عربستان سعودی که به نظر بیش از سایر کشورهای عربی خود را بازنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می‌داند پس از اعلام پیروزی جو بایدن در سکوتی سوال برانگیز فرو رفته است.
مقامات عربستان که با شکست دونالد ترامپ یکی از بزرگترین حامیان سیاست‌های منطقه‌ای و بزرگترین پشتیبان خود برای مقابله با ایران را از دست داده‌اند برخلاف دیگر متحدان ایالات متحده در خاورمیانه و اغلب کشورهای عربی هیچ عجله‌ای برای ارسال پیام تبریک به نامزد دموکرات از خود نشان نداده‌اند.
رویترز با انتشار گزارشی با عنوان «نفس عربستان با پیروزی جو بایدن در سینه حبس شد» نوشت که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ساعت‌ها پس از اعلام پیروزی جو بایدن سکوت اختیار کرد؛ حال آنکه وی در همین زمان از انتخاب مجدد رئیس جمهوری تانزانیا استقبال کرد و با لحنی بسیار گرم به وی تبرک گفت.
بن سلمان رفیق فابریک ترامپ
روابط نزدیک و شخصی شاهزاده محمد بن سلمان با دونالد ترامپ در واقع نوعی سپر محافظ برای وی در قبال موج انتقاد‌های بین‌المللی بود که به دلیل نقض حقوق بشر در عربستان و بویژه نقش وی در قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد ریاض به همراه دیگر موضوعاتی چون دخالت در جنگ یمن و نیز بازداشت فعالان حقوق زنان در این کشور همواره مطرح بوده و هست.
این موضوعات دقیقا همان‌هایی است که می‌تواند به نقاط اختلاف و تنش میان بایدن و حکومت عربستان سعودی تبدیل شود؛ با توجه به اینکه عربستان از صادرکنندگان بزرگ نفت در جهان به یکی از مهم‌ترین خریداران سلاح از ایالات متحده آمریکا تبدیل شده بود.
جو بایدن، معاون رئیس جمهوری سابق آمریکا در جریان کارزار انتخاباتی متعهد شده بود که روابط با عربستان را مورد ارزیابی و بازنگری قرار دهد. وی خواهان پایان حمایت ایالات متحده از جنگ یمن شده و از ریاض خواسته بود در قبال مرگ جمال خاشقجی مسئولیت بیشتری را برعهده گیرد.
بایدن-۲۰ بدتر از کووید-۱۹
یک کاربر عربستانی در توییتر با نام کاربری «دکتر مونا» در واکنش به نتیجه انتخابات آمریکا این عبارت را منتشر کرد: «بایدن۲۰ تنها چیزی است که از کووید۱۹ بدتر است.» این در حایست که بسیاری دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی در این کشور در ساعات اولیه انتشار خبر پیروزی بایدن که با واکنش‌های گسترده در سطح جهان همراه بود از هر گونه اظهار نظر خودداری کرده بودند.
رویترز در ادامه گزارش به یک منبع سیاسی در عربستان اشاره کرده که احتمال تیرگی روابط میان ریاض و واشنگتن را ضعیف دانسته و بر روابط تاریخی میان دو کشور تاکید کرده است.
این در حالیست که روزنامه عکاظ، چاپ عربستان سعودی با انتشار مطلبی نسبت به چگونگی رقم خوردن آینده حکومت این کشور نوعی بدگمانی و عدم حس اطمینان را مطرح کرده است.
در مقاله‌ای که در صفحه نخست این نشریه چاپ شده، آمده است: «منطقه در انتظار است...و خود را برای آنچه پس از پیروزی بایدن رقم خواهد خورد، آماده می‌کند.»
این در حالیست که عربستان سعودی ممکن است مدت زیادی در این انتظار باقی نماند. نلیل کوئیلیام، پژوهشگر مرکز تحقیقات «چتم هاوس» در لندن معتقد است دولت بایدن احتمالا به زودی نارضایتی‌های خود را از سیاست‌های ملی و خارجی عربستان سعودی اعلام خواهد کرد.
به گفته این محقق بریتانیایی: «رهبران سعودی نگرانند که دولت بایدن و یک کنگره ناراضی آمریکا در قبال سیاست‌های ریاض مناسبات با عربستان از جمله روابط دفاعی را مورد بازنگری قرار دهند و این مسئله در نتیجه به ایجاد صداها و اقدامات مثبت در جهت پایان دادن به درگیری‌های یمن بیانجامد.»
ریاض مهم‌ترین حامی فشار حداکثری دولت ترامپ به ایران
عربستان سعودی همچنین از حامیان سرسخت فشار حداکثری دولت ترامپ به ایران بود که پس از خروج ایالات متحده از برجام با اعمال شدید‌ترین تحریم‌های اقتصادی برای به زانو درآوردن تهران همراه شد. ریاض اکنون نگران است زیرا بایدن وعده داده که به توافقنامه هسته‌ای قدرت‌های بزرگ با تهران باز می‌گردد، توافقی که مذاکرات مقدماتی برای انعقاد آن در زمانی که وی معاون رئیس جمهور اوباما بود، انجام شد.
خبرنگار رویترز در همین خصوص نظر یک شهروند عربستانی که صندوقدار سوپرمارکتی در ریاض است را پرسیده و او در پاسخ چنین گفته: «از پیروزی بایدن اصلا خوشحال نیستم اما امیدوارم که وی از اشتباهات اوباما درس بگیرد و متوجه شود که ایران یک دشمن مشترک برای ما است.»
یک منبع سیاسی در عربستان هم به رویترز گفته ریاض پتانسیل تعامل و همکاری با هر رئیس جمهوری را در آمریکا دارد زیرا به گفته وی «ایالات متحده کشور نهادهای قانونی است و همکاری‌های نهادی زیادی بین عربستان سعودی و ایالات متحده وجود دارد.»
دیدگاه تان را بنویسید