اظهارات روز گذشته محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان مبنی بر توانایی فنی ایران برای ساخت بمب اتم بار دیگر توجه رسانه‌های داخلی و خارجی را به پرونده هسته‌ای ایران و مذاکرات احیای برجام جلب کرد. امروز نیز محمدرضا صباغیان بافقی یکی از نمایندگان مجلس در صحن علنی پارلمان گفت؛ "دشمن بداند اگر گستاخی و تهدید آن ادامه یابد، در زمینه سلاح هسته‌ای که زورگویان دارند از رهبر معظم انقلاب اسلامی خواهیم خواست که اگر صلاح بدانند استراتژی و فتوای ساخت سلاح هسته‌ای تغییر یابد و این برای جوانان ایرانی بسیار آسان خواهد بود."

هرچند رهبر انقلاب به عنوان عالی‌ترین مقام در کشور بارها بر حرمت ساخت بمب اتم و ممنوعیتِ تولید و به‌کارگیری آن تأکید داشته‌اند، اما بار دیگر این شائبه از سوی غربی‌ها و رسانه‌های وابسته به آنها مطرح می‌شود که شاید ایران تصمیم خود را برای ساخت سلاح اتمی گرفته باشد. موضوعی که حتی موضوع بحث در برخی از رسانه‌های بین‌المللی نیز شده است.

علی بیگدلی به عنوان تحلیلگر مسائل بین‌المللی با رد تلاش قطعی ایران برای ساخت سلاح اتمی در همین رابطه به سایت دیده بان ایران؛ ایران تلاش می‌کند در آستانه دور جدید مذاکرات برای احیای برجام با طرح مباحثی این چنینی به نوعی برای طرف مقابل قدرت‌نمایی کرده و حتی امتیازاتی را نیز از آمریکایی‌ها بگیرد.

او معتقد است؛ اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها با توجه به دانشی که از روند ساخت سلاح اتمی دارند به این نتیجه رسیده‌اند که ایران هنوز در آستانه ساخت بمب قرار نگرفته و بر همین اساس نیز واکنش مهمی به اظهارات مقامات ایران در رابطه نشان ندادند.

موضوع ساخت بمب اتم یک مانور قدرت از سوی ایران است

دکتر علی بیگدلی تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با سایت دیده‌بان ایران درباره برخی اظهارات مقامات داخل کشور مبنی بر توانایی ساخت بمب اتمی، گفت: اظهارات مطرح شده درباره توانایی ساخت بمب اتمی را باید یک مانور قدرت از سوی مسؤولان کشور بدانیم و نباید آن را یک اصل اساسی تلقی کنیم.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: در آستانه برگزاری دور جدید مذاکرات احیای برجام هرکدام از طرف‌ها تلاش می‌کنند تا برای قدرت‌نمایی دست به اقداماتی این چنینی بزند. این کنش سیاسی نیز در «دیپلماسی نوین» بسیار رایج است. حتی از این سازوکار رییس‌جمهور اسبق عراق(صدام حسین) نیز استفاده کرد و گفت؛ پس از شلیک آخرین موشک به پای میز مذاکره خواهد آمد.

طرف غربی واکنش خاصی به موضوع احتمال ساخت سلاح اتمی در ایران نشان نداد

بیگدلی در پاسخ به این پرسش دیده بان ایران که آیا طرف غربی متأثر از این اظهارات، نگاه خود به مسأله پرونده ایران را تغییر نخواهد داد، ابراز داشت: اگرچه خبرگزاری‌های بین‌المللی و به ویژه تلویزیون‌های «فارسی زبان» به صورت گسترده به این موضوع پرداخته‌اند، اما در سطح کلان طرف‌های غربی اهمیتی چندانی به اینگونه اظهار نظرها نمی‌دهند.

وی اضافه کرد: واقعیت این است که طرف ایرانی با طرح چنین مباحثی یک نوع ژست قدرت‌نمایی گرفته تا بتواند امتیازات بیشتری را از طرف آمریکایی میز برجام اخذ کند. در عرصه داخلی نیز حتما بیان این مسائل با نظر و هماهنگی شورای‌عالی امنیت ملی کشور صورت گرفته است.

تحلیلگر مسائل بین‌المللی بیان داشت: شاهد هستیم که طرف‌های دیگر برجام واکنش خاصی به مباحث مطرح شده از سوی ایران مبنی بر توانایی ساخت سلاح اتمی از خود نشان نداده‌اند و همچنان تمرکز خود را معطوف به پیشنهادات «جوزف بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای دور جدید مذاکرات هسته‌ای کرده‌اند.

غرب می‌داند که ایران در آستانه ساخت سلاح اتمی قرار ندارد

بیگدلی در بخش دیگری از گفت‌وگوی با دیده‌بان ایران در مواجهه با این پرسش که آیا این امکان وجود دارد که طرح مباحثی همچون توانایی ساخت سلاح اتمی در طولانی مدت بهانه جدید به دست طرف‌های غربی برای فشار بیشتر نخواهد داد، بیان داشت: طرف غربی هنوز به این اعتقاد نرسیده که ایران در آستانه ساخت سلاح هسته‌ای است، زیرا آنها به این تکنولوژی و سازوکار ساخت یک سلاح اتمی آگاهی کامل دارند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: به نظر نمی‌رسد مواضع اخیر مقامات ایرانی موجب تغییر وضعیت مذاکرات احتمالی پیش رو شود. آنچه در این قضیه رخ داده، تلاش و مانور تبلیغاتی رسانه‌های فارسی زبان برای برجسته کردن این موضوع در داخل و افکار عمومی مردم ایران است.

وی در پاسخ به این سوال که تا چه میزان باید تهدیدات نخست‌وزیر جدید اسرائیل برای ایجاد اختلال و‌ حتی حمله به تاسیسات هسته‌ای کشورمان را باید جدی گرفت، اظهار داشت: نخست‌وزیر اسرائیل برای کسب آرای انتخاباتی بیشتر در آینده متوسل به چنین اظهاراتی شده است. البته چنین رفتارهایی در چندسال اخیر از سوی مقامات ارشد اسرائیل تکرار شده بود‌.

جنگ اسرائیلی‌ها با ایران یک کار احمقانه است

بیگدلی تأکید کرد: آغاز جنگ از سوی اسرائیل علیه ایران یک کار اشتباه و در عین حال احمقانه است. زیرا واقعیت امر این است آنها به تنهایی نمی‌توانند حریف ایران در یک جنگ نظامی شوند. از سوی دیگر اسرائیلی‌ها بدون اجازه مستقیم آمریکا دست به چنین اقدامی نخواهند زد.

آمریکا از وقوع جنگ در خاورمیانه استقبال نمی‌کند 

این استاد دانشگاه با تشریح نگاه آمریکا به منطقه خاورمیانه در شرایط فعلی، بیان داشت: آمریکایی‌ها بشدت به دنبال ایجاد یک خاورمیانه آرام هستند و از بروز هرگونه جنگ در منطقه جلوگیری کنند. امروز آمریکا درگیر بحران اوکراین و روسیه و به علاوه مناقشات خود با چینی‌ها است و در چنین شرایطی به هیچ عنوان از ایجاد یک کانون درگیری سوم آن هم در خاورمیانه استقبال نمی‌کند.

این استاد دانشگاه یادآور شد: شیوخ منطقه نیز در دیدار اخیر خود با رییس‌جمهور آمریکا به صراحت اعلام کردند که از وقوع یک جنگ در خاورمیانه استقبال نمی‌کنند. بر همین اساس باید سخنان نخست‌وزیر اسرائیل مبنی بر حمله نظامی به ایران را یک بلوف سیاسی دانست.

بیگدلی در بخش پایانی این مصاحبه پاسخ به این پرسش که تا چه میزان فضای مبهم در دیپلماسی کشورمان پس از استقرار دولت سیزدهم موجب فرسایشی شدن مذاکرات احیای برجام شده، اظهار کرد: تیم دیپلماسی دولت سیزدهم از دو مشکل اساسی رنج می‌برد که مورد نخست آن ارتباط مستقیم با آقای باقری کنی مذاکره کننده ارشد کشورمان دارد.

وی اضافه کرد: آقای باقری کنی توانمندی لازم برای انجام یک دیپلماسی مدرن را ندارد و یک سیاست منعطف که از ضروریات کار دیپلماسی است، دنبال نمی‌کند. 

کسانی که با برجام مخالف بودند به قدرت رسیده‌اند

این استاد دانشگاه در خصوص دومین مشکل در تیم دیپلماسی دولت سیزدهم، عنوان داشت: به این دلیل که نظام سیاسی کشور یکدست شده و افرادی همچون آقایان باقری کنی و سعید جلیلی که از اساس با برجام مخالف بودند در قدرت قرار گرفته‌اند، و در کنار این موضوع فضایی که در شورای‌عالی امنیت ملی و همچنین نگاه سپاه پاسداران وجود دارد؛ موجب شده تا مذاکرات برجامی طولانی مدت و در عین حال بی نتیجه شود. 

بیگدلی گفت: تیم دیپلماسی جدید هنوز به یک سیاست واحد، مستقل و قدرتمند نرسیده تا بر اساس آن در صحنه مذاکرات حاضر شود. در حالیکه تیم مذاکره‌کننده قبلی و شخص آقای «ظریف» از امکانات و توانایی بالایی برخوردار بود و بر اساس تسلط فردی و فضای ایجاد شده می‌توانست با قدرت در صحنه دیپلماسی حاضر شود.

نقش روزنامه کیهان در فشار بر تیم مذاکره‌کننده چیست؟

تحلیلگر مسائل بین‌المللی با انتقاد از تسلط کم علی باقری کنی بر برخی الزامات حضور در عرصه دیپلماسی، بیان داشت: آقای باقری کنی حتی زبان انگلیسی لازم برای مذاکره را نمی‌داند و به طور کل یک تیم ضعیف در کنار او قرار دارد. البته نباید از فشارهای جریان «راست افراطی» همچون «روزنامه کیهان» و برخی از افراد نزدیک به سپاه و افرادی در شورای‌عالی امنیت ملی بر تیم مذاکره‌کننده فعلی نیز بگذریم.

بیگدلی خاطرنشان کرد: مجموع شرایط پیش آمده عاملی شده تا تیم دیپلماسی فعلی از توانمندی کافی برای رسیدن به سیاست واحد و یکدست در عرصه مذاکرات دور بماند. موضوعی که حتی موجب گلایه طرف‌های اروپایی و آمریکایی در روند مذاکرات احیای برجام نیز شده است.