در فضای پرتنش حاکم، نباید لفاظیهای تند علیاف علیه تهران را نادیده گرفت. رهبر آذربایجان در ماه نوامبر طی اظهارنظری مداخلهجویانه مدعی شد که حقوق و رفاه مردمان آذری ساکن ایران برای باکو بسیار مهم است و این کشور هر کاری برای کمک به مردم آذربایجانها انجام خواهد داد. طبیعتا این اظهارنظر مداخلهجویانه از جانب مقامهای تهران بیپاسخ نماند.
ماه اکتبر، مقامهای رسمی ایروان در میدان مرکزی کاپان، شهری واقع در کوههای جنوب شرق ارمنستان، جمع شدند تا نوار قرمز رنگ کنسولگری را بریده و هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی را به داخل این مقر دیپلماتیک هدایت کنند. تنها دو مایل دورتر از محل تازه ماموریت بینالمللی تهران، مرز ایران با جمهوری آذربایجان است؛ منطقه ارمنینشین سیونیک که کاپان در مرکزش قرار دارد، کانون اختلافها میان ایروان و باکو است. دو بازیگری که سال 2020 درگیری جنگی کوتاه اما خونین بر سر منطقه مورد مناقشه قرهباغ را تجربه کردند. حالا تهران وارد این منطقه شده که خود میتواند نشان از حمایت سیاسی از ایروان باشد.
ایروان در جستوجوی قدرت حمایتگر
چند روز قبل از افتتاح کنسولگری، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از رزمایش نیروهایش در مرز ایرن با آذربایجان خبر داد و آنگونه که سردار محمد پاکپور تاکید داشت، چنین مانوری با هدف ارسال پیام صلح و دوستی به کشورهای منطقه و در عین حال نشان دادن توانایی تهران برای ارائه پاسخی قاطعانه به هر تهدیدی اجرایی شد. ناظران با اشاره به مشابهتهای اندک میان ایران و ارمسنتان مدعی بودند که دو بازیگر بعید است بتوانند متحدان خوبی برای یکدیگر باشند. با این حال ماه سپتامبر پس از آن که شهرها و روستاهای ارمنستان در امتداد مرز برای مدت کوتاهی توسط آذربایجان بمباران شد، ایراوان به دنبال بازیگری حمایتگر و در عین حال قدرتمند در منطقه میگشت.
با وجود عضویت ایروان در بلوک نظامی موسوم به سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری مسکو، روسیه تا به امروز درخواستهای ایروان مبنی بر مداخله را رد کرده است. همزمان شواهد نشان میدهد که ایران آمادگی دارد تا خلاء حاکم قدرت بر این منطقه را پر کند؛ هرچند گروهی از ناظران مدعیاند که تهران بیمیل نیست تا جبههای دیگری را در برابر جاهطلبیهای آذربایجان - بازیگری که از حمایت ترکیه برخوردار است - بگشاید؛ بویژه اینکه تهران به آنکارا بیاعتماد است و این بازیگر را رقیب بالقوه خود میداند. هرچند به نظر میرسد تحلیل دوم با استناد به موضعگیریهای عملی و لفظی تهران در ارتباط با تنشهای مرزی میان ایروان و باکو و تاکید بر فرآیند صلح در تنشهای مرزی منطقهای، چندان قابل قبول نیست.
چرایی انفعال مسکو
نوامبر 2020 ارمنستان و آذربایجان پس از بیش از یک ماه درگیری شدید بر سر منطقه مورد مناقشه قرهباغ کوهستانی که براساس قوانین بینالملل متعلق به آذربایجان است - اما از دهه 1990 در اختیار ارمنستان قرار گرفته - توافق آتشبس را با حمایت مسکو امضا کردند. به نوشته فارین پالسی، ارمنستان پس از متحمل شدن یک رشته شکست در میدان نبرد با واگذاری بخشهایی از خاک خود موافقت کرد و متعهد شد که ایمنی ارتباطات و حمل و نقل بین سرزمین اصلی آذربایجان و قلمروی آن نخجوان را از طریق منطقه سیونیک، تضمین کند.
کرملین که بعد از آغاز نبرد در اوکراین، در باتلاق این جنگ گرفتار شده و به همین دلیل نمیتواند به عنوان یک ضامن امنیتی برای ایروان عمل کند، حتی در شرایطی که ارمنستان یکی از اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی است و بهواسطه متن توافق، مسکو باید در صورتی که یکی از اعضا هدف حمله قرار گیرد، وارد عمل شود. انفعال روسیه پس از درگیریهای سپتامبر زمینه را برای برگزاری تظاهراتی گسترده در ایروان هموار کرد و مردم ارمنستان خواستار خروج ایروان از این پیمان امنیتی شدند.
تلاش تهران برای مهار جاهطلبیهای باکو
ماه نوامبر الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان، اعلام کرد که رایزنیها در مورد کریدور زنگزور با مسکو، و نه با ایروان، در حال انجام است و ارمنستان در صورت همراهی کرملین نمیتواند در برابر این طرح مقاومت کند. همزمان با این فعل و انفعالها، رهبری ایران در دیدار با اردوغان هشدار داد که تلاش برای بستن مرز ایران و ارمنستان مطمئنا با واکنش تند تهران روبرو خواهد شد، چراکه این خط مرزی هزاران سال است که راه ارتباطی میان طرفین بوده است.
تهران نمیخواهد ترکیه مناطق مرزی را که در اختیار باکو قرار گرفته به کریدورهای نظامی و امنیتی تبدیل کند. حسین بنایی، دانشیار دانشگاه بلومینگتون ضمن تایید خواسته تهران بر این باور است که یکی از دلایل افتتاح کنسولگری در شهر کاپان اجرایی کردن اهداف سیاسی و امنیتی تهران است. به باور این تحلیلگر ایران در شرایط کنونی در حال افزایش نفوذ خود در این منطقه است، چراکه تهران دریافته که روسیه به میزان لازم برای کنترل آسیای مرکزی تلاش نمیکند و درگیر چالش اوکراین است. همزمان ایران روابط نزدیک آذربایجان و اسرائیل را رصد میکند، چراکه این دو بازیگر تبادلات در حوزه فنآوری نظامیشان را آغاز کردهاند و باکو هماکنون 40 درصد انرژی مورد نیاز تلآویو را تامین میکند.
محمد صفایی، نماینده مجلس شورای اسلامی، ماه اکتبر ضمن اشاره به فعل و انفعالهای تلآویو هشدار داد که اسرائیلیها به دنبال تضعیف نفوذ جمهوری اسلامی در آسیای مرکزی هستند، اما هرگز به این هدف دست نخواهند یافت. پس از آن پارلمان آذربایجان در واکنشی عریان به افتتاح کنسولگری ایران در کاپان به گشایش سفارت اسرائیل در این کشور رای داد، اینگونه آذربایجان به اولین کشور مسلمان شیعهای تبدیل شد که چنین تصمیم تحریکآمیزی را اتخاذ کرده است.
در فضای پرتنش حاکم نباید لفاظیهای تند علیاف علیه تهران را نادیده گرفت. رهبر آذربایجان ماه نوامبر در اظهارنظری مداخلهجویانه مدعی شد که حقوق و رفاه مردمان آذری ساکن ایران برای باکو بسیار مهم است و این کشور هر کاری برای کمک به مردمان آذربایجانها انجام خواهد داد. طبیعتا این اظهارنظر مداخلهجویانه از جانب مقامهای تهران بیپاسخ نماند.
بازی با دم شیر!
روسیف حسینوف، یکی از اعضای هیأت علمی آکادمی دیپلماتیک آذربایجان و مدیر اندیشکدهای مستقر، در باکو بر این باور است که لفاظیهای اخیر علیاف تحولی تازه در رویکرد تهاجمی این بازیگر قلمداد میشود. به باور او، در گذشته رهبران آذربایجان در موضعگیریهای لفظی خود از عباراتی سنجیده استفاده میکردند تا مبادا ایران را به واکنش وادارند. به همین دلیل اظهارنظر ادعایی علیاف، بیسابقه است.
حسینوف در ادامه خاطرنشان کرد که منافع ایران در حفظ وضع موجود است. تهران نمیخواهد آذربایجان در مرزهای مشترک ارمنستان با ایران قدرتنمایی کند، چراکه این مقوله میتواند به تهدیدی امنیتی تبدیل شود. به باور دیوید هوانیسیان، دیپلمات پبیشین ارمنی که امروز مدیریت بخش عربشناسی دانشگاه دولتی ایروان را عهدهدار است، دولت ایران به ارمنستان به عنوان نقطه تماس با دنیای بیرون نگاه میکند. در شرایط کنونی واشنگتن تحریمهایی را علیه دو شرکت ارمنی اعمال کرده و مدعی است که این دو نهاد از طریق تجارت در آن سوی مرز با ایران علیه منافع ایالات متحده فعالیت دارند. به ادعای مقامهای واشنگتن، تجارت با ایروان به تهران فرصت میدهد تا برای واردات تجهیزات حساس و سایر کالاها تحریمهای اعمالی آمریکا را دور بزند.
هراس از افزایش نفوذ تهران
موسسههای مالی ارمنستان مدتها است که راه نجاتی بالقوه برای بانکها و سرمایهگذاران ایرانی است که سعی در انتقال پول به داخل یا خارج از کشور را دارند. در همین راستا بود که ماه مارس هیأت تجاری بلندپایهای از جانب تهران به عنوان بخشی از تلاشها برای تقویت روابط اقتصادی دو کشور و بازگردان درآمدهای مورد نیاز به ارمنستان راهی ایروان شد.
زهراب مناتساکانیان، وزیر خارجه پیشین ارمنستان، در این باره به نشریه فارین پالسی گفته بود که امروز ارمنستان بهواسطه هراس از قدرتنمایی همسایگانش و احیای خصومتهای منطقهای، مشارکت عملی با ایران را کلید زد. به باور او از آنجایی که هنوز تنشها در منطقه حلنشده باقی مانده، همگرایی منافع ارمنستان و ایران به ظاهر به امنیت مرز مشترکشان مرتبط است. به همین دلیل برخی از رقبای تهران نسبت به نفوذ این کشور در منطقه هشدار دادهاند. به باور آنها تنشهای مرزی میان آذربایجان و ارمنستان فرصتی بزرگ برای ایران قلمداد میشود.
دشمنان مخصوصا صهیونیستها میخواهند این احمق را در مقابل ایران قرار دهند و مانند عراق جنگ راه بیندازند مراقب باشید.
در ترکی مثلی است که میگویند ادون رشید نه ده نه اشد.یعنی اگر تو چیزی گفتی منتظر باش که خواهید شنید
تحقیر آذربایجان .حکومت جعلی باکو .مانور پی در پی در مرز آذربایجان .توهین و تحقیر رئیس جمهور آذربایجان .نشانه گیری علی اف و خانمش با تفنگ اسنایپری و پخش در فضای مجازی بس نبود ، لاقل به مردم آذربایجان ساکن در ایران احترام میگذاشتید .فکر میکردید بی جواب خواهند ماند
ببین به ایران چی شده هشتاد میلیون جمعیت رو ده میلیون آذربایجان تهدید میکند و اینطور حراس انداخته در بین حاکمان
باسلام حالا یه گوهی خورده شما جدی نگیر ۶ ساعته باکو رو تصرف میکنیم یا علی
از این هشتاد ملیون چهل ملیونش دلش با اذربایجانه ببین حکومت فاشیستی فارس با ملت تورک ایران چکار کرده که ملن دیگه از فارس جماعت خوشش نمیاد
انگشتهات رو بگیر جلوت از هشت تا پنج تا کم کن اونوقت حساب کتاب حالیت میشه همون پنچ تا تورک و تورکمن و قشقایی و سایر اقوام تورک زبان این مملکت هستند
حالاشیرپاکتی یاشیرآب یاشیرتوی جنگل مشخص می کردی
البته اشتباه تهران در همین است بجای حمایت از یک کشور مسلمان و هم کیش و هم زبان از یک کشور فلاکت زده حمایت میکندوطبیعی است آنهم مقابله به مثل خواهدکرد.
اکرجلواین آشغال علی اف رانکیریدفرداشیخ نشینهاهم برای ایران شاخ وشانه میکشندپس دهان علی اف راباسورب داغ ببندید
علیف واردوغان ازاین موضوع ناراحتند که ایران اجازه نمیدهد راه زنگزوربازشودتابه نخجوان دسترسی داشته باشند وهملا نخجوان ازآذربایجان جداشده
و جمهوری جعلی باکو از ایران
ایران اجازه نمیدهد جالب بود .🤭
الهام علف خور با اون خردوغان دارن غلط زیادی میکنن.
بدونید علی اف قبلا گناهی کرده نابخشیدنی ..که خدا اون نو میخواد به جزای عملش برسونه ..اونم بازبون خودش به دست ایران ..میگن جوب خدا صدا نداره..ببینی کار به دستش میده این یا..
شما هندی تبارها همیشه هم ازلحاظ سیاسی وهم ازنظراخلاقی همیشه عقب مانده هستید وخواهیدبود
فقط تورا کم داشتیم الهام خانم این گوی و این میدان بسم الله اگه مرد عملی
یک پیکدیگربزن.بعدایران تهدیدکن.بدبخت تونوچه ای اسرائیلی خائن هستی.خاکی که روی آن ادعامیکنی یک زمانی ازایران بوده
شیطان دییر سیک بو اشین اغزینی
ما آذری ها ایران.مردم آذربایجان را مثل برادر خودمون میدونیم. حالا اینا هی بخوان بگن ک اقای علی اوف داره دخالت میکنه میکنه تو امور داخلی.اخه بنده خدا داره حقیقتو میگه.
بهترین کار اینه که، همه پرسی بزاریم، رای اکثریت بازگشت به خاک ایران، ،کون لق علی دماغ خوشگله،،
در ضمن قاجار اشتباه کرد دولت ما باید جبران کنه،
دالان زنگزور در مقابل دالان لاچین . آخر مردمان ارمنستان دولت شأن را مجبور خواهند کرد که اجازه دالان زنگزور را به جمهوری آذربایجان بدهد
بنظرم این بعضی مسولین ما بودند که در زمان برگزاری رزمایش نظامی در مرز ، هر چه تهدید و تمسخر بود علیه آذربایجان کردند تا پرده دری شده و الهام نیز دهن به تهدید گشود !!! حالا وضع موجود بسیار حساس است و باید با منطق سیاسی پیشرفت و احترام متقابل نیز رعایت شود . 🌺🌍
ارتش آذربایجان شمالی درآذربایجان جنوبی میباشد
به آذربایجان بزرگ خوش آمدید
آب قطه :))
دیگه همه میدونیم چه خبره جمع کنید بابا
شیر که هیچ موش هم نیستید وقتی به ریس جمهور دوتا ملت فحش میدی همونارا به خودتون اعاده میکنن .هیچ غلطی نمیتونید بکنید داغونتون میکنه دنیای ترک آواره میشید در کویر
الهام علیف خدنگی بیش نیست وبازیچه ی اسرائیل شده بگو پلشت ازهمون اردبیل میزنیمت نیاز به دخالت تهران نیست
آزربایجان در فرصت مناسب استان زنگه زور را خواهد گرفت، شما هاچرا از آوردن حق و حقوق تورک ها این قدر می ترسید
بعله، وقتی شیر تو جنگل نباشه، قورباغه میشه هفتتیرکش…
الهام خانم زیادی دهن گشادی میکنه ...
یادش نره که خودش و جد آبادش ایرانی الاصل هستن ....
الهام خانم دماغ تو بگیرن جونت درمیاد
این غلط کردنها بتو یکی نیومده ...
آخه چولمن شل مغز عقب افتاده ...
خیلی تلاش دارید یک جنگ دیگری مثل جنگ عراق راه اندازی کنید درسته ۸سال جنگ بی دلیل بی ثمر حالا هم گیر دادین به آذربایجان دقیقا
مثل خمینی که دخالت بی مورد
که باعث جنگ ۸ساله با یک میلیون نفر شهید جانباز شیمیایی شدین بعد اخوندا شدن حاکم بر ایران کاملا طراحی شده بود
بابا این الهام جون که می بینید خود پت مت هستش در ست قیافه خردوغان والهام اونو نگاه کنید ببینید چه شباهتی دارن تمام کارهاشون هم مثل اون برنامه کارتونی هست آخرشم از اسرائیل میخورن
مراقب توطئه دشمنان و جدایی طلبان باشین تورک وفارس عرب وبلوچ ولر وترکمن ودیگر قبایل که در خاک ایران زندگی میکنن احتیاجی به دلسوزی دیگران ندارند پاینده ایران وایرانی
الان حکومت ایران دست ترکها می چرخد
به همین خاطر عدالت در کشور نیست قوم تر ک اکثرا نژاد پرست هستند
مثلا یک وزیر یا رئیسجمهور تورک نام ببر ببینم که در این چهل سال افسار شما دستش بوده
من.اردبیلی.همه.اش
از چشم.کورشده.
اردوغان.نادان.میبینم
انشاها.بزودیگورش
گم.میکنه
آذربایجان جنوبی اشغال ایران هست وباید آزاد شود همانطور که آذربایجان شمالی در اشغال ایران روس بود و آزاد شد ،ماخود آذربایجان هستیم
عجب رهبری داره ایران. نمیگه تا چند صد سال پیش ارمنستان و آذربایجان جزئی از ایران بوده میگه هزار ساله که خط مرزی بوده
وقتشه دیگه یه جواب درست و حسابی به این احمق نادان خود فروخته اسرائیلی بدن
ممانعت از ایجاد دالان زنگه زور به اتحاد دو آذربایجان جنوبی و شمالی خواهد انجامید و البته سلاسه حاکم بر ایران همیشه تورکها بودند و به نظرم دوباره مکانیزمهای حاکمیت و سلطه دوباره به آرامی به سمت تورکها برمیگردد که البته جای خوشبختی برای تک تک ایرانیان است
ببینید دوستان عزیز ایران همیشه به دست حاکمان تورک اداره شده و در زمام داری تورکان اثار ادبی تمام اقوام از جمله فارسها رشد بسزایی داشته و این نشان از عدالت تورکها در کشورداری است اندکی است که فارسها مکانیسم حاکمیت را به دست گرفته اند ببینید چه قدر اقوام تورک و کورد و عرب و بلوچ را مسخره و تحقیر کرده و نا راضی ساخته اند به طوری که ایران در خطر تجزیه قرار دارد باید قدرت به تورکان باز گردد تا ایران ایرانستان نشود مثل تاجیکستان
اینقدر با دم شیر بی یال و کوپال بازی کرد تا دم شیر کند تا کی با خود بزرگ بینی پارس از علی یف خودتان را به خواب زدی. پس قدرت پوشالی برای کی هست روی وپوزه. علی یف را بمالید ما که خسته شدیم از ژست الکی؟
اولا جریانات رو پس و پیش توضیح دادی، این ایران بود برای انحراف افکار عمومی از اتفاقات داخلی دست به ماجرا جویی زد، وانتظار نداشت، آذربایجان جواب سختی بدهد، در ثانی ارمنستان هم هیچوقت به ایران به عنوان اهرم و یا پشتیبان نگاه نمی کند، اتفاقا آن چیزی که ایران از آن هراس دارد، یعنی باز شدن پای کشورهای غربی به قفقاز را ارمنستان پیگیری میکند و دراین راه تلاش دارد تا روسیه را ازخاکش بیرون کند وتا حدودی موفق بوده است، بقیه رفتارهای آن کشور کارهای جاشیه ایست، ،،
ترک ها از نسل مغولان هستن
حزب الله میمیرد سازش نمیپزیرد