راز دورکاری هلندی‌ها چیست؟

هلندی‌ها چیزی در مورد دورکاری می‌دانند که احتمالا بقیه مردم جهان هنوز آن را کشف نکرده‌اند.

احتمالا شما تنها کسی نیستید که در این روزهای کرونایی ارتفاع لپ‌تاپ خود را با کتاب‌‌های آشپزی تنظیم می‌کنید یا از پشت صندلی آشپرخانه به دلیل سرعت "VPN" خود می‌نالید. بیشتر دولت‌های جهان این روزها برای کاهش سرعت شیوع بیماری کووید-19 تلاش دارند تا کارمندان خود را برای کار از خانه توانمند سازند.

 در گزارشی با نام "هلندی‌ها چه چیزی را در مورد دورکاری به جهان می‌آموزند" به بررسی رمز و راز موفقیت مردم این کشور در بار ه کار از راه دور پرداخته است.

به گزارش عصر ایران، هر چه بیشتر با شرایط "نرمال جدید" هماهنگ می‌شویم، کارشناسان نیز احتمالات بیشتری را در مورد ماندگاری دورکاری  در دوران پسا کرونا مطرح می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود بسیاری از کارمندان عصبی تنظیمات میز کار خود را رها کرده و کمی بعد برای مقابله با مشکل کمر درد مرتب روی زمین دراز بکشند.

اما برای برخی از کارکنان، دورکاری، یک روز معمولی مانند روزهای کاری در اداره یا دفتر کار محسوب می‌شود. بسیاری از هلندی‌ها در این گروه قرار می‌گیرند. هزاران کارگر هلندی از مزایای فرهنگ کاری شناور و انعطاف‌پذیر در هلند بهره می‌برند. در حالیکه درصد افراد شاغل دورکار قبل از شیوع ویروس کرونا در بریتانیا حدود 4.7 درصد و در آمریکا حدود 3.6 درصد بود، 14.1 درصد از نیروی کاری هلند معمولا از راه دور کار می‌کردند. هلند مدت‌هاست که شیوه دورکاری را پیشه  کرده و جهانیان را به سمت کار از راه دور پیش‌ می‌برد. در سال‌های گذشته فنلاند نیز قدم در این راه گذاشته است اما بقیه کشورها با تاخیر در ابتدای این مسیر مانده‌اند و راه زیادی در پیش دارند.

"ایوو فن دورن" یک مهندس و کارفرمای ساکن "آمستردام" در این باره می‌گوید: از زمان شروع بیماری جهانی نقش خودم را به عنوان یک مربی دورکار برای همسر و همسایگانم پیدا کردم. من ناخودآگاه به تمام سوالات مرتبط به شبکه اینترنت و ویدئو کنفرانس‌ها پاسخ داده‌ام. برای من نیز پاسخ به این سوالات جذاب و هیجان‌آور است و مانند یک موهبت می‌ماند.

در طول دوران کرونایی شرکت‌های جهان دریافتتند که تغییر کار اداری به دورکاری انتقال چندان نرم و آسانی هم نیست. تغییر کارمندان مستقر در دفاتر کاری با تجهیزات کامپیوتری و تبدیل آنها به کارمندانی با فرهنگ دورکاری و ایجاد ارتباط مرتب و دو طرفه  برای بسیاری از کارفرمایان و کارکنان تغییری قابل توجه، انرژی‌گیر و چشمگیر بوده است اما برای هلند که تعداد قابل ملاحظه‌ای از کارمندان آن اصول دورکاری را می‌دانند، کمتر دراماتیک به نظر می‌رسد.

"فن دورن" به عنوان کارفرمای شرکت " Auth0" به کارگران خود گزینه کار انعطاف‌پذیر را پیشنهاد داده و به همین دلیل بودجه‌ای را برای ایجاد یک دفتر خانگی کارآمد و راحت در اختیار آنها قرار داده است. او همچنین برای ایجاد فضاهای کار مشترک نیز تمهیداتی را در نظر گرفته است.

فن دورن در این باره می‌گوید: مردم هلند از زمان شروع تعطیلی‌ها و قرنطینه مزایای زیادی را نسبت به مردم دیگر کشورهای جهان داشتند. خوشبختانه 98 درصد از مردم کشور ما به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند و هلند ترکیب درستی از فناوری و فرهنگ را برای ساختن یک دورکاری موفق از آن خود کرده است. من در این باره از روی ارزش‌ها و کیفیت کاری قضاوت می‌کنم و اهمیتی به نشستن 9 ساعت در روز پشت یک میز نمی‌دهم.

فرهنگ مناسب برای دورکاری

از آنجا که در حال تصور آینده‌ای پسابیماری هستیم، بسیاری خود را در مسیر کاری "فن دورن" برای احداث دفاتر دائمی "کار از راه دور" می‌بینند و در فکر حذف دفاتر کاری معمولی هستند.

"ویلهلم الکساندر" پادشاه هلند در حال کار از خانه – ماه آوریل شهر "لاهه" در شرق هلند- بسیاری از هلندی‌ها حتی قبل از شروع همه‌گیری از خانه کار می‌کردند/ عکس: Getty Images

نتایج نظرسنجی‌های اخیر در آمریکا که در میانه بحران بیماری صورت گرفت، نشان داد که 59 درصد از کارکنان دورکار تمایل دارند پس از برطرف شدن کامل محدودیت‌ها در مشاغل و بازگشایی دوباره مدارس تا حد امکان به دورکاری خود ادامه دهند. شرکت‌های بزرگ بین‌المللی مانند موسسه معتبر "بارکلیز" و "توییتر" نیز از احتمال حذف فضاهای گران اداری خبر داده‌اند و ادارات را متعلق به گذشته خواندند. هر دوی این شرکت‌ها با اشاره به پایان دوران رفت‌و‌آمدِ کارمندان، در سیاست‌های کاری خود ظرفیت‌های دورکاری طولانی‎مدت در دوره پسا همه‌گیری را برنامه‌ریزی کرده‌اند.

"آکجو ناوتا" استاد روانشناسی سازمانی در دانشگاه "لایدن" هلند که بر روی چگونگی ارتقای فردی در زمینه کاری پویا تحقیق می‌کند، بر این باور است که کارفرمایان می‌توانند از هلند برای اجرای دفاتر از راه دور الهام بگیرند و دفاتر مجازی  احداث کنند.

به گفته این استاد دانشگاه، ارزش‌هایی مانند دموکراسی و مشارکت در فرهنگ کاری هلند ریشه دارد و به همین دلیل مدیران اعتماد بیشتری به کارکنانشان در مقایسه با دیگر کشورهای جهان می‌کنند. برای مثال بانک "ING" به عنوان یک موسسه مالی اعتباری پرنفوذ هلندی در حال اجرای سیاستی آزمایشی برای گروهی از کارکنان در تعطیلات نامحدود است. آنها در این برنامه قصد دارند بدون ایجاد خلل در انجام وظایف، به اندازه خواست کارکنان به آنها مرخصی بدهند. کارفرمایان در دیگر نقاط جهان نیز اعتماد به کارکنان خود را می‌آموزند و به کار خانگی آنها اطمینان می‌کنند.

این استاد دانشگاه می‌گوید: مطمئنم در دوران پسا کرونا ترکیب هوشمندانه کار از خانه و نشست‌های حرفه‌ای در زندگی واقعی بیشتر و بیشتر در جهان شکل می‌گیرد.

البته زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی گسترده‌تری باعث ایجاد شکوفایی دورکاری در هلند شده است.

بارت گوت آینده‌نگر اقتصادی مستقر در شهر "امرسفورت" در استان "اوترخت" هلند در این باره گفت: زیرساخت‌های فیزیکی در هلند به خوبی توسعه یافته‌اند و امکان دورکاری برای عموم بسیار زیاد است.

وی افزود: کتابخانه‌های عمومی، خود را به عنوان فضای کاری بزرگ، راحت و مدرن جا انداخته‌اند و کیفیت بسیاری از کافی‌شاپ‌های کوچک برای ارائه زیرساخت و امکاناتی مانند اینترنت به نیروی دورکار بسیار مناسب است. کارفرمایان هلندی نیز فرصت را برای کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری غنیمت شمرده‌اند. آنها در این شرایط به فضای کمتری از اماکن اداری و دفتری گرانقیمت نیاز دارند. قانون سخت‌گیرانه حقوق و دستمزد در هلند نیز به معنای ایجاد انگیزه برای کارکنان در خانه است. آنها باید مطمئن باشند کارکنان آنها با امکانات و تجهیزات سالم  و در فضایی مناسب در خانه کار می‌کنند.   

انفجار دورکاری در هلند و ایجاد امکانات شرکتی تنها به نفع شرکت‌های بزرگ و کارفرمایان نبوده است. حدود 1.1 میلیون از کارکنان هلندی از این طریق خود اشتغالی دارند. این روند باعث شده تا آنها با ایجاد دفاتر مجازی و بدون نیاز به فضاهای اداری اختصاصی به طور شخصی و آزادانه کار کنند.

"لارا ویلکینز" برگزار کننده مراسم گوناگون (مهمانی، عروسی، ختم، کنسرت) در آمستردام می‌گوید: من یک برگزار کننده مراسم هستم و در حال حاضر به تنهایی از خانه کار می‌کنم. وی افزود: کار از خانه برای محیط زیست بهتر است و ما فضاهای همکاری رایگان و غیر رایگان زیادی برای تعامل و خدمات تجاری خود داریم.

یک تابلوی راهنمایی، رانندگی در شمال هلند از شهروندان خواسته تا در ماه آوریل در خانه بمانند. این کشور در طول شیوع کووید -19 با اقدامات گسترده بسیاری از شهروندان را در خانه نگه داشت/ عکس: Getty Images

قدرت ساماندهی مجدد

هلند سطح بالایی از اعتماد را به کارکنان خود دارد و نیاز به ساختارهای دیجیتالی برای حمایت از دورکاری را درک کرده است. اما در حال حاضر کشورهای دیگر نیز برنامه‌ریزی‌های مشابهی را برای دوران پسا کرونایی در آینده نه چندان دور در نظر گرفته‌اند.

بسیاری از کشورها در حال حاضر با فرهنگ حضور در سر کار مقابله می‌کنند. حدود 83 درصد از کارکنان بریتانیایی فشار در محیط کار را بدون در نظر گرفتن تاثیر آن بر سلامت روانی و جسمانی حس کرده‌اند. در آمریکا 15 درصد خانه‌ها پهنای باند ندارند و یک پنجم کارکنان از احساس عذاب وجدان و گناه خود در مورد زمان‌بندی کار در خارج از دفاتر کاری گزارش داده‌اند. آنها نگران این موضوع هستند که شاید نسبت به کار خود بی‌مسئولیت قلمداد شوند. در حالیکه هلند ترکیبی از زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری در آینده دیجیتال و فرهنگ اعتماد را به عنوان نمونه اولیه دورکاری به جهان ارائه می‌کند، کمپانی‌ها در دیگر کشورهای جهان هنوز درک چندانی از این موضوع برای دنیای پسا کوویدی با دفتر و ادارات کمتر ندارند.

گوت به عنوان کارشناس فرهنگ کار در این باره گفت: چیزی که در ماه‌های گذشته شاهد آن بودیم قدرت سازماندهی مجدد است. ما اینک در مقیاس گسترده جهانی از راه دور کار می‌کنیم. من فکر می‌کنم ما با سواد دیجیتالی بیشتر از این بحران بیرون بیاییم و آگاهیم که قادر به دورکاری با استقلال بیشتر هستیم. شاید ما زودتر به آرزوی استقلال کاری خود برسیم. به دلیل فشارهای ناشی از شیوع بیماری کووید-19 سایر کشورها در یک نمودار منحنی و آشفته در فضای دورکاری گیر کرده‌اند. مردم نیز در سیاست‌ها، روش‌ها، آداب و رسوم و ارزش‌های قدیمی خود تجدیدنظر می‌کنند. ما فقط باید روش های جدید را یاد بگیریم و این موضوع احتمالا مهم‌ترین درس کنونی زندگی باشد.