ائتلاف نتانیاهو و اعراب خلیج فارس علیه بازگشت بایدن به برجام / سناریویی که کابوس نتانیاهو شده، چیست؟

بن کاسپیت در المانیتور نوشت: از زمان روی کار آمدن جو بایدن به عنوان چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا، یک ائتلاف سیاسی گسترده و نسبتاً منسجم از پایتخت‌های خاورمیانه در حال آماده سازی برای تحت فشار قرار دادن بایدن جهت پرهیز از هرگونه بازگشتی به برجام است. آن‌ها معتقدند که ایران نباید پاداش عملکرد خود را بگیرد، شرایط بازی امروز تغییر کرده و آمریکا باید از دستاوردهای تحریم‌های ایران استفاده کند.

در ادامه این مطلب آمده است: نخست وزیر بنیامین نتانیاهو رهبر غیررسمی این جبهه خاورمیانه برای فشار بر واشنگتن خواهد بود. وی در حال هماهنگی مواضع با متحدان اسرائیل در خلیج فارس است.

یک مقام سیاسی بلندپایه در اسرائیل به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: برخی از کشورهای عربی در خاورمیانه حتی استرس‌شان نسبت به تغییر قدرت در واشنگتن بیش از اسرائیل است. آنها از انتصابات صورت گرفته در دولت بایدن ناراضی هستند چرا که اغلب آنها جزو تیم ارشد مذاکره کننده دولت اوباما با ایران بوده‌اند.

اشاره این مقام به انتصاب آنتونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه، ویلیام برنز به عنوان مدیر سیا و وندی شرمن مذاکره کننده پیشین توافق هسته‌ای ایران به عنوان معاون وزیر خارجه آمریکا بود. نتانیاهو، یوسی کوهن، رئیس موساد را موظف به تلاش برای لابی با این اشخاص کرده تا برای آنها روشن کند که منطقه دچار تغییر شده است. در حال حاضر چشم انداز موفقیت احتمالی وی نامشخص است.

همچنین هیچ اطمینانی وجود ندارد که نتانیاهو بتواند تا قبل از انتخابات 23 مارس در اسرائیل دیداری با بایدن داشته باشد، حتی احتمال چنین دیداری ضعیف هم به نظر می‌رسد چرا که بایدن تمایلی ندارد این دیدار به منزله تلاشی برای دخالت در انتخابات اسرائیل تلقی گردد.

با این حال در اولین جلسه دو طرف در هر زمانی که برگزار شود، نتانیاهو اطلاعات جدیدی را به رئیس جمهور جدید ارائه خواهد داد، نتانیاهو بار دیگر به دنبال اثبات ادعاهایش درمورد ایران در پرونده هسته‌ای‌اش خواهد بود. یک مقام ارشد امنیتی سابق اسرائیلی که نمی‌خواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: این اطلاعات همچنین باید آمریکایی ها را متوجه اشتباهات گذشته خود و اهمیت ایستادگی ثابت در برابر رژیم جمهوری اسلامی کند.

ائتلافی که نتانیاهو در حال سازماندهی آن است تا حد زیادی با تصمیم اخیر ترامپ در مورد تحت پوشش قرار دادن اسرائیل توسط سنتکام تقویت شده است. اسرائیل با وجود همجواری سرزمینی با سنتکام که مسئول تامین امنیت خاورمیانه، خلیج فارس و مناطقی از آسیا است، برای دهه‌ها تحت نظارت EUCOM بوده است. اکنون، با توجه به روابط تازه عادی شده اسرائیل با بسیاری از کشورهای سنی منطقه، نظم جغرافیایی جدیدی برقرار شده است.

این حرکت فقط نمادین نیست. یک منبع ارشد دیپلماتیک اسرائیلی به شرط ناشناس ماندن به ال مانیتور گفت: معماری منطقه تغییر کرده است. سنتکام در حال هماهنگی مواضع با کشورهای منطقه است که اکنون اسرائیل و متحدان آن را شامل می‌شود. این امر بر سطح همکاری، اشتراک اطلاعات و صمیمیت تأثیر دارد.

این منبع دیپلماتیک اسرائیلی اضافه کرد: تاکنون اظهارات دلگرم کننده زیادی مطرح شده است. آمریکایی‌ها ساده لوح نیستند و خوب می‌دانند که شرایط امروز منطقه با سال 2015 متفاوت است، آنها  میزان خطرات و وضعیت منطقه را درک می‌کنند.

طبق ارزیابی‌های فعلی تحلیلگران اسرائیلی، برخلاف دولت اوباما، دولت بایدن قبل از تصمیم نهایی در مورد مسئله هسته‌ای ایران، یک گفتگوی استراتژیک صمیمانه با اسرائیل و متحدان اسرائیل در منطقه انجام می‌دهد. یکی دیگر از منابع ارشد دیپلماتیک اسرائیلی که خواست نامش فاش نشود نیز به المانیتور گفت: ما دلیل خوبی داریم که باور کنیم چنین خواهد شد. ما این را در اظهارات همکاران بایدن و نزدیکان او می‌شنویم بنابراین فکر نمی‌کنم مثل دوران اوباما یک روز صبح از خواب بیدار شویم و ببینیم که مذاکرات محرمانه بین آمریکا و ایران در جریان است.

مشکل اصلی، همانطور که توسط دومین منبع ارشد دیپلماتیک نیز بیان شد، تمایل قابل درک دولت بایدن برای فاصله گرفتن از سیاست‌ها و میراث دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا است. وی گفت: ما امیدواریم که آنها در مسئله ایران استثنا قائل شوند. همه تلاش خود را انجام خواهیم داد تا تمام اطلاعات لازم را به آنها داده و به آمریکایی‌ها ثابت کنیم که باید از دستاوردهای تحریم‌ها استفاده کنند تا ایران سرانجام پیشرفت‌های قابل توجه در توافق هسته‌ای را بپذیرد.

مقامات اسرائیلی بر این باورند که دولت بایدن دو گزینه را در دست بررسی دارد: یک گزینه معتدل‌تر این است که ایرانی‌ها متعهد ‌شوند که به توافق برجام برگردند و از ذخایر هسته ای که پس از خروج آمریکا از توافق بدست آورده‌اند، صرف نظر کنند. اسرائیل چنین سناریویی را یک ضربه استراتژیک سخت به خود می‌داند به همین خاطر نتانیاهو امیدوار است که بایدن رویکرد دوم و سختگیرانه‌تر را انتخاب کند یعنی تحریم‌ها را به کندی لغو کند و با احتیاط سخن از بازگشت به برجام بیاورد، بر این اساس واشنگتن بایستی مفاد برجام را به منظور طولانی تر کردن زمان نظارت بر برنامه‌ هسته‌ای ایران از 15 به 25 و محدود کردن فعالیت‌های موشکی و منطقه‌ای ایران را مورد بازنگری قرار دهد.

منبع دیپلماتیک دوم هم در پایان افزود: ما از جانب اروپا نیز سخنان دلگرم کننده‌ای می‌شنویم. اروپایی‌ها همچنین می‌فهمند که بازگشت به توافق اولیه امکان پذیر نیست و یک نیاز واقعی برای پیشرفت آن وجود دارد.