[شهروند] موضوع لغو پرواز‌های ایران به ترکیه و بالعکس نه‌تنها برخی از مردم را با مشکل مواجه کرده است، بلکه آنها به این سبب که ایرلاین‌ها حاضر به بازگرداندن مبالغ بلیت‌های کنسل‌شده نیستند، نمی‌توانند هزینه‌های خود را بازپس بگیرند. موضوعی که هرچند به گفته سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، نباید موجب نگرانی مسافران باشد و آنها می‌توانند نسبت به کنسلی بلیت برابر مقررات شرکت‌های هواپیمایی اقدام کنند اما رحیم یعقوب‌زاده، کارشناس اقتصاد گردشگری به «شهروند» می‌گوید: «سازمان هواپیمایی کشوری در این موضوع بسیار ضعیف عمل کرده است و مسئولیت بازگرداندن وجه بلیت‌ها به مسافران متوجه این سازمان است.» مشابه چنین نظری را هم حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ابراز کرده و گفته: «سازمان هواپیمایی کشوری باید حتما ضمانت‌های لازم را برای بازگرداندن مبالغ مسافران درصورت استرداد یا کنسلی بلیت از شرکت‌های هواپیمایی خارجی بگیرد.»
مسافران نگران نباشند!
به گفته رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی، در طول دوران شیوع کرونا و توقف پرواز کشورهای مختلف طبق وضع بهداشتی خود و کشور طرف مقابل نسبت به برقراری یا رفع محدودیت‌های پروازی تمهیدات مختلف و متفاوتی را اتخاذ می‌کند. شنبه‌شب نیز کشور ترکیه به دلیل شیوع بیماری کرونا برقراری مجدد پروازها را به کشور خود برای برخی کشورها ازجمله ایران به تعویق انداخته است. به گزارش پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران، جعفرزاده گفته است: «این تعویق مجوز پرواز به ایران یا از ایران توسط ترکیه فقط به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی و شیوع کرونا بوده و دلیل دیگری نداشته است. کشورها در اتخاذ تصمیمات خود برای بازکردن مرزها بسته به شرایط متفاوت عمل می‌کنند.» او درباره وضع بلیت‌های فروخته‌شده توسط شرکت‌های هواپیمایی درمسیر ترکیه گفته است: «به هرحال این مجوزها لغو شده و مسافران می‌توانند نسبت به کنسلی بلیت برابر مقررات شرکت‌های هواپیمایی اقدام کنند و نگرانی نداشته باشند.» گفتنی است که بیست‌وسوم تیرماه پرواز تهران به مقصد استانبول برقرار شده بود. این پرواز در روزهای دوشنبه و جمعه هر هفته انجام می‌شد و پروازها به این کشور با داشتن سه شرط «داشتن تابعیت کشور ترکیه»، «دارابودن اقامت دایم این کشور» و «داشتن ویزای کاری معتبر کشور ترکیه» ممکن بود.
مسئولیت اصلی متوجه سازمان هواپیمایی کشوری است
رحیم یعقوب‌زاده، کارشناس اقتصاد گردشگری در گفت‌وگو با «شهروند» در توضیح چرایی چنین وضعیتی و راه‌های حل‌وفصل آن، می‌گوید: «درچنین مواردی مهم‌ترین نقش و سهم مربوط می‌شود به سازمان هواپیمایی کشوری و رابطه‌ای که با ایرلاین‌ها دارد. این سازمان باید با ایرلاین‌ها مذاکره کند و در پی آن تلاش کند تا تمام مبلغ بلیت‌ها به مسافران مسترد شود.»
او می‌افزاید: «با توجه به اینکه در دور پیشین لغو پروازها نیز بخشی از مبلغ بلیت‌ها به مسافران بازگردانده نشده است، این‌بار نیز بنا بر خبرهایی که به نقل از مسافران از گوشه و کنار می‌رسد، به نظر چنین مسأله‌ای به وقوع پیوسته است، البته از جانب ایرلاین‌های داخلی هرچند کمتر اما ایرلاین‌های خارجی هیچ‌گونه مبلغی بابت بلیت‌های کنسل‌شده به مشتریان‌شان مسترد نکرده‌اند. این‌همه درحالی است که اگر فرضاً مشتری هم بخواهد هزینه بلیت کنسل‌شده خود را نزد ایرلاین‌ها فریز کند، بعد از رفع محدودیت‌ها برای خرید بلیت جدید نهایتا باید مابه‌التفاوت قیمت بلیت جدید را پرداخت کنند.»
این کارشناس اقتصاد گردشگری در ادامه می‌گوید: «درکنار سازمان هواپیمایی کشوری تنها کاری که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان یا احیانا اتحادیه‌ها می‌توانند انجام دهند، اعتراض و پیگیری موضوع است اما بیش از آنها سازمان هواپیمایی کشوری است که باید در این رابطه نقش‌آفرینی کند. پای اصلی مدیریت وضع و دفاع از حقوق مصرف‌کننده در رابطه با این سازمان است، اما به نظر می‌رسد به جهت تحریم‌ها و کاهش حضور ایرلاین‌های معتبر جهانی در پرواز‌های مرتبط با ایران، این سازمان در چنین مواردی بسیار ضعیف نقش‌آفرینی می‌کند.» یعقوب‌زاده همچنین در رابطه با موارد مشابه در دیگر کشورهای جهان می‌گوید: «ایرلاین‌های معتبر و برند جهانی برای حفظ مشتری خود چنین اقدامی نمی‌کنند و درچنین مواقعی همان‌طور که طی ایام کرونا و وضع محدودیت‌ها و لغو پروازها در دیگر کشورها شاهد آن بوده‌ایم، هزینه بلیت‌ها را به مشتری‌های خود مسترد کردند. یا اگر هم مواردی بوده که چنین نشده، سازمان‌های هواپیمایی بسیاری از کشورها در ایام کرونا چنین موضوعی را با ایرلاین‌ها به نفع مصرف‌کنندگان حل‌وفصل کرده‌اند.» او یادآور می‌شود: «کشور‌هایی که ارتباطات بین‌المللی اقتصادی مناسبی دارند، در این موارد توان مذاکره خوبی دارند اما متأسفانه به این جهت که ارتباطات بین‌المللی اقتصادی کشورمان به جهت تحریم‌ها کاهش پیدا کرده است، در این موارد هم با مشکل جدی در مذاکرات با ایرلاین‌ها و حتی در برخی موارد با سازمان هواپیمایی جهانی روبه‌رو هستیم. ایرلاین‌های بین‌المللی هم که هنوز با کشورمان همکاری می‌کنند، به سبب نبودِ بسیاری از رقبای‌شان نگران از دست‌دادن بازار ایران و مشتریان‌شان نیستند و می‌دانند هر اقدامی کنند، مشتریان مجبور هستند باز هم به سراغ آنها بیایند. ایرلاین‌های داخلی هم سوداگرانه با موضوع مواجه می‌شوند و نهادهای مربوط هم تا به اینجا نشان داده‌اند نمی‌توانند یا نمی‌خواهند تمام و کمال حقوق مصرف‌کننده را از آنها بگیرند.»
سازمان هواپیمایی کشوری از ایرلاین‌ها ضمانت بگیرد
همچنین روز گذشته نیز حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در رابطه با این موضوع گفت: «تأخیر یا انجام‌نشدن پروازها در این زمینه مشکلی نیست بلکه مشکل اصلی آن است که این ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی خارجی بلیت را به مسافر فروخته و این شرکت‌های هواپیمایی حاضر به بازگرداندن مبالغ نیستند.»
او ادامه داد: «در پرواز‌های ماه‌های گذشته هم این مشکل وجود داشت که مسافران بلیت را لغو (کنسل) می‌کردند، اما شرکت‌های هواپیمایی حاضر به پرداخت مبالغ نبودند و دوباره اگر اقدام به خرید بلیت می‌کردند، باید با مبلغ بیشتری خریداری می‌کردند.» رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی توضیح داد: «سازمان هواپیمایی کشوری باید حتما ضمانت‌های لازم را برای بازگرداندن مبالغ مسافران درصورت استرداد یا کنسلی بلیت از شرکت‌های هواپیمایی خارجی بگیرد.»
رفیعی یادآور شد: «مشکلاتی در پرواز‌های خارجی پیش از عید برای مسافران ایجاد شد و هنوز بسیاری از ایرلاین‌های خارجی مبالغ بلیت‌ها را به مسافران بازنگرداندند. بسیاری از ایرلاین‌ها بلیت‌ها را کنسل می‌کنند و مبالغ را به مسافران بازنمی‌گردانند و بعد از مدت کوتاهی بار دیگر بلیت را گران‌تر به مسافران می‌فروشند.» او توضیح داد: «سازمان هواپیمایی درحال رایزنی برای برقراری پرواز‌های خارجی با ترکیش‌ایر، قطر ایرویز، فلای دوبی و سایر پرواز‌های خارجی است، اما امیدواریم پیش از بازگشت این ایرلاین‌ها به کشور، ضمانت‌های لازم را برای بازگرداندن مبالغ مسافران درصورت استرداد یا کنسلی بلیت دریافت کنند یا حداقل جریمه یا مبلغی را بابت تأخیر در بازگرداندن بلیت‌ها درنظر بگیرند.»
رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی خاطرنشان کرد: «تاکنون بخشی از مبالغ مسافران بازگردانده شده، اما ما معتقد هستیم حتی نباید یک‌میلیون یا یک‌میلیارد هم از مبالغ مسافران در پرواز‌های خارجی باقی بماند و این ایرلاین‌ها حق ندارند به بهانه‌های مختلف از این موضوع سوء‌استفاده کنند.» رفیعی بیان کرد: «تاکنون چندین‌بار تاریخ پرواز‌های ترکیه تغییر کرده است و این باعث می‌شود که قیمت این پروازها تغییر کند و ما امیدواریم سازمان هواپیمایی کشور نظارت خود را بر قیمت‌های این پروازها افزایش دهد.» او درنهایت اظهار کرد: «امیدواریم ایرلاین‌ها برنامه‌های خود را برای افزایش نرخ‌های خود تغییر دهند، چراکه این موضوع در کاهش تعداد مسافران اثر بسیار زیادی دارد.»با ادامه‌یافتن بیماری کووید-١٩ و گسترش موج دوم آن به نظر داستان برقراری و لغو پروازها کماکان ادامه خواهد داشت، اما ادامه وضعیت این‌چنینی اگر باز هم برای مسافران رخ دهد، غیرقابل تحمل خواهد بود و سازمان هواپیمایی کشوری هرچه زودتر باید برای آن چاره‌اندیشی کند.
دیدگاه تان را بنویسید