جشنواره‌های سینمایی که کرونا باعث لغوشان شد

بحران شیوع ویروس کرونا علاوه بر تعطیلی سینماها و ضربه بزرگی که به اقتصاد سینما زد، موجب لغو چندین و چند جشنواره مهم سینمایی در سراسر جهان نیز شد.

 جشنواره فیلم کن پس از کش و قوس‌های فراوان در نهایت ناگزیر شد قید دوره هفتاد و سوم خود را به سبب شیوع ویروس کرونا بزند و «تیری فرمو»، دبیر این رویداد مهم سینمایی در یک مصاحبه رسمی با قطعیت از برگزار نشدن آن در سال ۲۰۲۰ خبر داد و اعلام کرد برخی از  فیلم‌هایی که قرار بود در این جشنواره به نمایش گذاشته شود با لِیبل «کن ۲۰۲۰» در سایر جشنواره‌های سینمایی و سینماها به روی پرده می‌روند. 

از آغاز شروع بحران جهانی کرونا، شایعه‌ها درباره برگزار شدن یا نشدن جشنواره فیلم کن قوت گرفت. هفتاد و سومین دوره این جشنواره قرار بود از ۱۲ تا ۲۳ ماه می (۲۳ اردیبهشت تا ۳ خرداد) برگزار شود که به سبب شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد و مسئولان آن درنظر داشتند این جشنواره را با عادی‌تر شدن شرایط در  پایان ماه ژوئن و اوایل جولای برپا کنند، اما تمدید شرایط قرنطینه در فرانسه و ممنوعیت برگزاری هر جشنواره و رویداد حداقل تا اواسط ماه جولای (اواخر تیر)، بار دیگر برگزاری کن ۲۰۲۰ را در هاله‌ای از ابهام فرو برد. سرانجام با فروکش نکردن چشمگیر ویروس کرونا که بسیاری از کشورها نیز همچنان با آن درگیر هستند و همچنین شلوغی فصل جشنواره‌ها در پاییز، عملا هیچ راهی برای برگزارکنندگان کن به جز لغو جشنواره باقی نماند. «تیری فرمو» دبیر هنری جشنواره و دیگر مسئولان نیز ظاهرا علاقه چندانی به برگزاری مجازی جشنواره ندارند. با این وجود، بازار جشنواره کن (Marché du Film) امسال به صورت آنلاین از تاریخ ۲۲ تا ۲۶ ژوئن (۲ تا ۶ تیر) برگزار خواهد شد.

اما ویروس کرونا تنها گریبان جشنواره کن را نگرفت و بسیاری از جشنواره‌های پراهمیت منطقه‌ای و بین‌المللی نیز ناگزیر به تعطیلی دوره سال ۲۰۲۰ خود شدند، هرچند شماری دیگر نیز فعلا تاریخ جدیدی را برای برگزاری اعلام کرده‌اند و برخی دیگر هم از گزینه برگزاری مجازی استفاده خواهند کرد.

جشنواره فیلم لوکارنو از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی اروپا که قرار بود از تاریخ ۵ تا ۱۵ اوت (۱۴ تا ۲۴ مرداد) در کشور سوئیس برگزار شود به دلیل شرایط پیش‌آمده از لغو آن در سال آتی خبر داد و هیچ نسخه مجازی نیز برای آن درنظر گرفته نشده است. از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد جشنواره لوکارنو، نمایش فیلم‌ها در میدان معروف پیاتزا، در فضای باز و بر پرده بزرگ و در حضور حدود هشت‌هزار مخاطب است. 

جشنواره فیلم کارلووی‌واری به عنوان مهم‌ترین جشنواره سینمایی در اروپای شرقی و مرکزی نیز به صورت رسمی اعلام کرد به سبب اقدام‌های دولت کشور جمهوری چک در جهت کنترل شیوع ویروس کرونا و همچنین شرایط پیچیده امروز در سراسر جهان، در نهایت به این تصمیم دشوار رسیده که این رویداد سینمایی در سال ۲۰۲۰ به طور کلی لغو شود. بر این اساس پنجاه و پنجمین دوره این رویداد سینمایی از تاریخ ۲ تا ۱۰ جولای ۲۰۲۱ (۱۱ تا ۱۹ تیر ۱۴۰۰) برگزار خواهد شد. 

جشنواره بین‌المللی فیلم ادینبورگ اسکاتلند که قدیمی‌ترین جشنواره بریتانیاست طبق برنامه‌ریزی باید از تاریخ ۱۷ تا ۲۸ ژوئن، هفتاد و چهارمین دوره خود را برگزار می‌کرد، اما شرایط کنونی موجب لغو این رویداد سینمایی شده، هرچند مسئولان این جشنواره ابراز امیدواری کرده‌اند آثار جشنواره را در تاریخی دیگر به نمایش بگذارند. 

شصت و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم سیدنی هم در ابتدا به صورت کلی لغو شد، اما اخیرا خبری از برگزاری آنلاین این رویداد سینمایی به شکلی کوچک‌تر در ماه آینده منتشر شده است. البته این جشنواره مجازی که از تاریخ ۱۰ تا ۲۱ جولای (۲۰ تا ۳۱ تیر) برگزار می‌شود در شکلی محدود و با تمرکز بر سینمای داخلی استرالیا شامل نمایش مستندهای استرالیایی، فیلم‌های کوتاه از چهره‌های نوظهور سینمای استرالیا و همچنین آثاری از کارگردانان زن اروپایی خواهد بود و خبری از نمایش آثار مهم بین‌المللی در این جشنواره نخواهد بود.

در سایه گسترش شیوع ویروس کرونا در آمریکا و کانادا، برگزاری جشنواره معتبر هات داکس در کانادا، مهم‌ترین رویداد سینمایی مستند در آمریکای شمالی نیز به زمان دیگری موکول شده و هنوز تاریخ جدیدی برای آن اعلام نشده است. این جشنواره قرار بود ار تاریخ ۳۰ آوریل تا اول می (۱۱ تا ۱۸ اردیبهشت) در تورنتو کانادا برگزار شود. 

جشنواره بین‌المللی فیلم ترایبکا نیز داستانی مشابه با هات داکس دارد. این جشنواره مهم آمریکایی که قرار بود از تاریخ ۱۵ تا ۲۶ آوریل (۲۷ فرودین تا ۷ اردیبهشت) در نیویورک برگزار شود به سبب شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد، اما هنوز تاریخ جدید برگزاری آن اعلام نشده است.

همچنین بیست و دومین دوره جشنواره سالانه راجر ایبرت که در دانشگاه ایلینوی برگزار می‌شود به دلیل ممنوعیت تجمع بیش از ۵۰ نفر در این دانشگاه به ماه آوریل سال آینده میلادی موکول شده است. 

بیست و هفتمین جشنواره فیلم جنوب از جنوب غربی آستین (SXSW) در کشور آمریکا نیز به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به طور کلی لغو شده است. جشنواره جنوب از جنوب غربی که از معتبرترین رویدادهای های سینمایی آمریکاست، قرار بود از تاریخ ٢٣ اسفند تا ٣ فروردین در آستین تگزاس برپا شود.

جشنواره مهم مستند فول فریم هم طبق برنامه‌ریزی پیشین باید در ماه آوریل و در دانشگاه دوک آمریکا میزبان سینماگران و مستدسازان می‌بود، اما این دانشگاه تمامی این رویدادها را به طول کلی لغو کرده است. 

جشنواره بین‌المللی فیلم پراگ در کشور چک نیز دیگر رویداد سینمایی است که ترجیح داد امسال برگزار نشود. ۱۸ تا ۲۵ سپتامبر  (۲۷ شهریور تا ۳ مهر) تاریخ مقرر بیست و هفتمین جشنواره فیلم پراگ بود.

دهمین جشنواره فیلم پکن که تاریخ ۱۹ تا ۲۶ آوریل (۳۰ فروردین تا ۶ اردیبهشت) برای آن درنظر گرفته شد لغو شده و به جای آن یک رویداد آنلاین با عنوان «جشنواره فیلم آنلاین بهار» از ۱ تا ۵ می (۱۱ تا ۱۵ اردیبهشت) برگزار می‌شود.

جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه پالم اسپرینگز هم که برای تاریخ ۱۶ تا ۲۲ جولای (۲۶ خرداد تا اول تیر) برنامه‌ریزی شده بود لغو شده و قرار است منتخبی از آثار جشنواره را به صورت آنلاین به نمایش بگذارد. 

جشنواره فیلم مونیخ (۲۵ ژوئن تا ۴ جولای- ۴ تا ۱۳ تیر) نیز امسال به سبب همه‌گیری ویروس کرونا طبق اعلام رسمی سایت این رویداد سینمایی برگزار نمی‌شود. 

همچنین چهل و ششمین جشنواره فیلم سیاتل در آمریکا به دلیل بحران جهانی کرونا امسال تعطیل است. این جشنواره بنا بود از ۱۴ می تا ۷ ژوئن (۲۴ اردیبهشت تا ۷ خرداد) برگزار شود. 

چهل و دومین جشنواره بین‌المللی مستند سینما دوریل  فرانسه نیز امسال بدون برگزاری، به معرفی برندگان خود اقدام کرد. این رویداد سینمایی قرار بود از تاریخ ۱۳ تا ۲۲ مارس (۲۳ اسفند تا ۳ فروردین) در فرانسه برگزار شود

جشنواره فیلم استانبول، جشنواره فیلم‌های مستند تایوان، جشنواره فیلم‌های فانتزی بروکسل، جشنواره فیلم‌های فانتزی اسب طلایی تایپه، جشنواره فیلم واشنگتن دی‌سی، جشنواره فیلم کوتاه و مستند کراکو، جشنواره فیلم ساراسوتا، جشنواره فیلم سونوما، جشنواره فیلم زنان دنور، جشنواره فیلم لوگزامبورگ، جشنواره مستند مونیخ، جشنواره فیلم اسکوپیه، جشنواره سن فرانسیسکو، جشنواره‌ میامی، جشنواره مونت کلر، جشنواره فیلم کانادا، جشنواره فیلم صوفیه، جشنواره مستند زاگرب و جشنواره حقوق بشر  پراگ نیز از جمله دیگر جشنواره‌های سینمایی هستند که به سبب شیوع ویروس کرونا لغو و یا زمان دیگری موکول شده‌اند.

همچنین به دلیل تاثیر بحران کووید ۱۹ بر تمامی فعالیت‌ها و رویدادهای مهم سینمایی جهان، سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر در ایران نیز در سال ۱۳۹۹ برگزار نمی‌شود و به سال آینده موکول شده است.

اما هفتاد و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز طبق اعلام مدیران بینال ونیز قرار است بدون تغییر و طبق تاریخ اصلی یعنی از ۲ تا ۱۲ سپتامبر (۱۲ تا ۲۲ شهریور) برگزار شود و باید منتظر ماند و دید آیا شرایط گسترش ویروس کرونا طی چند ماه آینده برگزاری این جشنواره سینمایی را امکان‌پذیر می‌کند یا خیر.