نفوذ ویروس تاجدار به تشکیلات سیاسی بریتانیا

 بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس، روز دوشنبه ۱۸ فروردین‌ماه به دلیل وخیم‌تر شدن علائم بیماری کرونا، در بخش مراقبت‌های ویژه (آی‌سی‌یو) بستری شد. سخنگوی نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرد که از روز دوشنبه بعد از ظهر وضعیت نسبی نخست‌وزیر جانسون بدتر شد و به توصیه تیم پزشکی او به بخش مراقبت‌های ویژه در بیمارستانی در لندن (بیمارستان «سن توماس») منتقل شده است.

وی همچنین افزود: «نخست‌وزیر از دومینیک راب، وزیر امور خارجه خواسته است که هدایت دولت را در نبود او بر عهده بگیرد». سخنگوی نخست‌وزیر همچنین گفت که بوریس جانسون از روحیه خوبی برخوردار است. وی درخصوص استفاده‌ از ماسک اکسیژن توسط جانسون اظهارنظر نکرد، این در حالی است که مقامات انگلیس دیگر علائم بیماری وی را خفیف و عادی نمی‌دانند. «استفن کاستل» و «کارک لاندر» در گزارش ۷ آوریل برای نیویورک تایمز نوشتند که نخست‌وزیر بریتانیا در قرنطینه خانگی ۱۰ روزه نتوانست بر کرونا فائق آید و عازم بیمارستان شد. آنها نوشتند که این جدی‌ترین نشانه از این است که چگونه این ویروس تشکیلات سیاسی بریتانیا را هدف گرفته و دولت جدید را وارد بحران کرده است. 

دولت بریتانیا اعلام کرد که این تصمیم یک اقدام احتیاطی بود و او روحیه خوبی دارد. «کاستل- لاندر» در گزارش خود نوشتند، در نشانه‌ای دال بر وخامت اوضاع، داونینگ استریت در بیانیه‌ای اعلام کرد که جانسون از دومینیک راب، وزیر خارجه، خواسته است تا به نمایندگی از او «آنجا که لازم است» امور را به عهده گیرد. پوند بخشی از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد البته پس از آنکه سرمایه‌گذاران به این خبر واکنش نشان دادند. اوایل روز دوشنبه اعلام شد که نخست‌وزیر همچنان نامه‌های رسمی را دریافت می‌کند اما نزدیکان و دستیاران جانسون اعلام کردند که او به آی‌سی‌یو منتقل شده و برای بهبود نیازمند دستگاه تنفس است. به گفته متخصصان، هر کسی نیازمند این دستگاه‌های تنفسی نیست اما بسیاری ممکن است به اکسیژن نیاز داشته باشند. مقام‌ها می‌گویند، نخست‌وزیر همچنان هوشیار است. برای جانسونِ ۵۵ ساله، این دوری از کار و بستری شدن یک وارونگی ظالمانه است. درست چهار ماه پیش، او بزرگ‌ترین پیروزی حزب محافظه‌کار از زمان مارگارت تاچر در سال ۱۹۸۷ تا به امروز را رقم زد و وعده داد که بریتانیا را از اتحادیه اروپا خارج می‌سازد و یک برنامه اقتصادی بلندپروازانه را برای متحول ساختنِ کشور چند پاره‌اش به اجرا در می‌آورد. 

اکنون جانسون که به یک پدیده سیاسی تبدیل شده است و حرفه‌اش همیشه کیفیتی سریع داشته است خود را در نبرد با ویروسی ناپیدا می‌بیند که از ابتدا آن را چندان جدی نگرفته بود. برای بریتانیا، که به‌تازگی از سه سال و نیم فلج‌شدگی و بن‌بست و قطبی‌سازی در فضای سیاسی بیرون آمده بود، بیماری جانسون کشور را به سوی دوران ابهام و بن‌بستی عقب می‌راند که بریتانیایی‌ها فکر می‌کردند از آن خارج شده و آن را پشت سر گذاشته‌اند. وقتی نخست‌وزیر در ۲۷ مارس اعلام کرد که تست کرونای او مثبت بوده است، به اصرار اعلام کرد که همچنان مسوولیت دولت را در واکنش به این ویروس بر عهده دارد و زمانی که در قرنطینه خانگی بود، به‌صورت روزانه نشست‌هایی را به‌صورت ویدئویی برگزار می‌کرد و ریاست آن نشست‌ها و جلسات را خودش برعهده داشت. تا آن زمان دولت عملکردی متزلزل داشت: دولت ابتدا در این مورد بحث می‌کرد که به شدت در حال تلاش برای مهار آن است. این امر به یک برنامه آزمایش ناکافی و ضعف سازمان یافته کمک و بی‌میلی جانسون برای وضع قرنطینه در کل کشور را تقویت کرد. اما به نظر می‌رسید در هفته‌های اخیر جانسون فرماندهی بیشتری از خود بروز می‌دهد و بیماری را جدی گرفته است. بریتانیا وعده داده که تا پایان ماه جاری ۱۰۰ هزار نفر را روزانه مورد آزمایش قرار دهد. نخست‌وزیر هم طرفدار سرسخت این قضیه شد هرچند باز تا حدودی نسبت به فاصله‌گذاری اجتماعی اندکی بی‌میل بود اما آن را هم پذیرفت.

شاهدی از اینکه جانسون این بیماری را جدی گرفته، ویدئویی بود که روز جمعه ۱۵ فروردین‌ماه از خانه‌اش بیرون فرستاد و در آن از مردم خواست تا در تعطیلات بهاری آخر هفته در پارک‌ها تجمع نکنند. اگرچه دستیاران نخست‌وزیر می‌گفتند که او جمعه از قرنطینه خارج می‌شود اما تداوم سرفه‌ها و تب بالای او باعث شد از قرنطینه عازم بیمارستان شود و هنوز علائم سرفه و تب را در بیمارستان سن توماس هم دارد. وضعیت تا جایی بدتر شد که تیم پزشکی اعلام کرد او باید به بخش مراقبت‌های ویژه برود. روز دوشنبه ۱۸ فروردین‌ماه دولت سعی کرد تا اوضاع را خوب جلوه دهد. چنین بود که وزیر خارجه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که نخست‌وزیر شب راحتی را گذراند و حال عمومی‌اش خوب است. او گفت، نخست‌وزیر حالش خوب است و از روی تخت بیمارستان هم در حال کار است و مسوولیت امور را به دست دارد. اما راب معترف شد که از روز شنبه تا کنون با نخست‌وزیر تماسی نداشته است. در حقیقت، این عدم تماس میان راب با نخست‌وزیر موجب ناراحتی‌هایی شده است. جانسون در توئیتی از بیمارستان نوشت که در حال انجام «برخی آزمایشات روتین» است زیرا همچنان نشانه‌هایی از کرونا را دارد. 

با این حال، سیاستمداران احزاب مختلف بریتانیایی همراه با مکرون (رئیس‌جمهور فرانسه) همگی آرزوی سلامتی برای جانسون کردند. ترامپ هم اعلام کرد که «آمریکایی‌ها برای او دعا می‌کنند. او دوست واقعا خوبی است». رئیس‌جمهور آمریکا اظهار کرد که شرکت‌های آمریکایی می‌توانند با ساخت داروهای مورد نیاز به نخست‌وزیر کمک کنند. به نوشته گزارشگران نیویورک تایمز، ترامپ همتای بریتانیایی خود را یک «پوپولیست همفکر» می‌داند. اگرچه دو رهبر شباهت‌هایی دارند- مثل بدبینی به تهدید این ویروس- اما تفاوت‌هایی هم دارند. جانسون حداقل گوش شنوایی دارد که توصیه پزشکان را ارج می‌نهد اما ترامپ خیر. همچنین دیوید کامرون و ترزا می، نخست‌وزیران پیشین بریتانیا و نیز رقبای سیاسی جانسون همچون جرمی کوربین، رهبر پیشین حزب کارگر و کی یر استارمر، رهبر فعلی حزب کارگر و نیکلا استرجن وزیر اول اسکاتلند هم از جمله کسانی بودند که برای جانسون آرزوی سلامتی کردند. میشل بارنیه، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا در امور خروج بریتانیا از این اتحادیه نیز در پیامی نوشت که در این شرایط، تنها به جانسون و خانواده‌اش فکر می‌کند. شینزو آبه هم او را «دوست عزیز» خطاب و برایش آرزوی سلامتی کرد. 

«الیزابت پیپر» و «کیت هولتون» هم در گزارش ۷ آوریل برای رویترز نوشتند که نبرد جانسون با کرونا در حالی است که این کشور به گفته دانشمندان احتمالا وارد «یکی از مرگبارترین هفته‌ها» خواهد شد که «۷۰ هزار کشته در سراسر جهان بر جای گذاشته است». این گزارش می‌افزاید که کابینه و اعضای هیات دولت بریتانیا آرزوی بهبودی برای نخست‌وزیر کردند. «پیپر- هولتون» افزودند اگر نخست‌وزیر از کار افتاده و ناتوان شود، بریتانیا هیچ برنامه رسمی جانشینی ندارد. بستری شدن جانسون نشان می‌دهد که این ویروس با هر که او را دست کم گرفت گلاویز می‌شود. به نوشته این گزارشگران، این ویروس بذر هرج و مرج در بازارهای مالی را پراکنده کرده و عملا اقتصاد جهانی را به ورطه تعطیلی کشانده است. دومینیک راب، وزیر خارجه، که به نمایندگی از جانسون اداره کابینه را به دست گرفته است افزود: «تمرکز دولت اطمینان دادن به این مساله است که مسیر نخست‌وزیر، تمام برنامه‌های او برای اطمینان از اینکه می‌توانیم این ویروس را شکست دهیم و کشور را از چالش‌ها خارج سازیم ادامه خواهد یافت». راب در زمانه حساسی اداره امور کشور را به دست گرفته است: نرخ مرگ و میر رسمی در بریتانیا اکنون ۵۳۷۳ نفر است و هفته گذشته وزیر بهداشت این کشور گفته بود که «مرگبارترین اوج کرونا برای مرگ و میر یکشنبه ایستر یعنی ۱۲ آوریل خواهد بود». 

بریتانیا تقریبا در وضعیت قرنطینه سراسری است و احتمال دارد هفته آینده هم این وضعیت تمدید شود و برخی از مقام‌ها گفته‌اند که این وضعیت باید تمدید شود زیرا برخی قواعد سفت و سخت را نادیده می‌گیرند. درخواست‌هایی از وزرا مطرح شده که برنامه‌های خروج‌شان پس از این تعطیلی سراسری برای پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا چیست آن هم با وضعیتی که همه جا بسته و اقتصاد در خواب فرو رفته است. با این حال، گزارشگران رویترز می‌نویسند، جانسون در میان رهبران جهان، اولین فردی است که تست مثبت کرونای او باعث بستری شدنش در آی‌سی‌یو شده است. «درک هیل»، استاد تصویربرداری پزشکی در کالج دانشگاه لندن، می‌گوید: «تردیدی وجود ندارد که توالی رویدادها نشان می‌دهد که جانسون در وضعیت وخیمی است و بسیار بیمار است». 

نیویورک تایمز در گزارش ۷ آوریل که دائما به‌روزرسانی می‌شد، نوشت، «پیتر ناوارو»، یک مشاور عالی کاخ سفید هشدار داد که این ویروس می‌تواند میلیاردها دلار به اقتصاد آمریکا خسارت وارد آورد و میلیون‌ها آمریکایی را وارد دوره‌ای از بیماری یا مرگ کند. در بخش دیگری از این گزارش آمده است که دیروز سه‌شنبه ۱۹ فروردین‌ماه برای اولین بار چین اعلام کرد که هیچ مرگ جدیدی ناشی از این ویروس را گزارش نکرده است.