گزارش خواندنی از لشکر هواپیماهای خاموش!

، چنین مسئله‌ای ایرلاین‌های بین‌المللی را با مشکل نسبتا جدیدی مواجه ساخته است، زیرا آن‌ها مجبورند هزاران هواپیمای پارک شده بر روی باند فرودگاه‌ها، داخل آشیانه‌ها و... را به منظور شروع به کار مجدد در زمان نامعلوم، به طور مداوم آماده و ایمن نگاه دارند. تحت چنین شرایطی که بیش از ۱۶ هزار هواپیمای مسافربری در سطح جهان زمین‌گیر شده‌اند، پیدا کردن فضای پارک مناسب برای حدود ۶۲ درصد از هواپیما‌های غول‌پیکر دنیا به علاوه نگهداری صحیح و به موقع از آنها، ناگهان به اولویت اول شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی تبدیل شده است.

در حقیقت مسئله اینجاست که هواپیما‌ها قادر نیستند به راحتی و پس از توقف طولانی مدت وارد سرویس شده و به ارائه خدمت بپردازند؛ آن‌ها نیاز به تعمیرات و توجهات فراوان، از نگهداری سیستم هیدرولیک و سامانه کنترل پرواز گرفته تا حفاظت در برابر هجوم حشرات و جوندگان و به ویژه لانه‌سازی پرندگان دارند.

 

 

مسئله بعدی رطوبت است که می‌تواند موجب خرابی و خوردگی قطعات شود. همچنین هواپیما‌ها در حالت پارک شده نیز معمولا سرشار از سوخت می‌شوند تا در برابر تکان‌های ناشی از باد‌های شدید و خرابی باک محافظت شوند که این امر احتمال بروز آتش سوزی و انفجار را افزایش خواهد داد. طبق گفته «آنان بهاسکار» مدیر اجرایی یک شرکت تعمیر و نگهداری هواپیما در دهلی‌نو، هیچ‌کس گمان نمی‌کرد که چنین حجمی از نگهداری و حفاظت برای هواپیما‌ها ناگهان به وجود بیاید. وی می‌افزاید: فضای پارک نیز یک مشکل است و این‌ها همه به کابوس‌های ما در بحث نگهداری از این وسایل نقلیه غول‌پیکر بدل شده‌اند.

در حال حاضر و بر طبق آمار ارائه شده از سوی برخی منابع، شمار هواپیما‌های مسافربری که در حال ارائه سرویس هستند به کمترین میزان طی ۲۶ سال اخیر رسیده است؛ بنابراین مدیریت یک چنین حجم عظیمی از هواپیما‌های زمین‌گیر شده برای صنعت هوانوردی بین‌المللی که پیش از این نیز دچار مشکلات فراوان بود، بسیار دشوار و هزینه‌بر است. سازمان بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی هشدار داده که بالغ بر سیصد و سی میلیارد دلار از درآمد صنعت هوانوردی مسافری کاسته شده و ۲۵ میلیون شغل مرتبط در سراسر جهان در معرض خطر نابودی قرار دارند.

برخی ایرلاین‌ها در حال تهیه و اشغال فضا‌های خالی تاسیسات نگهداری هواپیما در زمین‌های بایر نظیر بیابان‌های استرالیا و صحرای موجاوه در امریکا هستند. تنها در فرودگاه آمستردام حدود ۲۰۰ هواپیما روی باند یا در گیت‌ها پارک‌شده‌اند. همچنین هولدینگ خطوط هوایی ایالات متحده نیز اعلام کرده که در آینده نزدیک انتظار دارد حدود ۴۰۰ هواپیمای این شرکت در فرودگاه‌های شیکاگو و نیویورک زمین‌گیر شوند.

 

هزینه پارکینگ در هر فرودگاه نیز نسبت به فرودگاه دیگر متفاوت است؛ به عنوان مثال هزینه پارک در فرودگاه‌های هند به ازای هر دستگاه هواپیمای غول‌پیکر معادل هزار دلار خواهد بود و برای شرکتی که تعداد پرشماری هواپیمای کوچک و بزرگ را در اختیار دارد، می‌تواند دست‌کم ۱۲.۵ میلیون دلار برای ۶ ماه هزینه در پی داشته باشد. این مبلغ جدا از هزینه‌های سنگین تعمیر و نگهداری هر یک از هواپیما‌ها خواهد بود. در صورت عدم ارائه تخفیف و سوبسید از سوی دولت‌ها، چنین مخارج هنگفتی می‌تواند به ورشکستگی بعضی شرکت‌های هواپیمایی منجر شود.

 

خطوط هوایی اتحاد در شهر ابوظبی اعلام کرده که مهندسان و نیرو‌های متخصص به صورت شبانه‌روزی مشغول تعمیر و نگهداری لشکر هواپیما‌های پارک شده این شرکت هستند و کار‌هایی شامل روشن کردن و افزایش دور موتورها، چک کردن سامانه کنترل پرواز و پوشاندن حسگر‌ها و موتور‌ها با کاور‌های مخصوص جهت جلوگیری از ورود سنگ و خاک را به طور مداوم انجام می‌دهند. به علاوه مسئولین این شرکت اظهار داشتند که حدود ۲۰۰ نفر خدمه نیز در هر شیفت کاری مشغول تمیز کردن کابین و فضای داخلی هواپیماها، شستشوی فرش‌ها و... هستند.

از سوی دیگر تایر‌ها نیز احتیاج به توجه و نگهداری مداوم دارند؛ طبق اظهارات یکی از مسئولین شرکت هوایی کانتاس، کلیه هواپیما‌های کوچک و بزرگ نیاز به چرخش تایر‌ها به وسیله یدک‌کشیدن و یا جک زدن دارند تا بدین وسیله تمام سطوح لاستیک‌ها به مقدار یکسان در تماس با زمین قرار گرفته و از خرابی تایر جلو جلوگیری شود.

 

همچنین بخش‌هایی از اتصالات فلزی و متعلقات چرخ‌ها هم نیاز به روان‌کاری با روغن هیدرولیک دارند. قرار دادن کیسه‌های حاوی مواد جاذب رطوبت سیلیکایی درون موتور‌ها نیز امری ضروری است تا این بخش‌های مهم را خشک نگه دارند؛ سپس تمام منافذ موتور‌ها را به وسیله کاور‌های ویژه می‌پوشانند تا مانع نفوذ حشرات و لانه‌سازی پرندگان شوند. جالب است بدانید که در حال حاضر ۲۰۰ دستگاه هواپیمای مسافربری شرکت کانتاس در فرودگاه‌های استرالیا پارک شده‌اند.

 

بر اساس برخی گفته‌های مسئولین شرکت‌های هواپیمایی میزان زمین‌گیر شدن هواپیما‌ها در حال گسترش بوده و طی هفته‌های آینده یافتن تاسیسات و فضای نگهداری مناسب برای این وسائط حمل‌ونقل غول‌پیکر کار بسیار سخت‌تری خواهد شد. تحت چنین شرایطی تقاضای رو به رشد برای خرید هواپیما که از سوی برخی شرکت‌های هندی، اندونزیایی، ویتنامی، مالزیایی و... پیش از بحران کرونا به وقوع پیوسته بود، ناگهان متوقف شده و سفارش‌های آتی شرکت‌های بویینگ و ایرباس را تحت تأثیر بسیار شدید قرار داده است.

شرکت finnair oyj که بسیاری از هواپیما‌های خود را در هلسینکی متوقف ساخته است، اعلام کرده خدمه فنی این شرکت طبق دوره‌های زمانی مشخص اقدام به قطع و وصل باتری‌ها نموده و طی هر ماه کار‌های بیشتری همچون برداشتن کاورها، استارت موتورها، بررسی سامانه تهویه و سیستم ضد یخ را انجام می‌دهند. سیستم ترمز‌ها نیز احتیاج به بررسی همه روزه داشته و هر هواپیما به حدود ۱۰ تا ۱۲ chock (مانع قرارگیرنده در جلو و پشت چرخ‌ها جهت جلوگیری از حرکت هواپیما) دارد؛ با توجه به تعداد بالای هواپیما‌های متوقف شده، حالا دیگر تهیه chock به تعداد کافی نیز یکی از دغدغه‌های شرکت‌ها به حساب می‌آید.

در پایان لازم است به اطلاع برسانیم که شاید بسیاری از شرکت‌ها قادر به پرداخت هزینه‌های نگهداری از هواپیما‌های پارک شده برای کوتاه‌مدت باشند، اما اگر شرایط نابسامان ناشی از بحران کرونا همچنان تداوم داشته باشد، به هیچ وجه مشخص نیست که آینده صنعت هواپیمایی بین‌المللی و بسیاری از شرکت‌ها و مشاغل موجود در این عرصه چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد. باید منتظر ماند و دید که آیا دولت‌ها به کمک شرکت‌های هواپیمایی خواهند آمد تا جلوی ورشکستگی این صنعت بزرگ را بگیرند یا خیر؟