به جهان آینه‌ها خوش آمدید | فناوری پیشرفته

می‌توان انتظار داشت که در چند سال آینده هنگام مراجعه به پزشک یک نسخه مجازی از بیمار او را همراهی کند. این نسخه که به قل دیجیتال شهرت دارد الگویی کاربردی و فعال از بدن  فرد است که می‌توان آن را به صفحه کامپیوتر پزشک انتقال داد. قل دیجیتال با تازه‌ترین علائم حیاتی به‌روزرسانی می‌شود و به پزشک کمک می‌کند تشخیص درستی انجام دهد. همچنین امکان تجویز داروها و روش‌های درمانی را فراهم می‌کند که منحصراً برای فرد طراحی شده‌اند و در نتیجه احتمال بهبودی را بالا می‌برند. شاید این تصویر رویاگونه به نظر برسد اما مبانی آن چیده شده‌اند. پژوهشگران دانشگاه کویین‌مری لندن هم‌اکنون برای ارزیابی روش‌های مختلف درمان گرفتگی عروق قلبی (که یک بیماری رایج است) از نمونه‌های شبیه‌سازی‌شده قلب تک‌تک بیماران استفاده می‌کنند. قطعاً امتحان روش‌های مختلف بر روی قلب‌های واقعی مخاطرات فراوانی دارد. وقتی دانشمندان قل‌های دیجیتال دیگر اندام‌ها را نیز بسازند این احتمال وجود دارد که بتوان در نهایت آنها را به یکدیگر پیوند زد و یک بدن کامل دیجیتالی ساخت.

گزارش‌ها حاکی از‌ آن‌اند که قل‌های دیجیتال در نقاط مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در میان کاربردهای مختلف آنها می‌توان به پایش سلامت موتورهای جت هواپیماهای مسافربری، پایش شبکه وسایل نقلیه شرکت اوبر و شبیه‌سازی شبکه گسترده زنجیره‌های عرضه شرکت آمازون و توانایی آن در پیش‌بینی فروش چند سال آینده اشاره کرد. قل‌های دیجیتال به مقامات محلی کمک می‌کنند به اثرات فجایعی مانند سیلاب‌ها واکنش نشان دهند و به خودروسازان امکان می‌دهند با شبیه‌سازی رانندگی آزمایشی و تصادفات در فرآیند توسعه الگوهای جدید چند سال صرفه‌جویی کنند. آنها همچنین با هدف مدیریت کارخانه‌ها، شرکت‌ها و کل‌ شهرها ساخته می‌شوند. پیشرفت‌های اخیر هوش مصنوعی سرعت این فرآیند را به میزان چشمگیری بالا برده‌اند، چون به قل‌های دیجیتال امکان می‌دهند پیش‌بینی‌هایی را در مورد همتای فیزیکی خودشان انجام دهند و خود را با داده‌های جدید به‌روزرسانی کنند. 

قل‌های دیجیتال کار خود را به عنوان الگو‌های پایه کامپیوتری از اشیا و سامانه‌های فیزیکی آغاز کردند. با قدرتمندتر شدن کامپیوترها این الگو‌ها هم پیچیدگی بیشتری پیدا کردند. طراحی‌های پیچیده و نرم‌افزارهای الگوسازی این امکان را فراهم کرد که بسیاری از اشیای فیزیکی در ابتدا در جهان دیجیتال ساخته شوند. حسگرهای کوچک که قادر هستند انواع چیزها را اندازه بگیرند داده‌‌های زمان واقعی را به قل‌های دیجیتال انتقال می‌دهند و این اطمینان را ایجاد می‌کنند که آنها بازتابی از همزادهای واقعی خودشان باشند. به عنوان مثال، یک خودرو فرمول یک بیش از 250 حسگر دارد که در جریان مسابقات جایزه بزرگ قل دیجیتال آن را به‌‌روزرسانی می‌کنند.

هوش مصنوعی این قابلیت‌ها را چندین گام جلوتر می‌برد و به الگو‌های دیجیتال امکان می‌دهد پیچیدگی بیشتری پیدا کنند و علاوه بر شبیه‌سازی فعالیت‌های جهان واقعی آنها را بهینه‌سازی کنند. شاید با خود فکر کنید که این پیشرفت‌ها آینده‌ای نگران‌کننده دارند. مورفیوس (Morpheus) شخصیت یک فیلم 

علمی-تخیلی ساخت سال 1999 چنین آینده‌ای را این‌گونه توصیف می‌کند: «ماتریس همه‌جا هست و ما را احاطه کرده است.» در آن فیلم یک دستگاه که توان احساس کردن و تصمیم‌گیری دارد با خلق یک واقعیت مجازی گسترده بشریت را تسلیم خود می‌کند.  واقعیت سابقه‌ای طولانی دارد. قدمت اندیشه ساخت نمونه‌های نمادین از اشیای جهان واقعی به چند قرن می‌رسد. بسیاری از تمدن‌های باستانی سازه‌های معماری کوچکی می‌ساختند که گاهی اوقات در آرامگاه‌ها و در کنار مردگان جای می‌گرفتند اما همزمان روشی برای کشف چگونگی ساخت اشیا بودند. حسابداری دوگانه که در قرن 15 رواج یافت نمونه‌ای کاغذی از امور مالی یک بازرگان بود. دستگاه فیلیپس که یک کامپیوتر هیدرولیکی دهه 1940 بود قل فیزیکی جریان‌های اقتصادی ملی را می‌ساخت. سامانه‌های صفحه گسترده (Spreadsheet) و مدیریت زنجیره‌های عرضه شرکت‌ها را قادر می‌کنند تراکنش‌ها را ثبت، انبارها را پایش، پیش‌بینی و سناریوهای آینده را الگوسازی کنند.

قل‌های دیجیتال امروزی دامنه این فرآیندها را گسترده‌تر و حل مسائل پیچیده را برای انسان‌ها آسان‌تر می‌کنند. آنها همانند گوی بلورین مجازی هستند که به افراد امکان می‌دهند آینده را ببینند، مشکلات را قبل از وقوع شناسایی کنند و نظریه‌های ماجراجویانه را بدون ایجاد پیامد ناگوار در جهان واقعی به بوته آزمایش بگذارند. این تحول برای کسب‌وکارها به معنای طراحی‌های بهتر، چرخه عملیاتی شفاف‌تر و تعداد کمتر خطاهای پرهزینه خواهد بود. دستاوردهای آن برای جامعه نیز فوق‌العاده‌اند و از آن میان می‌توان به مراقبت‌های پزشکی شخصی‌سازی‌شده و جریان راحت‌تر زندگی در شهرها اشاره کرد. همچنین به لطف الگو‌سازی‌های اقلیمی که تهدیدها را نمایان می‌کنند ما می‌توانیم سیاره زمین را از فجایع محیط‌زیستی نجات دهیم. قل‌های دیجیتال همان جعبه‌های شنی هستند که می‌توان قلعه‌ها را در آنها ساخت و آزمایش کرد، قبل از آنکه برای ساخت قلعه‌های واقعی اقدامی صورت گیرد. 

آیا ممکن است این همزادهای دیجیتال به موجوداتی شرور تبدیل شوند؟ این امر در صورتی امکان‌پذیر است که آنها هک یا با هدفی شرورانه برنامه‌ریزی شوند. به عنوان مثال، ممکن است بیماری‌های اجتناب‌پذیر مورد غفلت قرار گیرند، سامانه‌های شرکت‌ها از مسیر منحرف شوند و نیروگاه‌ها که تاسیساتی حیاتی هستند آسیب ببینند. قل‌های دیجیتال انبوهی از داده‌ها را جذب می‌کنند که برخی از آنها اشتباه و برخی دیگر یک‌سویه‌نگر هستند. آنها همچنین نگرانی‌هایی در مورد حفظ حریم خصوصی و پایشگری شهروندان ایجاد می‌کنند. همچنین اگر انسان‌ها بیش از حد به قل‌های دیجیتال متکی شوند دیدگاه و بینشی محدود پیدا می‌کنند و از چیزهایی که حسگرها درک نکرده‌اند غافل می‌مانند. اما این مخاطرات فقط به قل‌های دیجیتال محدود نمی‌شوند. آنها به تمام فناوری‌های نوظهور تعمیم می‌یابند و لازم است در مناظره‌های کنونی مربوط به هوش مصنوعی به آنها توجه شود. پیدایش یک جهان آینه‌ای دیجیتال قطعاً پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند اما مزایای بالقوه آن هم به سادگی قابل مشاهده هستند.