مصطفی مدبولی، نخست وزیر جمهوری عربی مصر دیروز وارد بغداد شد و با مقامات عراقی دیدار کرد. این اولین سفر یک مقام عالی‌رتبه مصری به عراق پس از سقوط صدام به این کشور است. قاهره از متحدان ریاض و مخالف سرسخت آنکارا است و این سفر با توجه به درگیری دو کشور در لیبی و اشغال قسمت‌هایی از مرز عراق به دست نیروهای نظامی ترکیه، از اهمیت بالایی برای منطقه آسیای غربی برخوردار است. دوسالی می‌شود که ترکیه به بهانه مقابله با تروریسم و در اصل سرکوب پ.ک.ک بخش‌هایی از خاک عراق را اشغال کرده است. مردم کردستان عراق بر اثر حمله ترکیه به محل سکونتشان خسارات بسیاری را متحمل شدند. بغداد نیز از اشغال خاکش ناراضی است. بنابراین سفر مدبولی به بغداد با توجه به نکات ذکر شده قابل تأمل است. به نظر می‌رسد دو کشور بر علیه ترکیه با یکدیگر متحد شوند.
اینگونه که وزارت خارجه عراق اعلام کرده است، قرار است طی سفر نخست وزیر مصر به بغداد، علاوه بر دیدار با روؤسای سه قوه عراق و دیگر مقامات این کشور، تفاهم‌نامه‌هایی نیز با بغداد در زمینه‌های مختلف امضا خواهد کرد. سخنگوی وزارت خارجه عراق نیز گفته است که توانمندی‌های مصر در بخش اسکان و ساخت و ساز و نیز کشاورزی و بهداشت بهره برداری کند و در نظر دارد واردات عراق از مصر و دادوستدهای اقتصادی را توسعه بخشد. بنا بر این اظهارت، به نظر می‌رسد بغداد می‌خواهد از ظرفیت‌های اقتصادی مصر برای حل مسائل عمرانی و تجاری خود استفاده نماید. عراق تا مدتی پیش از مهم‌رین شرکای تجاری ایران بوده است و بسیاری از پروژه‌های عمرانی خود را به ایران سفارش می‌داده است. همچنین شرکت‌های غذایی ایرانی به این همسایه غربی کشور صادرات قابل توجهی داشتند. اما با روی کار آمدن الکاظمی و حتی پیش از آن از مدت‌ها پیش عراق از سمت ایران به سمت عربستان سعودی چرخید و رفتن به سمت متحد اصلی عربستان در شمال آفریقا یعنی مصر هم از پیامدهای این اتفاق است. این امر موجب کاهش صادرات ایران به عراق خواهد شد.
بنابراین، تفاهم‌نامه‌های بسته شده در این سفر، در اصل بین بغداد و قاهره نیست؛ بلکه ریاض نیز یک پای آن است. اتحاد عراق با مصر، اتحاد عراق و عربستان سعودی قلمداد می‌شود و این اتفاق یعنی محاصره ایران توسط محور عربی-عبری در حال تکمیل است. عربستان سعودی از مهمترین حامیان داعش بود و حضور دوباره او در عراق، تقویت جریان سلفی در این کشور را به دنبال خواهد داشت. همچنین مدتی است که اخباری درباره تقاضای اهل سنت عراق برای خودمختاری در حال پخش شدن است و گویا حمایت کردستان عراق را نیز پشت سر دارد. ریاض اگرچه دخالت خود را در این طرح رد کرده است اما حضور سیاستمداران و تجار عراقی در خانه سفیر عربستان در اردن از جمله شواهد این قضیه است. اگرچه این دیدار برای سال گذشته است اما در روزهای اخیر شایعاتی از تلاش‌هایی دوباره برای مطرح شدن این طرح در فضای سیاسی عراق به گوش رسید. با این وجود، حضور نخست وزیر مصر در عراق که اولین سفر یک مقام مصری به این کشور در نظام سیاسی جدید به شمار می‌رود و البته تفاهم‌نامه‌های حاصل این سفر، قطعا منطقه آسیای غربی را دستخوش تغییر قرار خواهد داد. چرا که اگر اقتصاد عراق و مصر به هم پیوند بخورند، در سیاست خارجی همسو خواهند شد. قاهره هم در عصر السیسی، متحد خوبی برای ریاض بوده است.
دیدگاه تان را بنویسید