مطلب مهمی که وجود دارد آن است که اقدامات پس از دستگیری زن و مرد در حال رابطه نامشروع به چه صورت است؟ به عبارت دیگر، اگر زن و مردی در حال رابطه نامشروع یا زنا دستگیر شوند، شوهر زن (در صورت متاهل بودن زن) و دیگران چه اقدامات حقوقی می‌توانند انجام دهند؟

در صورت دستگیری زن و مرد در حین رابطه نامشروع از سوی شوهر چه اقدامی قابل انجام است

اولا شوهر صرفا در شرایطی می‌تواند اقدام به قتل در فراش نماید که همسر خود را در حال عمل زنا با مرد بیگانه مشاهده کند. فلذا درصورتی‌که مرد ببیند که همسرش با مرد دیگری اقدام به رابطه نامشروع نموده است، هرگز نمی‌تواند به استناد این ماده اقدامی انجام دهد. به عنوان مثال، اگر مرد ببیند بیگانه‌ای در منزلش حضور دارد یا اینکه همسرش در آغوش مرد دیگری است، به هیچ وجه مجوز قتل همسر یا آن مرد را ندارد.

ثانیا مرد برای اینکه بتواند از مجازات کشتن همسر خود و مرد بیگانه معاف شود، می‌بایست علم به تمکین زن داشته باشد. یعنی با چشمان خودش مشاهده کند که زنا میان زن و مرد ( رابطه جنسی) محقق شده است. همچنین زن رضایت یا تمکین به این عمل دارد.

ثالثا درصورتی‌که زن از برقراری رابطه زنا با مرد بیگانه اکراه داشته باشد، شوهر فقط می‌تواند مرد بیگانه را به قتل برساند.

رابعا درصورتی‌که مردی در چنین شرایطی مرتکب قتل در فراش شده باشد، از مجازات قصاص رها می‌شود. منتها می‌بایست زنای محصنه را در دادگاه ثابت کرده باشد تا از مجازات قصاص رهایی یابد.

در صورت دستگیری زن و مرد در حین رابطه نامشروع از سوی سایرین چه اقدامی قابل انجام است

درصورتی‌که حکم یا مجوز ورود به منزل برای رابطه نامشروع و زنا صادر شده باشد و حین ورود به منزل یا محل کار زن و مرد در حال رابطه نامشروع دستگیر شوند، طرفین قابل مجازات خواهند بود. مجازات رابطه نامشروع برای هر یک از مرتکبین عبارت است از شلاق تا ۹۹ ضربه است. میزان آن را قاضی مشخص می‌کند. مجازات زنا توسط زن یا مرد شوهردار نیز که همان زنای محصنه است، رجم (اعدام) است.

حال باید گفت که اقدامات لازم پس از دستگیری زن و مرد در حال رابطه نامشروع یا در حال زنا، آن است که در دادگاه طرح شکایت کیفری از جرم رابطه نامشروع و زنا نمایند. در واقع، تعقیب کیفری از جرم زنا یا رابطه نامشروع را آغاز نمایند.

در این شرایط عمده اقدامی که می‌تواند از سوی سایرین انجام شود آن است که شواهد و مدارک لازم در خصوص زنا و رابطه نامشروع جمع آوری شود. با استناد به آن‌ها شکواییه زنا یا رابطه نامشروع طرح گردد. آن‌ها در جمع آوری مدارک برای اثبات رابطه نامشروع و اثبات زنا نقش مهمی ایفا می‌کنند.

البته زمانی‌که زن و مردی در حال رابطه نامشروع یا زنا دستگیر شده باشند، از آن جهت که ماموران نیروی انتظامی در حکم ضابط قضایی محسوب می‌شوند، گزارشی که ایشان ضمیمه پرونده می‌کنند در شکایت از جرم و اثبات آن و در نهایت صدور حکم قانونی برای مرتکبان موثر است.