مزاج شناسی

هر فرد مزاج مشخصی دارد. مزاج شناسی علمی است که به ما کمک میکند تا با مزاج خود یا دیگران آشنا شویم. در ادامه بیشتر با مزاج شناسی آشنا شوید.

از نظر طب سنتی انسان‌ها دارای مزاج‌های متفاوت و متمایز از یکدیگر هستند و شما برای داشتن زندگی سالم باید به مزاج خود آگاه باشید. بسیاری از مشکلاتی که برای افراد به‌وجود می‌آید، ناشی از عدم آشنایی با مزاج است از جمله شایع‌ترین و مهمترین این مشکلات می‌توان به جوش و آکنه، یبوست، سردرد‌های شدید، کمبود انرژی، احساس خستگی، سردی و... اشاره کرد. طب سنتی بر این باور است که جهان خلقت و انسان از چهار عنصر اصلی یعنی آب (سرد و‌تر)، آتش (گرم و خشک)، خاک (خشک و سرد) و هوا (گرم و‌تر) تشکیل شده است و مزاج انسان‌ها از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن هویدا می‌شود. به یاد داشته باشید که مزاج همان طبع انسان است و نباید آن را چهار عنصر اصلی خلقت اشتباه بگیرید. به زبان ساده می‌توان مزاج را اینگونه تعریف کرد، "مزاج غلبه یا برتری یکی از رکن‌ها (گرمی، سردی، ‌تری یا خشکی) بر سایر رکن‌ها است".

آشنایی با انواع مزاج‌ ها

متأسفانه بسیاری از مردم به نسبت مزاج خود آشنایی ندارند و با خوردن غذا‌های نامناسب و نوشیدنی‌های که با مزاج آن‌ها هیچ گونه سازگاری ندارد، باعث به‌وجود آمدن بسیاری از بیماری‌ها در خود خواهند شد. اگر تاکنون به پزشکان متخصص طب سنتی مراجعه کرده باشید، اولین موضوعی که به آن پی خواهند برد و در خصوص آن از شما سؤال خواهند کرد؛ مزاج شما است. باید بدانید که مزاج برای همه افراد مهم است و با شناسایی مزاج خود می‌توانید به حفظ سلامتی و درمان بیماری‌های خود کمک کنید. 

مزاج‌های اصلی چهارگانه عبارت‌اند از مزاج صفراوی (یا همان گرم و خشک)، مزاج دموی (یا همان گرم و‌تر)، مزاج سوداوی (یا همان سرد و خشک) و مزاج بلغمی (یا همان سرد و‌تر). اصطلاحی در طب سنتی برای افرادی که در بدنشان عناصر چهارگانه در تعادل هستند، وجود دارد. معمولاً به این افراد، افراد با مزاج معتدل می‌گویند (مزاج گرم و معتدل، مزاج سرد و معتدل، مزاج‌تر و معتدل و مزاج خشک و معتدل). 

در برخی از تقسیم‌بندی‌های انواع مزاج علاوه بر چهار مزاج اصلی (صفراوی، دموی، سوداوی و بلغمی) از چهار مزاج معتدل، معتدل گرم و‌تر، معتدل سرد و‌تر و معتدل گرم و سرد را به عنوان مزاج‌های اصلی یاد می‌کنند. 

۱. مزاج دموی: مزاج گرم و تر

در مزاج شناسی اسم مزاج دموی را زیاد می‌شنویم. افرادی که مزاج دموی (مزاج دموی به انگلیسی: Sanguine) دارند، اجتماعی هستند و خصوصیات شخصیتی همچون خوش‌برخورد و برون‌گرا بودن را از خود نشان می‌دهند. این افراد سعی می‌کنند که هرآنچه در توان دارند را برای دیگران انجام دهند و به‌طورکلی برای کمک کردن همیشه آماده‌اند. مزاج دموی رایج‌ترین نوع مزاج است.

برخی از افراد مزاج “فوق دموی” دارند زیرا خیلی پرحرف و فعال هستند، به‌نحوی‌که گاهی بودن در کنار آنها ممکن است طاقت‌فرسا باشد.

این افراد دارای طیف وسیعی از احساسات و رفتار هستند و از موقعیت‌هایی که می‌توانند در آنها با محیط خود تعامل داشته باشند یا محیط اطراف خود را تغییر دهند، لذت می‌برند.

افرادی با مزاج دموی، بازیگوش، سرزنده و خوش‌بین هستند و معمولا عجولانه و بدون فکر عمل می‌کنند. این افراد حس شوخ‌طبعی خوبی دارند، می‌توانند دیگران را به‌خوبی سرگرم کنند و خودشان هم به‌راحتی سرگرم می‌شوند. به‌علاوه مهربان و رک هستند، به‌راحتی ارتباط دوستانه برقرار می‌کنند و به دیگران اعتماد می‌کنند.

وقتی برای اولین‌بار فردی با مزاج دموی را می‌بینید، احساس می‌کنید خیلی وقت است که او را می‌شناسید.

بیش‌فعالی این افراد اغلب منجر به فراموش‌کاری و بی‌نظمی می‌شود. افراد دارای این نوع مزاج روحیه رقابتی دارند. آنها بر دنیای ورزش، سیاست و تجارت تسلط دارند. به‌علاوه از این که تصویر بدی در ذهن دیگران ایجاد کنند می‌ترسند و بیشتر از هر چیزی می‌خواهند که پذیرفته شوند و بهترین باشند.

افراد با مزاج دموی اجتماعی، خوش‌برخورد و برون‌گرا هستند. این افراد سرزنده و خوش‌بین هستند اما می‌توانند عجول و بدون فکر هم باشند. این مزاج رایج‌ترین نوع مزاج است.

۲. مزاج بلغمی: مزاج سرد و تر

مزاج بلغمی (مزاج بلغمی به انگلیسی: Phlegmatic) نیز رایج است، اما تقریبا برعکس مزاج دموی است. افرادی با این نوع مزاج درون‌گرا هستند، اما برای رسیدن به یک هدف مشترک با دیگران همکاری می‌کنند. این افراد اغلب سلطه‌پذیر (منفعل) به نظر می‌رسند و برای رسیدن به یک هدف خاص، جاه‌طلبی و انگیزه کافی را ندارند.

افراد دارای مزاج بلغمی بی‌خیال، خونسرد و آرام هستند و احساساتی نیستند. آنها بلاتکلیف و نامصمم هستند و خوشحال می‌شوند که دیگران به‌جای آنها تصمیم بگیرند.

افراد دارای مزاج بلغمی دیر با دیگران صمیمی می‌شوند اما خیلی راحت دوست پیدا می‌کنند. به‌راحتی می‌توان با این افراد کنار آمد، زیرا خیلی توافق پذیر و صبور هستند. این افراد در برابر تغییرات مقاومت می‌کنند.

افرادی با مزاج بلغمی ترجیح می‌دهند زندگی آرامی را با محوریت خانه و خانواده داشته باشند. آنها درگیر دنیای اطراف خود نمی‌شوند. این افراد خیلی وفادارند و رفتار طرف مقابل را تحمل می‌کنند اما زمانی که رابطه‌شان را با کسی قطع می‌کنند، هیچ‌وقت به آن رابطه بر نمی‌گردند.

۳. مزاج مالیخولیایی یا سوداوی: مزاج سرد و خشک

بیشتر افراد وقتی کلمه سوداوی (مزاج سوداوی به انگلیسی: Melancholic) را می‌شنوند به افسردگی فکر می‌کنند. بااین‌حال، افراد دارای این نوع مزاج لزوما افسرده نیستند، بلکه بیشتر محتاط‌اند. این افراد به جزئیات و کیفیت اهمیت زیادی می‌دهند، به همین خاطر است که اغلب کمال‌گرا هستند. همچنین در فهمیدن این که چه چیزی درست است وسواس زیادی به خرج می‌دهند.

مزاج سوداوی پیرو قانون است. آنها در محیط‌های ناآشنا محتاط‌اند، اما هنگام مواجهه با موقعیت‌های نامطلوب می‌توانند پرخاشگر شوند. این افراد تودار، درون‌گرا و منطقی هستند.

برای عملکرد بدون اضطراب، این افراد نیاز دارند که یک نقشه کامل داشته باشند و آن را موبه‌مو دنبال کنند.

این افراد علائمی از مضطرب بودن را نشان می‌دهند و نگران آینده و نظر دیگران نسبت به خود هستند. به‌علاوه گاهی به طور افراطی به این فکر می‌کنند که اگر به گذشته بر می‌گشتند چه چیزهایی را تغییر می‌دادند. به همین خاطر به نظر می‌رسد که این افراد در برابر زندگی در زمان حال مقاومت می‌کنند و بیشتر درگیر گذشته و آینده هستند.

این افراد خیلی منظم و وقت شناسند و از دیگران نیز همین انتظار را دارند. آنها قبل از تصمیم‌گیری، تا جای ممکن اطلاعات جمع‌آوری می‌کنند و سوالات خاصی می‌پرسند تا مطمئن شوند که تصمیم درستی می‌گیرند. به‌علاوه اغلب شکاکند و تا زمانی که از هدف کسی مطمئن نشده‌اند با او صمیمی نمی‌شوند.

افراد داری مزاج سوداوی محتاط و کمال‌گرا هستند، این افراد درون‌گرا و منطقی‌ و پیرو قانونند. افراد دارای مزاج صفراوی که نادرترین مزاج است، افرادی پایبند به هدف هستند، انسان‌هایی بااراده و مستقل که از ریسک کردن لذت می‌برند.

۴. مزاج صفراوی: مزاج گرم و خشک

مزاج صفراوی (مزاج صفراوی به انگلیسی: Choleric) نادرترین مزاج است. این افراد به اهدافشان پایبندند و علی‌رغم مخالفت دیگران تا زمانی که به آنها نرسند دست بر نمی‌دارند، بنابراین دائما در حال حرکت به جلو هستند.

این افراد، برون‌گرا، با اعتمادبه‌نفس، مستقل، بااراده و فعال هستند. به‌علاوه از ریسک‌کردن لذت می‌برند. آنها می‌توانند سلطه‌گر و خودرأی باشند و می‌توانند نه‌تنها برای خود بلکه برای دیگران نیز تصمیم بگیرند. این افراد نسبت به افرادی با سایر انواع مزاج، به خواب کمتری نیاز دارند. افراد دارای مزاج صفراوی خلاق هستند و هیچ‌وقت از ایده‌پردازی خسته نمی‌شوند. به‌علاوه از این که با افراد جدید معاشرت کنند واهمه‌ای ندارند اما اغلب فقط چند دوست صمیمی و قابل‌اعتماد دارند.

تشخیص مزاج - از کجا بفهمیم مزاج ما چیست؟

در قسمت بالا در تعریف مزاج‌ها عموما به ویژگی‌های اخلاقی افراد اشاره کردیم، اما مزاج را از روی ویژگی‌های فیزیکی هم می‌توان تشخیص داد. در این قسمت به شما می‌گوییم که چگونه می‌توان از روی چهره و ظاهر فیزیکی و رنگ زبان مزاج افراد را تشخیص داد.

۱. مزاج شناسی از روی چهره و ظاهر فیزیکی

هر یک از این مزاج‌ها ویژگی‌های خاصی هم در چهره و ویژگی ها فیزیکی دارند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.

ویژگی‌های فیزیکی افراد دموی

افرادی با مزاج دموی، تنومند و قوی‌هیکل‌اند و بدنی عضلانی دارند. ساختار بدنی آنها، بیشتر از بافت عضلانی (نسبت به چربی) تشکیل شده است.

از نظر جثه، آنها استخوان‌های بزرگ‌تری دارند و صورت، انگشتان، لب‌ها، اندام‌ها و اعضای بدن بزرگ‌تر و قفسه سینه پهن‌تری دارند. به‌علاوه بیشتر احساس گرما می‌کنند و دمای بدن آنها به طور طبیعی بالاتر است.

رنگ صورت آنها صورتی و گلگون است و پوستی نرم و صاف دارند. همچنین دارای موهای مشکی ضخیم و پرپشتی هستند که به‌راحتی می‌توان آنها را فر کرد یا به آنها حالت داد.

این افراد سیاهرگ‌های بزرگ‌تری دارند که برجسته هستند و به‌راحتی می‌توان آنها را از روی پوست دست‌ها و پاها دید. این افراد همچنین نبض قوی‌تری دارند.

ویژگی‌های فیزیکی افراد بلغمی

افراد دارای مزاج بلغمی معمولا بدن حجیم و بزرگی دارند و ساختار بدنشان بیشتر از چربی (نسبت به بافت عضلانی) ساخته شده است. این افراد خیلی سریع وزن اضافه می‌کنند. اعضای بدن آنها نیز بزرگ و صاف هستند.

افراد دارای مزاج بلغمی معمولا احساس سرما می‌کنند و هنگامی که کسی آنها را لمس می‌کند متوجه می‌شود که سردتر از حد معمول هستند. همچنین این افراد معمولا نسبت به هوای سرد و مرطوب حساس‌ترند.

پوست آنها روشن، سفید و صاف است و می‌توان گفت که بهترین پوست را دارند. موهای آنها نیز ابریشمی، صاف، نرم و نازک هستند.

ویژگی‌های فیزیکی افراد سوداوی

افرادی که مزاج سوداوی دارند معمولا لاغرند و جثه کوچکی دارند. اعضای بدن این افراد بزرگ نیستند. این افراد می‌توانند هراندازه که دوست دارند غذا بخورند بدون این که چاق شوند. یکی دیگر از ویژگی‌های مزاج سوداوی این است که این افراد خیلی زود احساس سرما می‌کنند.

پوست آنها رنگ تیره‌ای دارد و این احتمال وجود دارد که روی پوستشان لکه‌های تیره ایجاد شود. پوست آنها خشک و زبر و موهایشان زبر، مجعد و فرفری است. آنها همچنین موهای زائد زیادی دارند.

ویژگی‌های فیزیکی افراد صفراوی

افراد دارای مزاج صفراوی معمولا قدبلند و لاغر هستند. آنها جثه کوچکی دارند. برای مثال، انگشتان، لب‌ها و سایر قسمت‌های بدنشان خیلی بزرگ نیستند و احتمال این که دچار اضافه‌وزن شوند خیلی پایین است. پوست آنها معمولا زرد و خشک است.

افراد دارای مزاج صفراوی مدام احساس گرما می‌کنند و دمای بدن آنها خیلی زود بالا می‌رود که این حالت ممکن است باعث هایپرترمی شود.

۲. مزاج شناسی از روی زبان

رنگ زبان می‌تواند اطلاعات مناسبی را در خصوص وضعیت کلی خون و جریان خون و تعادل اخلاط و مواد مغذی در اختیارتان قرار دهد. تغییر رنگ در یک ناحیه خاص از زبان نشان‌دهنده عدم تعادل در اندام مربوطه است.

رنگ طبیعی یک زبان سالم، صورتی است (ترکیبی کاملا متعادل از قرمز و سفید). هرگونه انحراف از این رنگ، نشان می‌دهد که وضعیت سلامتی فرد از حالت ایده‌آل فاصله دارد. برای تشخیص رنگ زبان، بررسی زبان باید در نور طبیعی و عاری از هرگونه سایه انجام شود.

زبان سفید، رنگ پریده

به‌طورکلی رنگ سفید، سردی، کمبود مواد مغذی و همچنین ازدیاد خلط بلغمی در جریان خون را نشان می‌دهد. این وضعیت اگر با سایر علائم همراه باشد، ممکن است نشان‌دهنده کم‌خونی یا کمبود خون باشد.

زبان قرمز

قرمز بودن زبان به‌طورکلی نشان‌دهنده وجود گرمای زیاد در بدن است. اگر کل زبان قرمز باشد، نشان‌دهنده این است که این مشکل سیستمیک است (در تمام بدن وجود دارد) اما اگر این رنگ فقط در برخی قسمت‌ها وجود داشته باشد، نشان می‌دهد که این مشکل فقط بعضی از اندام‌ها را تحت تاثیر قرار داده است. اگر رنگ زبان قرمز روشن باشد، نشان‌دهنده گرمای افراطی یا بیش از حد است. زبان قرمز تیره اغل نشان‌دهنده تب ناشی از سل یا دیسکرازی خون است.

قرمز، دردناک و متورم شدن زبان به‌طورکلی نشان‌دهنده ازدیاد خون است.

زبان بنفش

این رنگ نشان‌دهنده راکد ماندن خون یا سیانوز ناشی از کمبود عوامل حیاتی (نیروی حیاتی و/ یا گرمای درونی) در خون است. رنگ بنفش متمایل به قرمز نشان‌دهنده رکود خون و رنگ بنفش روشن نشان‌دهنده رکود نیروی حیاتی است. وجود نقاط بنفش روی زبان نشان‌دهنده رکود شدید خون در اندام مربوطه است.

زبان زرد

رنگ زرد به‌طورکلی نشان‌دهنده بیماری یرقان یا وجود بیش از حد باقیمانده‌های صفراوی است که به سمت خون بازمی‌گردند.

زبان قهوه‌ای

رنگ قهوه‌ای نشان‌دهنده وجود بیش از حد صفرای سیاه یا باقیمانده‌های سوداوی در جریان خون است.

دستورات غذایی برای هر مزاجی چیست؟

اگر مزاج غالب فرد سبب بروز مشکلاتی برای او شود، می‌توان از طریق رژیم غذایی و ورزش آن را کنترل کرد. هر فردی بسته به مزاجی که دارد باید برخی مواد غذایی را بیشتر مصرف کند و از مصرف برخی دیگر بپرهیزد. علاوه بر این هر ورزشی برای یک نوع مزاج مناسب‌تر است.

۱. رژیم غذایی مزاج دموی

افراد دارای مزاج دموی باید مواد غذایی با مزاج سرد و خشک مصرف کنند، همچون کلم، گل‌کلم، گوجه، سیب‌زمینی، لوبیا، تمام میوه‌های ترش، سیب، نارگیل، بادام‌زمینی، ذرت، نخود، سفیده تخم‌مرغ، ماست، چای، قهوه، تمر هندی و سرکه.

این افراد باید از مصرف مواد غذایی پرچرب و پرکالری بپرهیزند. به‌علاوه باید به طور روزانه سبزیجاتی نظیر چغندر سوئیسی، جعفری، نعناع، ​​گشنیز، پیازچه، شابانک، سبزیجات تیره و کاهو مصرف کنند.

۲. رژیم غذایی مزاج بلغمی

مصرف مواد غذایی با مزاج سرد و تر، خصوصا در فصول و آب‌وهوای سرد، به افراد دارای مزاج بلغمی توصیه نمی‌شود. برای درمان مزاج بلغمی، این افراد باید بیشتر میوه‌های گرم مزاج و غذاهای گرم مزاج مصرف کنند.

به‌طورکلی بهتر است این افراد غذاهای آبکی مانند سوپ یا آش رشته و خورش مصرف نکنند. همچنین بهتر است از مصرف بیش از حد ماکارونی، سیب‌زمینی و برنج بپرهیزند زیرا ممکن است سبب افزایش وزن آنها شوند.

مصرف محصولات لبنی (پنیر، ماست، یا دوغ)، سس، سس مایونز و مواد غذایی ترش نیز توصیه نمی‌شود.

مصرف سبزیجات یا میوه‌هایی با مزاج سرد (همچون هندوانه، خیار، هلو، آلو، کاهو و اسفناج) برای این افراد مفید نیست، اما مصرف میوه‌هایی نظیر موز، به و سیب برای آنها بسیار مفید است.

به افرادی با مزاج بلغمی توصیه می‌شود که خوراکی‌هایی نظیر بادام‌ شور یا بوداده، پسته، کشمش و انجیر مصرف کنند. مصرف مواد غذایی نظیر تخم خربزه، تربچه و آویشن که سبب اسهال یا ادرار می‌شوند و می‌توانند رطوبت بدن را کاهش دهند و احساس سبکی و شادی را ایجاد کنند، به این افراد توصیه می‌شود.

۳. رژیم غذایی مزاج سوداوی

افراد دارای مزاج سوداوی باید در خصوص مواد غذایی که مصرف می‌کنند خیلی محتاطانه عمل کنند. برخی از مواد غذایی به حفظ تعادل سوداوی در این افراد کمک می‌کنند. این در حالی است که برخی دیگر سرعت متابولیسم آنها را افزایش می‌دهند و سایر مواد غذایی سرعت متابولیسم آنها را کاهش می‌دهند. افراد دارای مزاج سوداوی به غذاهای تند و شیرینی‌ها خیلی حساس‌اند. این غذاها ممکن است باعث شوند عملکرد بدن آنها کاهش پیدا کند و باعث افزایش وزن آنها شوند. ازآنجایی‌که این افراد مزاج خشکی دارند، باید مایعات زیاد مصرف کنند. خشک بودن مزاج باعث می‌شود این افراد اغلب با یبوست یا کند بودن هضم دست‌وپنجه نرم کنند.

عامل مهم دیگری که باید به‌خاطر بسپارید این است که این مزاج بیش از هر مزاج دیگری به فیبر نیاز دارد. این افراد باید رژیم غذایی را انتخاب کنند که شامل بلغور جو دوسر، برنج قهوه‌ای، سبزیجات و سایر غذاهای حاوی فیبر است. این یکی دیگر از دلایلی است که مواد غذایی از قبل آماده شده، انتخاب خوبی برای این افراد نیستند. اکثر مواد غذایی از قبل آماده شده حاوی مقادیر کم تا متوسط ​​فیبر هستند.

این افراد باید سبزیجات پخته مصرف کنند زیرا سبزیجات خام برای آنها خیلی سرد خواهند بود. این به این معناست که رژیم غذایی که شامل مقادیر بالای مواد غذایی و میوه‌های خام یا آبمیوه باشد برای این افراد مناسب نیست. برای کاهش وزن موثر، بهتر است این افراد روی مصرف شیر، پنیر، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی، مرغ، گوشت، حبوبات، مغزیجات و دانه‌ها تمرکز کنند.

این افراد باید مواد غذایی با مزاج گرم و مرطوب همچون جگر، زنجبیل، بادام، پسته، گندم، عسل، شکر و نمک مصرف کنند.

۴. رژیم غذایی مزاج صفراوی

ازآنجایی‌که مزاج صفراوی گرم و خشک است، این افراد باید از مصرف محرک‌های غذایی همچون کافئین یا گیاهان محرک/ گرم مزاج بپرهیزند. بهتر است بخش عمده‌ای از رژیم غذایی این افراد را غذاهایی با مزاج سرد و تر (همچون میوه‌ها و سبزیجات خام) تشکیل دهند.

بااین‌حال، ازآنجایی‌که این افراد خیلی عجول‌اند ممکن است در انتخاب مواد غذایی اشتباه کنند. آنها خیلی به چیزی که می‌خورند فکر نمی‌کنند؛ بنابراین اولین قدم اساسی برای این افراد این است که رژیم غذایی‌شان را تغییر دهند و بیشتر غذاهای سالم بخورند و به میزان کمتری غذاهای ناسالم یا هله‌هوله مصرف کنند.

این افراد به‌سرعت غذا را هضم می‌کنند، بنابراین باید رژیمی را دنبال کنند که شامل تعداد زیادی وعده‌های غذایی کوچک در طول روز باشد و سرشار از پروتئین باشد.

مواد غذایی مفید برای مزاج صفراوی عبارت‌اند از:

• میوه‌ها
• سبزیجات آبدار
• سوپ‌های گرم
• مایعات کافی
• سبزیجات ریشه‌ای
• سبزیجات دریایی
• حبوبات
• پروتئین ماهی.

این افراد باید به‌ندرت بستنی، ادویه‌های تند، ماست و نوشیدنی‌های یخی مصرف کنند. بزرگسالان دارای این مزاج نباید در مصرف کاری، شکر، کافئین، چای، چیلی و نمک زیاده‌روی کنند (کودکان نیز باید از مصرف نوشابه، چای یا غذاهای شیرین بپرهیزند).

تاثیر مزاج بر ازدواج

آیا از نحوه صحیح ازدواج هر یک از مزاج‌ها با هم اطلاع دارید؟ آیا می‌دانستید که توجه به این مساله تا چه حد بر بهبود روابط زناشویی موثر است؟ به عنوان مثال، توصیه می‌شود افراد دَمَوی که اصولا متمایل به معاشرت و رفت‌و‌آمد زیاد هستند؛ از ازدواج با افراد سودایی که معمولا متمایل به گوشه‌گیری هستند پرهیز کنند. یا افراد صفراوی که مدام عجله دارند؛ بهتر است با یک فرد مشابه خود ازدواج نکنند و به سراغ افرادی با مزاج سرد و خشک یا گرم و تر بروند.

بلغمی‌ها که به شدت در همه مسایل آرام هستند؛ بهتر است از ازدواج با افراد صفراوی پرهیز کنند تا مدام دعوایشان نشود. نمونه این مساله خانم‌هایی هستند که مدام می‌گویند تمام بار زندگی روی دوش آن‌ها است. اصولا افراد دموی بهترین گزینه برای سودایی‌های دوراندیش هستند. چرا که طبق تجربه به خوبی شرایط یکدیگر را درک می‌کنند.

تاثیر هر مزاج در احساس گرما و سرما

نوع مزاج حتی بر روی واکنش هر فرد نسبت به گرما و سرما نیز تاثیر می‌گذارد؛ به شکلی که:

• سودایی‌ها فقط در فصول سرد سال به لباس گرم نیاز دارند و در فصول دیگر خیلی احساس سردی نمی‌کنند.
• بلغمی‌ها همیشه، بخصوص در زمستان، احتیاج به گرم شدن دارند.
• صفراوی‌ها در همه فصول سال، بخصوص تابستان، دمای بدنشان بالا است.
• دموی‌ها در حالی که در فصول گرم سال حرارت بدنشان بالا است؛ در پاییز و زمستان به لباس گرم نیاز دارند.

تاثیر مزاج بر دوران بارداری و مراقبت‌های آن

باید بدانید، در صورتی که مزاج رحم سرد شود؛ ممکن است تخمک‌گذاری انجام نشده و فرآیند باروری با اختلال مواجه شود (سوء مزاج سرد رحم). از طرفی طبع بیش از حد گرم رحم نیز ممکن است باعث از بین رفتن نطفه شود (سوء مزاج گرم رحم).

پس سعی کنید قبل از بارداری طبع رحم خود را با تغذیه مناسب متعادل کنید. از طرفی از نظر طب سنتی، غذاهایی که مادر قبل و در زمان تصمیم برای بارداری می‎خورد؛ تأثیر مستقیمی بر تعیین جنسیت جنین دارد.

طبق تجربه مصرف متعادل غذاهای گرم و مقوی باعث گرایش جنسیت نوزاد به پسر می‌شود و مصرف غذاهایی با طبع سرد باعث گرایش جنسیت نوزاد به دختر می‌شود. غذاهای فست‌فود طبع بسیار سردی دارند و حتی می‌توانند باعث بروز سوء مزاج سرد رحم و ناباروری شوند.

به طور کلی مصرف منظم و کافی کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی در دوران قبل، حین و بعد از بارداری برای هم خانم و هم آقا ضروری است. چرا که در آقایان باعث افزایش تعداد و سلامت اسپرم‌ها می‌شود. بخصوص میوه‌هایی با طبع گرم مانند موز، خرما و انبه که از هر نظر بهترین هستند.

آیا مزاج شناسی علمی است؟

اگرچه بسیاری از افراد، مزاج را یک چیز ملموس و واقعی نمی‌دانند، اما در واقع مزاج چیزی است که ریشه در واقعیت دارد و اثرات طولانی‌مدت جدی روی شخصیت دارد!

مزاج یک مقوله واقعی و علمی است و اگر به‌درستی درک شود، می‌توان از کودکی آن را تعیین و دستکاری کرد.

دانشمندان تخمین زده‌اند که ۲۰ الی ۶۰ درصد از مزاج را ژنتیک تعیین می‌کند. بااین‌حال، مزاج الگوی وراثتی خاص و معینی ندارد و ژن‌های خاصی وجود ندارند که به طور مستقیم روی شکل‌گیری ویژگی‌های مزاجی تاثیر بگذارند. در عوض، گاهی هزاران تنوع ژنی رایج (چند ریختی) ترکیب می‌شوند تا روی خصلت‌های فردی تاثیر بگذارند.

چندین مطالعه بزرگ، ژن‌هایی را شناسایی کرده‌اند که در تعیین مزاج نقش دارند. بسیاری از این ژن‌ها، در ارتباط بین سلول‌های مغز نقش مهمی ایفا می‌کنند. برخی از تنوع‌های ژنی ممکن است در شکل‌گیری رفتارهای خاص مربوط به مزاج نقش داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، تنوع‌های ژنی DRD۲ و DRD۴ با علاقه به امتحان کردن تجربیات جدید در ارتباط‌اند. تنوع ژن KATNAL۲ با انضباط فردی و دقت مرتبط است. تنوع‌های ژنی PCDH۱۵ و WSCD۲ با جامعه‌پذیری مرتبط‌اند، درحالی‌که برخی از تنوع‌های ژنی MAOA ممکن است با درون‌گرایی (خصوصا در محیط‌های خاص) مرتبط باشند.