با مصرف زیاد قند و شیرینی مستقیما دیابت نمی‌گیرید

مجید شایسته، امروز یکشنبه 24 آبان به رسانه‌های گروهی گفت: بیماری دیابت با افزایش قند خون مشخص و این بیماری از شایع ترین بیماری‌های غددی است که بسیار پرهزینه و پر عوارض است.

به گزارش ایسنا، وی افزود: معمولا وقتی قند خون فرد از یک حدی بالاتر می‌رود، آن را در دسته بیماری دیابتی می‌گذاریم؛ به صورت معمول وقتی که ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشیم و قند خون را اندازه گیری کنیم، اگر قند خون ۱۲۶ و بالاتر باشد و این تست دو بار تکرار شود، تشخیص دیابت برای فرد داده می‌شود.

مدیر گروه بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در خصوص انواع مختلف بیماری دیابت بیان کرد: دیابت نوع ۱ که معمولا در کودکان و نوجوانان اتفاق می‌افتد و حدود ۱۰ درصد بیماران دیابتی را شامل می‌شود؛ دیابت نوع ۲ که معمولا در بالغین اتفاق می‌افتد هر چند که سن اتبلا به  این نوع دیابت در کشور ما ۱۵ سال کاهش پیدا کرده است.

وی افزود: معمولا بیماری دیابت را در دهه ۵ و ۶ زندگی می‌دیدیم، اما حالا در دهه ۳ و ۴ این بیماری را می‌بینیم و حتی درکودکان بیماری دیابت نوع ۲ شیوع پیدا می‌کند، نوع دیگر، دیابت بارداری است که به دلیل هورمون‌های خاصی که در دوران بارداری از جفت ترشح می‌شود، معمولا اتفاق می‌افتد و نوع چهارم هم انواع دیگر دیابت هستند که به دلیل بیماری‌های دیگر مثل بیماری‌های ژنتیک یا اختلالات دیگر ممکن است ایجاد شوند اما آن امری که موضوع بحث است و هفته ملی دیابت به آن اختصاص داده شده، بیماری دیابت نوع ۲ است که ۹۰ درصد بیماران دیابتی را شامل می‌شود.

وی افزود: بیماری دیابت نوع ۲ شروع می شود با یک اختلال در تحمل گلوکز و یک حالتی که نسبت به انسولین ممکن است آن حساسیت لازم را نداشته باشند. در برخی از افراد کاهش ذخایر انسولین و در برخی دیگر گیرنده‌هایی که مسئول اتصال هستند به بحث انسولین و باعث ورود گلوکز (سوخت اصلی سلول‌ها) به داخل سلول‌ها می‌شوند دچار اختلال می‌شود و بیماری دیابت شروع می‌شود.

مدیر گروه بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه مصرف زیاد قند و شیرینی مستقیم باعث دیابت نمی‌شود، گفت: قند و شیرینی کالری بالایی دارند و می‌توانند منجر به افزایش وزن و چاقی شوند که یکی از مهم‌ترین عوامل ابتلا به دیابت است.

شایسته ادامه داد: یکی از گروه‌هایی که در معرض خطر دیابت اند، کسانی هستند که افزایش وزن و چاقی دارند باقی گروه‌ها هم افرادی که سنشان بالای ۳۰ سال است و اضافه وزن یا چاقی دارند.

وی اظهار کرد: تعریف اضافه وزن و چاقی هم براساس BMI است یعنی شاخص توده بدنی که وزن افراد را در یک کسر، وزن افراد صورت کسر و قد افراد به متر مخرج کسر ضرب در خودش عددی را به ما می‌دهد که اگر این عدد بین ۲۰ تا ۲۵ باشد، این افراد طبیعی هستند. زیر ۲۰ را معمولا لاغری در نظرمی‌گیریم؛ اما بالای ۲۵ یعنی ۲۵ تا ۳۰ را اضافه وزن در نظر می‌گیرند؛ از ۳۰ تا ۳۵ چاقی درجه یک ، ۳۵ تا ۴۰ درجه ۲ و ۴۰ به بالا هم چاقی مفرط یا چاقی درجه ۳ است.

وی بیان کرد: هرچه اضافه وزن و چاقی بیشتر شود، ریسک ابتلا به دیابت بیشتر می‌شود؛ در مطالعاتی که در سطح کشور انجام شده هر جایی که اضافه وزن و چاقی بیشتر است، شروع دیابت هم در آنجا بیشتر است؛ باقی افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، افرادی هستند که فشار خون بالا دارند و یا کسانی که سابقه خانوادگی دیابت دارند که در دیابت نوع ۲ بسیار مهم است در بستگان درجه یک و حتی بستگان درجه ۲ مبتلا به دیابت باشند، در این صورت ریسک ابتلا به دیابت در این افراد افزایش پیدا می‌کند.

مهم‌ترین علامت دیابت بی علامتی است

شایسته اظهار کرد: همچنین کسانی که چربی خون بالایی نیز دارند در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند و بانوانی که در سن بارداری قرار دارند و سابقه سقط بدون علت داشتند و یا سابقه تولد فرزند با وزن ۳.۵ کیلو به بالا را داشتند و یا بانوانی که سابقه دیابت بارداری داشتند در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.

وی بیان کرد: مهم‌ترین علامت دیابت بی علامتی است چراکه زمانی که علائم اصلی بیماری بروز پیدا می‌کند، یعنی دیابت از چند سال قبل شروع شده ولی علائم آن چنانی ندارد ولی وقتی که بیماری علامت دار می‌شود، معمولا با سه علامت اصلی پر ادراری، پر نوشی و پر خوری بروز پیدا می‌کند.

مدیر گروه بیماری‌های معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بیان کرد: علائم دیگری مثل ضعف، خستگی، دیر بهبود یافتن زخم‌ها، خارش در قسمت‌های مختلف بدن می‌تواند جزء نشانه‌های دیابت باشد؛ گاهی اوقات افراد با علائم اولیه مراجعه نمی‌کنند بلکه با عوارض دیابت یا عوارض ناشی از خود بیماری دیابت مانند تاری دید، درگیری کلیه یا درگیری اعصاب مراجعه می‌کنند.

شایسته خاطرنشان کرد: دیابت نوع ۱ چون مربوط به تخریب سلول‌های تولیدکننده انسولین است، کودک بسیار سریع علامت دار می‌شود و معمولا ظرف دو هفته با علائم پر خوری، پر نوشی و پر اداری ممکن است مراجعه کند و یا حتی با علائم دیگری که منجر به کاهش هوشیاری کودک می‌شود که متاسفانه دیابت نوع ۲ در کودکان مخصوصا کودکانی که اضافه وزن دارند، روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

وی یادآور شد: به صورت معمول وقتی که ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشیم و قند خون را اندازه گیری کنیم، اگر قند خون ۱۲۶ و بالاتر باشد و این تست دو بار تکرار شود تشخیص دیابت برای فرد داده می‌شود کسانی که قندشان بین ۱۰۰ تا ۱۲۶ است اصطلاحا اختلال قند ناشتا دارند که اگر سبک زندگی خود را تغییر ندهند در پنج سال آینده به سمت دیابت واضح می‌روند.