موسسه فرهنگی- هنری «هنر فردا» برگزار میکند؛
ایران کجاست؟ ایرانی کیست؟(ترم یک)
استاد: سیدمحمد بهشتی
تلفن تماس: 02188881092
تماس در واتساپ و تلگرام: 09981401506
بیش از یک سده است که شاید مهمترین پرسش اندیشمندان ایرانی این شده که چرا ایران از قطار پیشرفت جامانده است. در این پرسش چند پیشفرض پنهان شده است. نخست اینکه همۀ ابنای بشر موجوداتی یکسان تصور میشوند که به جز برخی تفاوتهای ظاهری و بیولوژیک تفاوت دیگری ندارند و نتیجتا از آنان انتظار واحدی میرود.
در میان ما کیست که در طول عمر خود بارها به هنگام اتفاقی نامقبول نگفته یا نشنیده باشد که «از ایرانی انتظاری جز این نمیرود»، یا «ایران است و توقع بهتری نباید داشت»، یا «اشکال ما این است که ...» و غیره . تکرار و فراگیری این موضوع نشان دهنده وجود چالشی مشترک و بزرگ مقیاس در دوران معاصر است که فهم و حل آن باید یکی از مهمترین دغدغههای ما باشد.
به گمان ما اینکه قریب به اتفاق کوششهای معاصر جامعه ایرانی برای حل و فصل مشکلات خود و دست یافتن به جایگاهی شایسته در جهان ناکام مانده نیز محصول همان غفلت است و وجهه همت ما در این دوره تذکر آن ابتلا و یافتن پاسخی برای این دو سوال خواهد بود: ایران کجاست و ایرانی کیست؟
ترم نخست: فرهنگ
1.مقدمه: چرا شناخت فرهنگ ایرانی مهم است؟
2.اهلیت چیست: اهل ایران بودن در عصر جهانی شدن چه سودی میتواند داشته باشد؟
3.منظر فرهنگی: طرح مقدمات بحث فرهنگشناسی
4.تعاریف رایج فرهنگ از منظر قدما و از منظر مدرن
5.نگاه حکمی: چرا شناخت فرهنگ نیازمند نگرشی همهجانبه، ذومراتب، ذومقیاس، یکپارچه، و متجانس است؟
6.فرهنگ: از میان تعاریف پرشمار و سردرگمکننده، چگونه میتوان فهمید: فرهنگ یعنی چه.
7.دانایی: اصل موضوع فرهنگ چیست؟
8.جامعه: حدود اراده و آگاهی انسان در فرهنگ چقدر است؟
9.تعامل: دامنه تاثیرگذاری و تاثیرپذیری فرهنگ چقدر است؟
10.محیط: چرا انسان به فرهنگ محتاج است؟
ترم دوم: طبع فرهنگی
1.انواع محیط و طبایع فرهنگی: شناخت تفاوت محیطها برای درک بهتر مسئله فرهنگ.
2.محیط بینابینی: دربارۀ گستردهترین پهنۀ طبیعی کرۀ زمین.
3.طبع چوپانی: دربارۀ نیای فرهنگی مشترک همۀ مردمان.
4.محیط مساعد: دربارۀ بهشتآساترین پهنۀ طبیعی کرۀ زمین.
5.طبع اهلی: دربارۀ پرجمعیتترین حوزههای فرهنگی جهان.
6.محیط برخوردار: دربارۀ بخشی از جهان که بسیار دیر مسکون و متمدن شد.
7.طبع شکارگر: درباره فرهنگ مردمانی که بیشترین تأثیر را بر جهان امروز گذاشتهاند.
8.محیط مستعد: دربارۀ محیطی که در آن حیاتیترین منابع، پنهان است و نیاز به کشف دارد.
9.طبع پرستار: درباره فرهنگ مردمانی که آگاهی و تمدن را به جهان عرضه داشتند.
10.چرا جهان به ایفای نقش همۀ طبایع فرهنگی نیازمند است؟
ترم سوم: منظر فرهنگی ایران
1.مسئله هلال حاصلخیز: چرا محیط مستعد جایگاه آغازین اهلی شدن است؟
2.اهلی کردن و آگاهی: چرا آگاهی پیش نیاز اهلی کردن حیوان و گیاه و جامعه است؟
3.اصل بیقراری در محیط مستعد: ارتباط استعداد و بیقراری چیست؟
4.قرار در محیط بیقرار: چگونه با مفصل میتوان به قرار در بیقراری رسید؟
5.شخصیت محیط مستعد: چرا زیست در محیط مستعد مستلزم گشودگی به خود و جهان است؟
6.ایران چیست؟: چرا امروزه بسیاری از ما درباره وجود چیزی به نام ایران هم تردید داریم و هم نداریم؟
7.اصل نخست عدل و آبادانی محیط مستعد: تشنگی و پرستاری
8.اصل دوم: مجمعالجزایر زیستی
9.اصل سوم: جهانی بودن
10.بینش و منش پرستاری: طبع فرهنگی پرستار جهان را چگونه درمییابد و چگونه در آن تصرف میکند.
ترم چهارم: امروز و آینده
1.فروغ فرهنگ: چرا ضروری است که احوال فرهنگ را دریافت؟
2.فروغ فرهنگی ایران در حال حاضر: احوال جامعه امروز ایران چطور است و با چه بحرانهایی دست و پنجه نرم میکند؟
3.لایه نخست بحران: چند پارگی سرزمینی یا مزمنترین و سردرگمکنندهترین بحران چند قرن اخیر.
4.لایه دوم بحران: انزوای جهانی بر اثر تغییر محورهای مواصلاتی جهان.
5.لایه سوم بحران: رو در رو شدن با طبع شکارگر از پس مناسبات استعماری
6.لایه چهارم بحران: شکارگرمآبی و تعمیم احوال شکارگرزده به عموم جامعه
7.لایه پنجم بحران: بحران مدنیت که جدیدترین و در عین حال شدیدترین بحران است
8.ترسیم رویکرد فرهنگ ایرانی در مواجهه با بحرانها
9.بحث در باب آینده و اینکه آیا میتوان امیدی به فرهنگ ایرانی داشت
10.نقش و جایگاه ایران در جهان و آینده
ترم پنجم: بحرانها و بیماریهای فرهنگی جامعۀ ایرانی
1. انزوای جهانی
2. چهارپارگی ایران
3. مواجهه با طبع شکارگری
4. شکارگر مآبی نخبگان
5. اختلال در اهلیت نخبگان
6. شکارگاه مآبی تحصیلکردگان و اختلال در اهلیت تحصیلکردگان
7. شکارگر زدگی عمومی و اختلال در اهلیت جامعه ایرانی
8. بحران مدنیت
9. متن و حاشیه، مدنیت و نامدنیت، به متن آمدن نامدنیت
10. نسبت بیماریهای فرهنگی با بحران مدنیت
ترم ششم: آیندۀ ایران
1. افول بحران مدنیت و رشد مدنیت
2. تبعات فرهنگی رشد مدنیت
3. بحرانهای زیستمحیطی و ناگزیری رجوع به اهلیت
4. مهاجرین و سرپلهای روابط جهانی
5. خروج از انزوا
6. اتحاد پارههای فرهنگی
7. رجوع به جهان چندطبعی
8. نقش ایران در جهان چندطبعی
در منطقه ای که ما زندگی می کنیم ، فقط ایران نیست که در چرخه تمدن عقب ماند ، این شامل همه کشورهای منطقه می شود ، بنابراین این عقب ماندگی صرفا مشکل ملت و سرزمین ما نیست ، عقب افتادگی نتیجه فرهنگ ایرانی هم نیست ، عقب افتادگی ما در جا زدن ما ، عبور غرب از قرون وسطی و در جا زدن ما در قرون وسطی است ، چرا فکر می کنیم قرون وسطی متعلق به آنها بوده ؟ مگر وقتی آنها درگیر سرکوب مذهبی بودند ، ما در عصر روشنگری به سر می بردیم ؟ ما درگیر استبداد ، در ذهن و روحمان هستیم ،اگر سالها در کشورهای دموکراتیک زندگی کنیم ، دموکراسی را دریافت نمی کنیم ، اعتباری که برای آزادی قائل هستیم از یک روستانشین دوران ارباب رعیتی پیشرفته تر نیست ،دکتر و مهندس شده ایم ، اما هنوز هم ارزش و اعتبار و جایگاهی که برای آزادی قائل هستیم ، به اندازه نیاکانمان در سفارت بریتانیا ست که منتظر یک کاسه مشروطه ! بوده اند
خب مشخصه دیگه ایرانی کیست؟؟ وبعدازاینکه از دانشگاه فارغ شد به عنوان نخبه ازکشور خارج میشه وبرای کمک کردن به پیشرفت کشورهای دیگه راهی غرب میشوند. البته اگه اهل کارباشه هزاران نخبه توکشورخودمان مشغول به کارهستند.اینهایی که مهاجرت میکنند درد دیگه ای دارن. بی ریشگی