شرایط بازگشت نفت ایران به بازار

سیدهاشم اورعی درباره شرایط بازگشت نفت ایران به بازار بعد از لغو تحریم اظهار داشت: بازگشت نفت ایران بسیار دشوار خواهد بود و اصل مطلب و اولین قدم این است که پیک تقاضای جهانی برای نفت در حال کاهش است.

وی افزود: قبل از کرونا بحث بر سر این بود که از حدود سال ۲۰۲۶ از پیک و حداکثر تقاضای نفت عبور می‌کنیم، بسیاری از موسسات مطالعات بین‌المللی بازار نفت معتقدند که ما از مرحله حداکثر تقاضا برای نفت عبور کرده‌ایم، بنابراین اکنون قطعا تقاضای نفت رو به کاهش است و انرژی تجدیدپذیر جایگزین می‌شود، نمونه آن حمل و نقل جاده‌ای و خودروی برقی جای خودروی گازوئیلی و بنزینی را می‌گیرد، یعنی ما زمان را از دست داده‌ایم.  

رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران خاطرنشان کرد: اگر موضوعات مربوط به تقاضا را هم کنار بگذاریم اتفاقاتی در صحنه تولید نفت رخ داده که بسیار تاثیرگذار است، از جمله در سال‌های گذشته که امریکا یکی از واردکنندگان بزرگ نفت و گاز بوده، امروز تبدیل به صادرکننده شده است. امریکا همراه با روسیه و عربستان سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت و گاز هستند، اتفاق دیگر اینکه در پی تحریم، نفت ایران را از بازار جهانی خارج کردند در واقع باید گفت موضوع تحریم سیاسی نیست بلکه اقتصادی است، ایران، ونزوئلا و لیبی از صحنه بازار نفت خارج شدند تا امریکا تولید را بالا برد و عراقی که ۴.۲ میلیون بشکه صادر می‌کند و تقریبا عمده صنعت نفت این کشور متعلق به شرکت‌های بزرگ امریکایی است، روز بروز در حال افزایش تولید است.

وی گفت: به عبارت دیگر ایران از بخش تولید بازار جهانی نفت خارج شده و بخش عمده بازار را امریکا و روسیه گرفته‌اند، فرض کنیم اگر برجام احیا شود ایران در آخرین رقم قبل از تحریم جدید نهایتا ۲.۷ میلیون بشکه در اوپک سهمیه داشته اما موضوع قابل توجه اینکه اوپک جایگاه خود را از دست داده و یک شاخی بنام اوپک‌پلاس جایگزین شده و دیگر اوپک صحنه‌گردان بازار جهان نیست. ایران سهمیه خود را از دست داده است، بنابراین به این آسانی نیست که یک عده سهمیه خود را کم کنند تا ایران بخواهد نفت خود را صادر کند.  

استاد دانشگاه صنعتی‌شریف بیان داشت: اکنون همه کشورهای نفتی به خاطر کرونا کسری بودجه دارند در نتیجه هرچند ما در گام پیش رو مشکل‌مان احیای برجام است اما به محض زنده شدن برجام بقیه کشورها در برابر ورورد نفت ایران مقاومت می‌کنند، مسئله این است که ما در صحنه بین‌الملل رابطه خوبی با کشورهای دیگر نداریم بنابراین بازگشت به بازار کار سختی خواهد بود. هرچند بتدریج جایگاه خود را پس می‌گیریم، اما موضوع این است که ما جایگاه خود را در اوپک از دست دادیم و اوپک هم جایگاه خود را در بازار بین‌الملل نفت از دست داده است.