حسن یوسف یکی از گیاهان پرطرفدار است که به دلیل رنگ و شکل زیبایش محبوب دلهای همه است. گل حسن یوسف یکی از گیاهان قدیمی است که قطعا در خانه پدر بزرگ یا مادر بزرگتان دیده اید. اگر قصد دارید نگهداری از حسن یوسف در خانه دارید باید نکاتی را بدانید. در ادامه به روش نگهداری از حسن یوسف در خانه میپردازیم.
آشنایی با گل حسن یوسف
گل حسن یوسف یک گیاه علفی از خانواده نعنائیان است که در زبان انگلیسی با نام Solenostemon شناخته می شود. این گیاه بومی مناطق آسیا و استرالیا است و یکی از گیاهان همیشه سبز به شمار می رود. گل حسن یوسف معمولا با برگ های دو رنگ به رنگ های سبز و بنفش یا قرمز دیده می شود. این گیاه به دلیل شرایط نگهداری آسان مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است و در صورتی که شرایط محیطی برای گیاه مساعد باشد می تواند رشد خوبی از خود نشان دهد.
جالب است بدانید تکثیر کردن این گیاه با روش قلمه زدن امکانپذیر است و قدری ساده است که اگر شما یک گیاه حسن یوسف داشته باشید می توانید با قلمه زدن گلدان های زیادی از این گیاه بدست آورید. نکته مهم در مورد این گیاه سرمای محیط می باشد، در صورتی که قصد خرید این گیاه زیبا را دارید باید بدانید حسن یوسف به سرما، بسیار حساس است و نباید در محیط سرد قرار داده شود که در ادامه بیشتر با شرایط نگهداری گل حسن یوسف آشنا خواهیم شد.
نگهداری از حسن یوسف
تا اینجا کمی با گل حسن یوسف آشنا شدیم و آنرا بیشتر شناختیم، در ادامه این صفحه تمامی شرایط نگهداری گل حسن یوسف با جزئیات کامل بیان شده است، بنابراین اگر قصد خرید یا نگهداری این گیاه را دارید باید حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
آبیاری مناسب گل حسن یوسف
گل حسن یوسف معمولا به آبیاری زیادی احتیاج دارد، بنابراین در فصول گرم سال باید هر روز آنرا آبیاری کنید و در فصول سرد سال آبیاری را به هفته ای دو الی سه بار کاهش دهید. البته همیشه قبل از آبیاری خاک گیاه را بررسی کنید و بعد از خشک شدن خاک، آبیاری حسن یوسف را انجام دهید.
دقت داشته باشید در صورتی که آبیاری بیش از اندازه انجام شد، برگ های گیاه زرد می شود و ساقه ها شل می شوند، پس آبیاری بیش از اندازه برای گیاه اصلا خوب نیست.
رطوبت مناسب
این گیاه نیاز تامین رطوبت خاصی ندارد اما در صورتی که در شهر هایی با آب و هوای خشک مانند تهران زندگی می کنید، می توانید با تامین رطوبت، رشد این گیاه را بهبود ببخشید. غبارپاشی یکی از روش های تامین رطوبت است اما می توانید از روش ساخت جزیره برای تامین رطوبت این گیاه نیز استفاده کنید. لازم به ذکر است در صورت عدم تامین رطوبت مشکلی برای گیاه شما پیش نخواهد آمد اما بهتر است چند روز یکبار روی برگ ها را غبارپاشی کنید. دقت کنید غبارپاشی را یک تا دو ساعت قبل از طلوع یا بعد از غروب خورشید انجام دهید.
دمای مناسب حسن یوسف
بهترین دما برای نگهداری گل حسن یوسف دمایی بین 20 تا 35 درجه می باشد. در صورتی که محیط گیاه شما دمای خارج از این بازه داشته باشد، احتمال خرابی و از بین رفتن گیاه شما به شدت بالا خواهد بود.
دقت داشته باشید این گیاه به دمای پایین بسیار حساس است بنابراین در فصل زمستان به هیچ عنوان آنرا خارج از منزل یا در نزدیکی پنجره قرار ندهید، زیرا سرما می تواند به سادگی این گیاه را از بین ببرد.
نور مناسب حسن یوسف
نور مستقیم خورشید می تواند باعث ایجاد سوختگی در برگ های حسن یوسف شود، برای همین باید از قرار دادن این گیاه در نور مستقیم خورشید بپرهیزید. بهترین مکان برای نگهداری حسن یوسف، مکانی است که نور غیر مستقیم خورشید را دریافت کند. توصیه می شود این گیاه را در نزدیکی پنجره جنوبی قرار دهید تا تابش شدید آفتاب باعث خرابی این گیاه نشود.
برخی تصور دارند که این گیاه در شرایط نوری کم می تواند رشد کند اما به هیچ وجه اینطور نیست، قرار دادن حسن یوسف در محیط کم نور می تواند باعث زرد شدن برگ های این گیاه شود، به همین خاطر اصلا انرا در محیط با نور کم قرار ندهید.
خاک مناسب گل حسن یوسف
خاک این گیاه باید زهکشی بالایی داشته و آب اضافی ناشی از آبیاری به راحتی از گلدان خارج شود. در صورتی که خاک سفت باشد، به دلیل خارج نشدن آن دائما مرطوب می ماند که این موضوع باعث پوسیدگی ریشه های گیاه و از بین رفتن حسن یوسف می شود.
می توانید از خاک باغچه + پرلیت برای این گیاه استفاده کنید اما حتما به زهکشی دقت ویژه ای داشته باشید.
کوددهی حسن یوسف
شما می توانید برای بهبود رشد گیاه در فصول رشد مانند بهار و تابستان گیاه را کوددهی کنید. برای کوددهی باید از کود هایی استفاده کنید که نیتروژن بالایی داشته باشند. دقت داشته باشید به هیچ عنوان در فصل پاییز و زمستان گیاه را کوددهی نکنید، زیرا در این فصول گیاه رشد چندانی ندارد و کوددهی باعث سوختگی ریشه های آن خواهد شد.
تعویض گلدان
معمولا این گیاه سالی یکبار نیاز به تعویض گلدان دارد، هر زمان که بیرون زدگی ریشه از انتها گلدان را مشاهده کردید به معنی آن است که زمان تعویض گلدان فرا رسیده است. دقت داشته باشید در زمان تعویض گلدان لازم نیست سایز گلدان جدید را بزرگ انتخاب کنید، زیرا حسن یوسف در گلدان های کوچک رشد بسیار بهتری دارد.
نکته: همیشه در زمان تعویض گلدان، خاک گیاه را تعویض کنید تا مواد مورد نیاز برای رشد در خاک تازه وجود داشته باشد و گیاه با مشکل کمبود مواد آلی و معدنی مواجه نشود.
هرس کردن
این گیاه رشد نسبتا سریعی دارد برای همین هر چند وقت یکبار باید آنرا هرس کنید تا فضای کافی برای رویش برگ های جدید آزاد شود. همانطور که در ابتدا گفته شد، این گیاه یکی از گیاهانی است که رشد علفی دارد برای همین هر چند وقت یکبار باید شاخه های بیش از اندازه بلند شده را قلمه بزنید و برگ های خشک و زرد شدن را جدا کنید. هرس کردن این گیاه کار بسیار ساده ای است و نیاز به داشتن مهارت خاصی نیست.
آیا حسن یوسف سمی است؟
برای انسانها
بهطور کلی حسن یوسف برای انسانها سمی و خطرناک نیست. در واقع، به نظر نمیرسد لمس و خوردن برگهای این گیاه سبب بروز بیماری در بدن انسانها شود، اما اگر پوست حساسی داشته یا دستگاه گوارشی حساسی دارید، باید مواظب باشید. بعضی از انواع حسن یوسف حاوی عناصر سمی مثل دیترپن کولئونول هستند. برای مثال شیره موجود در برگهای یک نوع خاص از حسن یوسف، ممکن است منجر به التهاب پوستی شود. اگر برگ این گونه خورده شود، این التهاب در دهان و گلو رخ خواهد داد. پس بهتر است کمی در کار با آن دقت کنید و اگر فرزند خردسالی دارید، گیاه را از دسترس او دور نگه دارید تا در اثر کنجکاوی مبادا هوس خوردن آن به سرش بزند.
برای حیوانات خانگی (سگ و گربه)
در حالی که حسن یوسف خطر خاصی برای انسانها ندارد، اما روغنهای موجود در این گیاه برای حیوانات خانگی کاملا سمی و خطرناک هستند. اگر یک سگ یا گربه بخشی از حسن یوسف را بخورد، عوارضی مثل اسهال، تهوع، افسردگی یا از دست دادن اشتها در او ایجاد میشود. بنابراین محلی را برای نگهداری از گل حسن یوسف انتخاب کنید که نهتنها از دسترس کودک شما بلکه، از دسترس حیوانات خانگیتان نیز به دور باشد.
در طول نگهداری از حسن یوسف نیز اگر احتمال میدهید که حیوان خانگی شما این گیاه را خورده است، سریعا او را به دامپزشکی ببرید.
روش تکثیر حسن یوسف
حسن یوسف را میتوانید به دو طریق قلمه زدن ساقه و کاشت بذر تکثیر کنید:
1. تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه
در طول نگهداری از حسن یوسف برای تکثیر گیاه از طریق قلمه زدن ساقه میتوانید یک ساقه به طول حدود 13 سانتیمتر را از گیاه مادر جدا کنید. این ساقه باید از زیر گره برگ بریده شود. میتوانید تمام برگهای روی ساقه، بهجز جفت بالایی را نیز جدا کنید.
همچنین اگر تمایل داشتید میتوانید ساقه را در هورمون رشد ریشه قرار دهید. این یک کار اختیاری است و تنها به روند ریشه دادن گیاه سرعت میبخشد.
بعد از جدا کردن ساقه و قرار دادن آن در هورمون رشد، میتوانید آن را در آب یا خاک قرار دهید.
اگر ساقه را در آب قرار میدهید بهتر است یک لیوان یا پارچ انتخاب کنید و آن را تا جایی از آب پر کنید که نیمه پایینی ساقه در آب قرار بگیرد. سپس ظرف خود را در محیطی گرم قرار دهید. بهتر است این گرما از پایین به ظرف وارد شود نه از بالا و هر زمان احساس کردید آب کثیف است، نسبت به تعویض آب اقدام کنید.
بعد از چند هفته باید جوانه زدن ریشهها را ببینید. حالا وقت انتقال ساقه به گلدانی کوچک یا باغچه با شرایط نگهداری معمول گل حسن یوسف است.
اگر هم قرار است از ابتدا ساقه را در گلدان بکارید باید همین مراحل را طی کنید و به جای لیوان از یک گلدان کوچک استفاده کنید. برای کاشت ساقه در خاک از انگشت کوچک خود یا انتهای یک خودکار استفاده کنید. زمانی که ساقه را در خاک گذاشتید با دست خاک را در اطراف ساقه محکم کنید تا از افتادن آن جلوگیری شود.
بعداز چند هفته اگر رشد جدیدی در قلمه مشاهده کردید، یعنی ریشههای گیاه شکل گرفته و تکثیر شما موفقیتآمیز بوده است. درغیراینصورت باید مدت زمان بیشتر منتظر بمانید تا گیاه شما ریشه بزند.
تکثیر از طریق بذر
تکثیر حسن یوسف از طریق بذر بسیار آسان است و اکثرا نتیجه میدهد. در طول نگهداری از گل حسن یوسف، برای تکثیر آن از طریق بذر، یک سینی برداشته و آن را با خاک گلدان پر کنید. سپس بذرهای حسن یوسف را همه جای سینی پخش کرده و یک لایه خاک روی آنها بریزید تا بذرها دیده نشوند. بعداز انجام اینکار سینی را به مکانی نورگیر و روشن منتقل کرده و خاک آن را همیشه نمناک نگه دارید و اجازه ندهید بیشاز حد خیس شود.
میتوانید یک پلاستیک نیز روی سینی بکشید تا رطوبت آن حفظ شده و خاک سریعا خشک نشود. با انجام کارهای یاد شده بعد از دو هفته باید شاهد جوانه زدن بذرها باشید. بعد از اینکه بذرها جوانه زدند پلاستیک را برداشته و اجازه دهید تا جوانهها بهاندازهای رشد کنند که بتوانید آنها را به گلدان منتقل کنید.
نکتهای که در این باره باید درنظر داشته باشید این است که در زمان آبدهی دقت کنید که آب را از قسمت پایینی سینی بریزید تا ریشه گیاه بتواند آب را از زیر جذب کند. این کار باعث محافظت از نهالهای جوان و ضعیف شما میشود.
بیماری ها و مشکلات حسن یوسف
در طول مدت نگهداری از این گیاه و سایر گیاهان شما حتما با برخی از مشکلات و بیماری ها روبرو خواهید شد که در ادامه برخی از رایج ترین مشکلاتی که برای گل حسن یوسف رخ می دهد را بیان کرده ایم.
زرد شدن برگ های حسن یوسف
علت اصلی زرد شدن برگ های حسن یوسف آبیاری بیش از اندازه می باشد. در صورتی که شما آبیاری را بیش از اندازه انجام دهید و خاک گلدان زهکشی مناسب نداشته باشد و آب اضافی از گلدان خارج نشود، احتمال پوسیدگی ریشه و زرد شدن برگ های گیاه به شدت بالا خواهد بود.
همچنین نگهداری حسن یوسف در محیط کم نور می تواند باعث زرد شدن برگ ها و کاهش رشد گیاه شود.
بنابراین در صورتی که شاهد زرد شدن برگ های این گل بودید باید حتما آبیاری و شرایط نوری گیاه را مورد بررسی قرار دهید.
سوختگی برگ ها
سوختگی برگ ها و ایجاد لکه های قهوه ای روی برگ ها می تواند نشانه از آفتاب سوختگی گیاه حسن یوسف باشد. همانطور که گفته شد باید این گیاه را در محیطی قرار دهید که نور ملایم و غیر مستقیم خورشید را دریافت کند.
در صورتی که با این مشکل مواجه شدید به احتمال زیاد گیاه شما زیر نور شدید خورشید قرار دارد که برای برطرف کردن این مشکل کافیست آنرا به پشت پنجره های جنوبی منزل قرار دهید.
این مشکل می تواند به علت گرمای هوا باشد که در این مواقع باید با غبارپاشی از این مشکل جلوگیری کنید.
پوسیدگی و فاسد شدن ریشه
حسن یوسف خاکی مرطوب و دارای زهکشی عالی را برای زندگی خود ترجیح میدهد، نه خاکی خیس و غرقاب شده را؛ ازاینرو اگر خاک نتواند آب اضافی را از خود عبور دهد، میتواند سبب پوسیدگی ریشه و ساقه شود. این پوسیدگی در نهایت به قهوهای شدن برگهای حسن یوسف منجر شده و حتی ممکن است آن را نابود کند.
برای داشتن خاکی مرطوب ریختن مالچ روی خاک یک حرکت عالی است، اما باید درنظر داشته باشید که اگرچه مالچ به حفظ رطوبت در داخل خاک کمک شایانی کرده و مانع از رشد علفهای هرز میشود، اما میتواند مشکلساز نیز باشد، بهطوریکه اگر مالچ در تماس مستقیم با بدنه و ساقههای نازک گیاه قرار بگیرد، سبب ایجاد پوسیدگی در آنها خواهد شد.
اگر قصد استفاده از مالچ داشتید، سراغ مالچ چوب نروید، چون چوب آب زیادی را به خود جذب میکند و از آنجایی که این خاکپوش با ساقه گیاه تماس دارد باعث گندیدن آن میشود. ازاینرو به جای مالچ چوبی از مالچ شنی استفاده کنید تا سریعتر خشک شود.
در طول نگهداری از گل حسن یوسف اگر هرگونه نشانهای از پوسیدگی یا گندیدن در ریشه یا ساقه گیاه خود مشاهده کردید بهسرعت قسمتهای خراب را از گیاه جدا و گیاه را به خاک تمیز دیگری منتقل کنید.
برای اینکار باید گیاه را بهآرامی از گلدان یا باغچه خود خارج کنید، مقداری آب تمیز آماده کنید و ریشهها را بهآرامی شستوشو دهید تا کثیفیها تمیز شوند. سپس ریشه را بررسی کنید و قسمتهای خراب را ببرید. همین کار را با ساقههای خراب هم انجام دهید. فقط باید درنظر داشته باشید که اگر قسمت مرکزی ریشه خراب شده باشد، گیاه قابل بازیابی نیست و بهزودی از بین خواهد رفت.
بعد از جداکردن ریشهها گیاه را به خاکی تمیز منتقل کنید و یادتان باشد که هیچگاه گیاه را به همان خاک قبلی منتقل نکنید. حین انجام کار نیز قیچی خود را استریل کنید تا هیچ گونه کثیفی و قارچی روی آن نماند. بهمنظور استریل کردن قیچی یک قسمت مایع سفید کننده را با سه قسمت آب ترکیب کنید و قیچی را با آن استریل کنید.
ریزش برگ های حسن یوسف
ریزش برگ بهطور معمول نتیجه کم بودن میزان آبیاری، قرار گیری گیاه در نزدیکی دستگاههای سرمایشی/ گرمایشی یا سرد بودن بیشاز حد هواست. خوشبختانه درمان ریزش برگهای حسن یوسف آسان است، کافی است آبیاری را اصلاح کرده و گیاه را به مکانی گرمتر ببرید. همچنین آن را کنار پنجره یا دری که مدام باز میشود نیز قرار ندهید. بدیهی است که نزدیکی شوفاژ، کولر و بخاری نیز نمیتوانند مکانهای خوبی برای نگهداری از گل حسن یوسف باشند.
علت پژمرده شدن گل حسن یوسف
دلیل اصلی پژمرده شدن این گیاه تشنگی و خشکی می باشد. در این مواقع باید آبیاری را افزایش دهید و همیشه سعی کنید تا خاک گیاه را مرطوب نگهدارید.
سفیدک کرکی
سفیدک کرکی از جمله بیماریهایی است که برای حسن یوسفهای درون باغچه رخ میدهد و معمولا گیاهان داخل خانه از این بیماری در امان هستند. بروز سفیدک کرکی در گلخانهها شایعتر است، در واقع هر محیطی که دارای رطوبت بالایی باشد زمینه را برای حضور این قارچ فراهم میکند.
سفیدک کرکی یک بیماری قارچی است که توسط اسپورهای هوابرد ایجاد میشود. نشانههای درگیری گیاه با این قارچ، ظاهر شدن نقاط و لکههای ریز روی برگها یا تغییر شکل ساقه، و در موارد حاد ریزش برگها هستند. برای حل این مشکل کافی است از روغن نیم استفاده کنید. بهاینشکل که روغن نیم را به زیر و روی برگ حسن یوسف اسپری کرده و هر چند روز یکبار اینکار را تکرار کنید تا نشانههای سفیدک از بین برود. بعد از درمان نیز برگهای آسیب دیده را هرس کنید.
در طول نگهداری از گل حسن یوسف اگر احساس کردید حسن یوسف شما به این بیماری مبتلا شده است، آن را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و از سایر گیاهان دور کنید. بهاینشکل از پخش قارچ جلوگیری خواهید کرد. سپس با محلول ضدقارچ یا محلول آب و صابون باغبانی تمام سطح گیاه را اسپری کنید.
بهعنوان آخرین نکته در مورد مشکلات حسن یوسف نیز گفتنی است، اگر میخواهید گیاه شما به مشکلات یاد شده کمتر دچار شود، در طول نگهداری از حسن یوسف از اسپری کردن آب روی سطح برگها یا ریختن آب موقع آبیاری روی ساقه و برگها جلوگیری کنید. بهاینشکل گیاه شما کمتر در معرض مشکلات و بیماری قرار خواهد گرفت.
وجود تار عنکبوت روی خاک
این مشکل معمولا به خاطر قارچی شدن ریشه های گیاه رخ می دهد که می توانید با استفاده از قارچ کش های مخصوص این مشکل را برطرف کنید.
رشد علفی (رشد نامتوازن و ضعیف)
این اتفاق محصول مشترک کم بودن نور و نگهداری نامناسب از گل حسن یوسف است. برای حل مشکل و نگهداری درست از حسن یوسف باید برای آن نور کافی و درخشان خورشید فراهم کرده و هر ماه، نوک بخشهای جوان را هرس کنید تا گیاهی زیبا و مرتب داشته باشید. اگر خیلی دیر شده و دیگر ظاهر مرتب گیاه از بین رفته است، توصیه ما این است که گیاه را کاملا هرس کنید تا مجددا و این بار زیباتر رشد کند.
انواع حسن یوسف
گل حسن یوسف در طیف وسیعی از ارقام، ترکیب رنگی و الگوهای برگی وجود دارد و زیبایی بینظیری را به خانهها یا باغچهها میافزاید. گل حسن یوسف مثل یک جعبه مداد رنگی غیرمنتظره است؛ این گیاه به رنگهای مختلف و انواع مختلفی وجود دارد و انواع زینتی این گیاه نیز بسیار متنوع است.
صدها رقم از گل حسن یوسف با رنگها، بافت برگ و الگوهای مختلف در دنیا وجود دارد. هر ساله ارقام جدیدی از این گیاه ایجاد میشود و البته گلفروشیها ترجیح میدهند ارقامی را پرورش دهند که مشتریان بیشتری دارند و محبوبتر هستند. شاید برای پیدا کردن گل حسن یوسف مورد نظر خود مجبور باشید به چند گلفروشی مراجعه کنید اما به طور کلی برخی از محبوبترین انواع گل حسن یوسف شامل موارد زیر میشود:
-
حسن یوسف جادوگر (Wizard)
این گیاهان کوچک 30 تا 35 سانتیمتری دارای ترکیب رنگهای منحصربفردی هستند و رشد آنها از دانه بسیار آسان است. این گونهی گل حسن یوسف را میتوان نمایشی خیرهکننده از رنگهای متنوع و زیبا نامید.
-
حسن یوسف کُنگ (Kong)
این گونه از گل حسن یوسف دارای برگهای بزرگ 15 سانتیمتری روی گیاهی به اندازهی 60 سانتیمتر است. این گیاه به نور مستقیم خورشید بسیار حساس است. معمولا لبهی برگهای این گیاهان به رنگ سبز است و برگها نیز به رنگ قرمز، عنابی یا صورتی به سمت مرکز برگ تغییر میکند.
-
حسن یوسف اژدهای سیاه (Black Dragon)
این گونهی غیرمعمول از گل حسن یوسف دارای برگهای سرخ شرابی و لبههای موجدار است و میتواند تا 45 سانتیمتر ارتفاع رشد کند.
-
حسن یوسف پریمیوم سان (Premium Sun)
این ارقام گل حسن یوسف برای تحمل آفتاب کامل پرورش داده میشوند.
-
حسن یوسف فروی (Fairway)
این گونه از حسن یوسف مینیاتوری یا کوتوله است و تنها 15 تا 25 سانتیمتر ارتفاع رشد میکند و برگهای آن نیز به طرحها و رنگهای مختلفی است.
-
حسن یوسف آتشین (Volcano)
گونهی حسن یوسف آتشین و همخانوادههای آن یعنی قرمز مخملی و Festive Dance همگی بخشی از خانوادهی حسن یوسفهای رنگینکمانی هستند. این گونهها دارای لبهی برگ زرد مایل به سبز کمرنگ هستند و رنگ قرمز تیرهتری باقی بخشهای برگ را میپوشاند. این گیاهان به خاطر رنگ لبهی توری خود شناخته میشوند و یکی از گونههای محبوب برای کاشت در باغچهها هستند.
-
حسن یوسف فلوریدا سان رز (Florida Sun Rose)
این گونهها با رنگهای نسبتا غیرمعمولی دارای لبههای صورتی کمرنک تا صورتی و مرکز بنفش تیره هستند که تقریبا رو به سیاهی میرود. اغلب این نوع گل حسن یوسف به رنگهای سبز، زرد یا قرمز نیز وجود دارد. فلوریدا سان رز معمولا به سمت بالا رشد میکند اما میتوان آن را به صورت دنبالهدار نیز پرورش داد.
-
حسن یوسف هندوانهای (Watermelon)
برای لذت بردن از رنگهای شاد و زیبای تابستانه، میتوانید یک گلدان حسن یوسف هندوانهای را در حیاط خانهی خود بکارید! حسن یوسف هندوانه دارای برگهایی با لبههای سبز و مرکز قرمز پررنگ است و میتواند جلوهی زیبایی برای باغچه و حتی به عنوان گیاه آپارتمانی داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید