مساله کمآبی به طور دائمی در شهرهای مختلف کشور ازجمله سیستان و جنوب بوده و با شیوع ویروس کرونا و گرم شدن کره زمین این مشکل پررنگتر شده است. مردم سیستان و شهرهای مختلف جنوبی کشور به کمآبی و نبود آب آشامیدنی مناسب عادت کردهاند، اما این روزها این مشکل درخشش بیشتری پیدا کرده و مردم خسته از صفهای طولانی آب دنبال یک منبع دائمی آب بدون قطعی هستند و دولت تنها قولهایی داده که مانند گذشته امیدی به تحقق این قولها نیست. اغلب مردم در سیستان و جنوب کشور کشاورزی را تنها منبع درآمد خود میدانند و اگر این کمآبی ادامه پیدا کند این مردم هیچگونه درآمدی نخواهند داشت و مانند همشهریهای خود مجبور به مهاجرت میشوند؛ مهاجرت به شهرهای بزرگ مثل تهران.
کرونا و کشاورزی
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، «پسزدگی محصولات کشاورزی و عرضه آن به بازار داخلی موجبات افت قیمت این محصولات را در کشور فراهم کرده که در کوتاهمدت موجب رضایت مصرفکنندگان میشود اما در ماهها و سالهای آینده میتواند موجب کاهش تولید محصولات و افزایش قیمت آن شود.» بر اساس این گزارش، بخش مصرف و صادرات محصولات کشاورزی و غذا در ایران به ترتیب در حدود 8/7 درصد و 10 درصد از ارزش خود را از دست میدهند که میزان خسارت آن در اسفندماه 1398 در حدود 3950 میلیارد تومان برآورد میشود و تا پایان اردیبهشت ماه این خسارت بیش از 7300 میلیارد تومان پیشبینی شده بود. همچنین کووید-19 کاهش 10 درصدی صادرات محصولات کشاورزی را در پی داشت و منجر به افزایش واردات این محصولات نیز شده است. این تصمیم تراز منفی 1/1 میلیارد دلاری به وجود آورده است. برآوردهای جهانی نشان میدهد که هر دلار کالای صادراتی کشاورزی میتواند منجر به ایجاد 1/27 دلار ارزش افزوده در کسب و کارهای زنجیره تامین آن محصول شود.
زیان پیدرپی کشاورزان
تنها مشکل کشاورزان کمبود آب نیست بلکه شیوع ویروس کرونا هزینههای کشاورزان را بسیار بالا برده است و اغلب کشاورزان مجبور به پرداخت این هزینه از جیب خود هستند در نهایت به جای سود با زیان مواجه میشوند. کشاورزان برای کشت بهاره باید هزینه ماشینآلات و ضدعفونی کردن محصولات و دستگاههای مربوطه را پرداخت کنند و بدون حمایت جهاد کشاورزی پرداخت این هزینه برای کشاورزان زیانی بزرگ است چرا که خرید محصولات آنها با قیمتی پایینتر از حد مصوب و اغلب توسط دلالان انجام میشود.
زمین گرمتر میشود
طبق ادعای ناسا سال جاری تابستانی گرمتر خواهیم داشت و این گرما موجبات تبخیر آب و گرم شدن زمینهای کشاورزی را فراهم میکند زمینهایی که باید توسط آبیاری روزانه خنک نگاه داشته شوند تا محصولاتی با کیفیت بالا تولید شود، اما مشکل کمبود آب ادامه دارد و مسئولان به جای حل مشکلات تنها وعده میدهند و پیشبینی میشود سال جاری محصولات کشاورزی گران و با دسترسی کمتر در سبد غذایی مردم قرار گیرد. برای مثال، محصولی مانند هندوانه به آب فراوان نیاز دارد، اما امسال کام کشاورزان کرمانی تلخ شد و محصول هندوانه خود را با کمترین قیمت و زیان در بازار به فروش رسانند و تنها کام دلالان با افزایش قیمت این محصول شیرین شد. این مشکل برای محصولی مانند گوجه نیز پیش آمد و به علت گرمای بیش از پیش از هوا گوجهها بسیار زودتر از زمان مقرر رسیدند و اغلب روی بوته خود در حال از بین رفتن هستند.
حمل و نقل گران شد
افزون بر مشکلات کمآبی و شیوع ویروس کرونا حمل و نقل گران سود کشاورزان را به پایینترین حد خود رسانده است. گران شدن بنزین مهمترین عامل این افزایش قیمت بوده است. از آذرماه سال گذشته که بنزین گران شد هزینههای حمل و نقل افزایش و افزایش قیمت خودرو و لوازم جانبی خودرو این گرانی را دو چندان کرد و پرداخت هزینه کارگران برای کشاورزان کمی سختتر از گذشته شد. تمام این افزایش قمیتها در حالیست که وزارت جهاد کشاورزی توجه چندانی به کشاورزان ندارد و تنها با وعدههای چندساله و چندماهه دل کشاورزان و کارگران را خوش کرده است.
خسارتی که پرداخت نشد
سیل، باران، برف، تگرگ و حوادث طبیعی اغلب موجب زیان به کشاورزان شده و جهاد کشاورزی پس از بررسیهای فراوان تنها قسمت کمی از زیان را پرداخت میکند تا بعد از گذشت چندین ماه و سال کشاورزان بتوانند با مبالغی بسیار کم زمینهای خود را احیا کنند. طبق پیشبینیهای آب و هوای وضعیت حاکم بر کشور اغلب محصولات و زمینهای کشاورزی امسال گرمازده میشوند و محصولات کشاورزان با گرمای بیش از حد هوا از بین میروند. بیمه و جهاد کشاورزی اغلب بعد از گذشت ماهها و شاید سالها زیان کشاورزان را پرداخت کنند و در این مدت کشاورزان تنها راهکار موجود را این میدانند که در شهرهای اطراف بهعنوان کارگر فصلی کار کنند. تمامی این مشکلات از مهمترین آنها کمآبی و کاهش قیمت خرید محصولات دست به دست هم دادهاند تا زیانی هنگفت برای کشاورزان پدید آورند و تنها راهکار این افراد مهاجرت به شهرهای بزرگ برای دریافت اندک درآمد است. مهاجرت روزافزون کشاورزان به شهرهای بزرگ ممکن است مشکلات بزرگی برای مردم به وجود آورد که مهمترین آنها گران و کمیاب شدن محصولات کشاورزی و کمبود نیروی کار در این حوزه است. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که میزان بیکاری افراد در شهرهای توسعهیافته افزایش مییابد. اگر حمایتهای دولت و جهاد کشاورزی در این حوزه افزایش یابد میتوان صادرات محصولات کشاورزی را به کشورهای مختف افزایش داد و در نتیجه سوددهی مهمان کشاورزان میشود. اگر این رویه و حمایت عملی شود بیکاری کمتر خواهد شد و افراد مختلف به سمت و سوی کشاورزی و صادرات این محصول کشیده میشوند. تنها راهکار دولت برای کاهش بیکاری و افزایش میزان سودآوری از طریق صادرات توجه بیش از پیش به کشاورزی است.
دیدگاه تان را بنویسید