پیش‌بینی زایمان زودرس با نشانگرهای زیستی اپی ژنتیک

چنین آزمایشی می‌تواند با هشدار به موقع به پزشکان در انجام اقدامات زودهنگام کمک شایانی کند تا آنها از زایمان زودرس و اثرات منفی متعدد آن بر سلامتی نوزادان جلوگیری کنند.

محققان دانشگاه ایالتی واشنگتن اخیرا اظهار کرده‌اند، امکان پیش‌بینی زایمان زودرس با نشانگرهای زیستی اپی‌ژنتیک وجود دارد.

اپی‌ژنتیک، مطالعه اختلافات سلولی و فیزیولوژیکی است که بوسیله تغییر در توالی دی.ان.ای ایجاد نمی‌شود. اپی‌ژنتیک اصولا مطالعه عوامل خارجی یا محیطی است که باعث روشن یا خاموش شدن ژن‌ها می‌شود و بر روی چگونگی خوانده‌شدن ژن‌ها اثر می‌گذارد.

در مطالعه‌ای که اخیرا در مجله "ساینتیفیک ریپورتس"(Scientific Reports) منتشر شد، محققان بیش از ۱۰۰ نشانگر زیستی اپی‌ژنتیک را در مادرانی که زایمان زودرس داشتند، مورد بررسی قرار دادند. آنها در گام بعد نشانگرهای زیستی پدران را نیز مورد بررسی قرار دادند. گرچه پدران نشانگرهای زیستی کمتری داشتند اما آن نیز برای نشان دادن نقش احتمالی پدر در زایمان زودرس کافی بود.

استاد "مایکل اسکینر"(Michael Skinner) نویسنده ارشد این مطالعه از دانشکده علوم زیستی دانشگاه ایالتی واشنگتن گفت: امضایی که ما پیدا کردیم در تمام والدینی که تجزیه و تحلیل کردیم وجود داشت. این احتمالا در نهایت به توسعه یک آزمایش بسیار مفید منجر خواهد شد. ما از "سلول‌های باکال"(buccal cells) که توسط سواب از گونه جمع‌آوری می‌شوند، استفاده کردیم. این روش بسیار غیرتهاجمی و انجام آن نیز آسان است.

اپی ژنتیک فاکتورها و فرآیندهای مولکولی پیرامون دی.ان.ای هستند که نحوه رفتار ژن‌ها را تعیین می‌کنند. جدا از توالی دی.ان.ای، برخی تغییرات اپی‌ژنتیکی که می‌تواند به دلیل مواردی مانند قرار گرفتن در معرض مواد سمی، تغذیه نامناسب و مصرف الکل ایجاد شود، ممکن است ارثی باشد.

در این مطالعه، محققان دریافتند که نوزادان دختر نارس حامل بیش از ۱۰۰ مورد از این نشانگرهای زیستی بودند که این امر نشان دهنده آن است که تمایل به داشتن نوزاد نارس ممکن است در آینده توسط این افراد نیز منتقل شود.

اسکینر گفت که این ظرفیت میان نسلی با این واقعیت که الگو در سلول‌های گونه یافت می‌شود، مرتبط است. اگر یک تغییر اپی‌ژنتیکی در اسپرم و تخمک وجود داشته باشد، نوزاد حاصل، این تغییر را در تمام سلول‌های بدنش از جمله سلول‌های گونه‌اش خواهد داشت.

این یک مطالعه "اثبات مفهوم" است. "اثبات مفهوم"(Proof of Concept) نمونه‌ای است که صرفا برای اثبات وجود یا امکان‌پذیری چیزی آورده می‌شود.

اسکینر در انتها گفت: زایمان زودرس در انسان به تولد نوزاد پیش از هفته ۳۷ام بارداری گفته می‌شود. تولد زودرس قبل از هفته ۳۷ بارداری می‌تواند برای نوزادان کشنده باشد و بسیاری از کسانی که زنده می‌مانند با انبوهی از مشکلات مواجه می‌شوند که برخی از آنها می‌توانند کل زندگی آنها را درگیر کنند.  ناتوانی‌های شناختی و مشکلات قلبی عروقی از جمله این مشکلات هستند. عوامل خطر زیادی وجود دارد که می‌تواند باعث زایمان زودرس شود. بارداری دوقلو یا چند قلو و وضعیت فشار خون بالا که به عنوان پره‌کلامپسی شناخته می‌شود از عوامل زایمان‌های زودرس غیرمنتظره هستند. انجام یک آزمایش تشخیصی در ماه‌های نخست بارداری می‌تواند به پزشکان اجازه دهد تا اقداماتی را برای به تاخیر انداختن یا جلوگیری از زایمان زودرس انجام دهند.