پرونده، با قرار گرفتن مجرم در آستانه قصاص، با تلاش و میانجی‌گری معاون دادستان و مجموعه اجرای احکام کیفری دادسرای ابهر با گذشت اولیای‌دم، اجرای حکم متوقف و قاتل از قصاص نجات یافت.
بخشش پس از ۱۶ سال
همزمان با آزادی این مرد در ابهر، حکم قصاص جوانی که از ۱۶سال پیش تاکنون در زندان گرگان است، با بخشش اولیای‌دم روز شنبه اول آذر لغو شد. در این پرونده، محکوم به قصاص ناخواسته در دعوا سبب مرگ همسایه‌اش شد و به این ترتیب هم جان پدر دو فرزند را گرفت، هم روزهای خوب جوانی‌اش را از دست داد.
اختلاف مرگبار در تقسیم چراگاه دام
در لرستان هم یک مرد که 16 سال کابوس چوبه دار می‌دید، سرنوشتش تغییر کرد. سال ۸۳ هنگام تقسیم چراگاه دام، دو خانواده دچار اختلاف می‌شوند؛ درگیری و نهایت یک قتل.
همانجا عامل جنایت متواری شد. متهم به قتل اما پس از سال‌ها فرار به دام مأموران پلیس افتاد. با توجه به اینکه پرونده در استان خوزستان تشکیل شده بود، متهم تحویل محاکم قضائی خوزستان شد.
اما این جنایت درگیری‌های زیادی بین خانواده‌ها به وجود آورد. شورای حل اختلاف قریه صاحب الزمان شهرستان خرم‌آباد برای برقراری سازش و پایان دادن به درگیری و اختلاف به پرونده ورود کردند. همزمان ریش‌سفیدان و معتمدان هم وساطت کردند.
با تلاش‌های فراوان بود که صلح و سازش بین خانواده‌ها برقرار شد. در آخر خانواده مقتول رضایت داد و بیست‌وهشتم آبان ماه از خون مقتول گذشت.
نجات از چوبه دار در شیراز
سوم آبان ماه نجات دیگری از زندان فارس خبررسانی شد. یک قاتل در شیراز از چوبه دار پس از 14 سال با تلاش و میانجی‌گری اعضای شورای حل اختلاف نجات پیدا کرد.
سال ۱۳۸۵ در یک درگیری مردی در شیراز به قتل رسید. به دنبال شکایت و تقاضای قصاص اولیای‌دم، قاتل از سال ۱۳۸۵ تاکنون به مدت ۱۴ سال در انتظار صدور و اجرای حکم در زندان به سر می‌برد.
با تشکیل پرونده و طی‌شدن مراحل قانونی و رسیدگی قضائی، درنهایت رأی قصاص نفس علیه قاتل پرونده صادر شد و مورد تایید دیوان‌عالی کشور قرار گرفت. پرونده برای ایجاد مصالحه به شعبه ۷۶ شورای حل اختلاف شیراز ارجاع شد و اعضای این شعبه وارد مراحل صلح و سازش بین دو خانواده شدند.
با گرفتن مهلت یک‌ماهه تلاش شد تا رضایت خانواده مقتول گرفته شود که با تلاش و میانجی‌گری اعضای شورای حل اختلاف، اولیای‌دم از حق قانونی خود گذشتند و رضایت به آزادی قاتل دادند.
جان دوباره قاتل پای چوبه دار
پرونده دیگری که با بخشش همراه شد، جوان محکوم به اعدامی بود که 9 سال پیش سبب مرگ دوست صمیمی خود شد.
در چند سال گذشته بزرگان و خیرین بارها برای جلب رضایت اولیای‌دم واسطه شدند، اما بی‌نتیجه بود. خانواده مقتول بر اجرای حکم قصاص پافشاری می‌کردند. پرونده در نوبت اجرای حکم قرار گرفت.
پیش از اجرای حکم قصاص، پرونده به شعبه هفتم شورای حل اختلاف علی‌آبادکتول فرستاده شد. سرانجام گفت‌وگوها نتیجه داد. مادر مقتول از حق شرعی و قانونی خود گذشت و محکوم به اعدامی سی‌ام آبان ماه از کابوس اعدام رهایی یافت.
کابوس 9 ساله در رشت برای یک گناهکار
استان گیلان هم در یک ماه گذشته در آزادی زندانیان سهیم‌بود. هفتم آبان ماه متهمی آزاد شد که 9 سال پیش در یک درگیری جوانی بیست‌وسه ساله را به قتل رسانده بود.
قاتل پس از سال‌ها با کمک خیرین و تلاش‌های صورت‌گرفته توسط واحد اجرای احکام کیفری دادسرای رشت و شورای حل اختلاف استان در جلب رضایت اولیای‌دم، مورد بخشش قرار گرفت و از مجازات قصاص رهایی یافت.
آزادی متهم پرونده قتل وحید مرادی
در این میان مسعود، متهمی که در زندان به وحید مرادی چاقو زد هم با جلب رضایت آزاد شد. این مرد زندانی که به اتهام دو قتل به مجازات محکوم شده و دوران حبس خود را می‌گذراند، با پرداخت دیه به خانواده مقتولان و جلب رضایت آنها بعد از 13سال آزاد شد.
مسعود اواسط سال 86 در یک درگیری پسری را به قتل رساند. او در بازجویی‌ها ادعا کرد به خاطر کری‌خوانی و ناخواسته دست به چاقو شده است.
متهم پس از محاکمه به قصاص محکوم و تا زمان اجرای حکم روانه زندان رجایی شهر شد، اما مسعود در زندان هم بیکار نماند و پس از آشنایی با شیوه و شگرد کلاهبرداری تلفنی شروع به ارسال پیامک و تماس با طعمه‌هایش کرد و به این بهانه که شما برنده مسابقه شده‌اید، آنها را به پای دستگاه‌های عابربانک می‌کشاند و حساب‌شان را خالی می‌کرد.
تحقیقات در این‌باره صورت گرفت و پلیس موفق شد مسعود را به‌عنوان عامل این کلاهبرداری در زندان شناسایی کند. او به اتهام کلاهبرداری‌هایش نیز به هفت سال حبس محکوم شد.
جنایت دوم
اما این پایان کارهای خلاف متهم نبود، او مدتی بعد دومین جنایتش را نیز رقم زد. اواخر شب چهارشنبه هفتم مرداد سال94 درگیری در سالن 36 بند 10 رخ داد. پسر جوانی به نام ناصر در این درگیری به قتل رسید. پس از چندی مسعود توانست از دو خانواده قربانی رضایت بگیرد، اما قضات دادگاه کیفری برای این جنایت او را به هشت سال حبس محکوم کردند.
قتل وحید مرادی
در حالی که مسعود دوران محکومیت خود را می‌گذراند، یازدهم تیر سال97 در زندان عده‌ای از زندانیان با وحید مرادی، شرور معروف تهران درگیر شدند. وحید به قتل رسید. چند نفر از زندانیان به اتهام شرکت در این درگیری دستگیر و محاکمه شدند. یکی از آنها مسعود بود. قضات دادگاه به اتهام واردکردن ضربه چاقو به کمر وحید مرادی او را به سه سال حبس و دیه محکوم کردند. بیشترین مدت حکم زندان مسعود 10سال حبس به خاطر قتل اول بود.ولی او بیش از 10 سال حبس را تحمل کرده بود. همین شد که توانست با جلب رضایت اولیای‌دم هر دو پرونده پس از 13سال حبس از زندان رهایی یافت.
رهایی دو زن در کاشان و تهران
زنی چهل‌وپنج ساله از کشور افغانستان و یک زن در تهران هم پس از 11سال آزاد شدند. سال۸۸ بود که زن افغانستانی به جرم قتل یکی از اقوامش دستگیر و به زندان کاشان معرفی شد. پرونده این فرد در ۱۱سال گذشته در مراجع قضائی پیگیری و به صدور رأی قصاص منجر شده بود که خانواده مقتول با همکاری انجمن حمایت از زندانیان و واحد مددکاری زندان کاشان، مشروط به پرداخت دیه حاضر به بخشش شدند.
انجمن حمایت از زندانیان این شهرستان با همکاری افراد خیر و پرداخت ۷۰۰میلیون ریال به خانواده مقتول، رضایت گرفتند و سرانجام این زندانی هم چهاردهم آبان ماه به جامعه دوباره برگشت.
سرنوشت تلخ در زندان زنان
یک زن در زندان زنان شهرری هم سرنوشت مشابه‌ای داشت. او هم 11سال پشت میله‌های زندان را تجربه کرد. قتل کرده بود. باید قصاص می‌شد. جان برابر جان. از شانزدهم آذر ماه سال88 به زندان افتاد. پس از برگزاری جلسات متعدد دادگاه که مددجو روز هجدهم آبان سال٩٠ به موجب حکم قطعی از سوی شعبه ۱۱۳دادگاه کیفری یک استان تهران به قصاص نفس محکوم شد. اما اعضای شورای حل اختلاف با انجام نشست‌های متعدد با اولیای‌دم در جهت گذشت از قصاص و مصالحه اقدام کردند.
درنهایت نیز قاتل پس از ۱۱سال از چوبه دار رهایی یافت. اعضای شورای حل اختلاف با پیگیری‌های مداوم و کمک از خیرین با حضور در دادسرای ناحیه ۲۷ و واریز وجه توسط خیرین رضایت بی‌قیدوشرط ولی‌دم را در چهاردهم آبان ماه گرفتند.
اینها تنها بخشی از پرونده آزادی زندانیان یک ماه پیش است. زندانیانی که در استان‌های مختلف توانستند رضایت بگیرند و به زندگی برگردند. محکومانی که هر کدام قصه زندگی‌شان شنیدنی و عبرت‌آموز است.
دیدگاه تان را بنویسید