مشکل قبر در بحران کرونا عراق

بحران کرونا در عراق با مشکلِ یافتن قبر روبه رو شده است.

"آرزوی عراقی‌ها در زمانه کرونا: دفن مرده‌ها" عنوان گزارش خبرگزاری فرانسه درباره مشکل یافتن مکانی برای دفن جنازه کرونایی‌ها در عراق است.

 دست یافتن به قبر برای "سعد مالک" که پدرش یک هفته قبل به دلیل کرونا درگذشت به یک آرزو تبدیل شده است. قبرستان‌های رسمی و ساکنان مناطق با دفن کرونایی‌ها مخالفت می‌کنند زیرا آنها براسن باورند که این جنازه‌ها منبعی برای گسترش بیماری هستند. به همین دلیل جنازه‌ها در سردخانه‌ها تل انبار شده‌اند.

شرح عکس: ضدعفونی کردن یک بیمارستان نجف - خبرگزاری فرانسه

مالک و دوستش "سالم الشمری" چند روز قبل، قرنطینه را ترک کردند زیرا آنها با فرد متوفی در ارتباط بودند. از آن زمان تاکنون تلاش‌های آنان برای یافتن یک حفره برای دفن جنازه، شکست خورده است.

مالک با ناراحتی  و غمگینی از دست دادن پدر به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: برای پدرم نه توانستیم مجلس عزا بگیریم و نه می‌توانیم جنازه را دفن کنیم با اینکه بیش از یک هفته از درگذشت او می‌گذرد.

او ادامه می‌دهد: آیا قابل قبول است که عراق به این بزرگی چند متر برای دفن گروه کوچکی از جنازه‌ها ندارد.

به گفته وزارت بهداشت عراق، ویروس کرونا تاکنون منجر به مرگ 42 عراقی و بیماری بیش از 500 نفر شده است اما این ارقام می‌تواند کمتر از آمار مبتلایان واقعی باشد چرا که از جمعیت 40 میلیون نفری عراق، تنها حدود 2 هزار نفر مورد بررسی  و آزمایش کرونا قرار گرفته‌اند.

مخالفت با دفن جنازه کرونایی‌ها از سوی عشایر عراقی صورت می‌گیرد که معمولا حرف آخر را می‌زنند. در عراق، عادت‌ها و سنت ها بر حاکمیت قانون غلبه دارند.

به عنوان مثال، یکی از عشایر بزرگ در شمال شرق بغداد، مانع از فعالیت گروه ارسالی وزارت بهداشت برای دفن 4 جنازه در قبرستان اختصاص یافته از سوی دولت برای قربانیان کرونا شد.

وقتی این گروه وزارت بهداشت تصمیم گرفت جنازه‌ها را در منطقه نهروان در جنوب شرق بغداد دفن کند ده‌ها نفر از ساکنان این منطقه تظاهرات کردند و این باعث شد جنازه‌ها به سردخانه بیمارستان‌ها بازگردانده شوند.

الشمری به خبرگزاری فرانسه گفت: خودروهای افراد مسلح که گفته بودند از عشیره هستند ما را تهدید کردند و به ما گفتند اگر اینجا دفن کنید ماشین‌تان را آتش می‌زنیم. خودروهای پلیس هم با ما بودند.

یکی از افرادی که با دفن جنازه کرونایی‌ها در قبرستان نزدیک محل زندگی‌اش مخالف است گفت: برای کودکان و خانواده‌های خود نگرانیم ... تصمیم گرفتیم از هر گونه دفن کرونایی‌ها در مناطق خود جلوگیری کنیم.

شرح عکس: شهربازی نجف خالی از شهروندان به دلیل قرنطینه و خطر کرونا- خبرگزاری فرانسه

با وجود تاکیدات جعفر علاوی وزیر بهداشت درباره اینکه همه چیز روبه راه است اما ادامه مخالفت‌ها باعث شده وزیر در تلاش برای تسهیل تدفین این جنازه ها با مراجع دینی تماس بگیرد.

مشکل دفن جنازه تعدادی از استان‌های عراق را در بر گرفته است. از جمله شهر نجف و محل مقبره "دارالسلام" که یکی از بزرگترین قبرستان ها در جهان است.

به گفته خانواده افراد متوفی، مقامات در دریافت مجوز دفن در کربلا هم ناکام ماندند زیرا مقامات محلی راضی به این کار نشدند.

یکی از پزشکان که خواست نامش اعلام شود گفت که مقامات دولت با مقامات محلی گفت‌وگو کردند تا جنازه یک متوفی کرونایی دفن شود اما این درخواست با مخالفت روبه رو شد.

او تاکید کرد: وزارت بهداشت از پیدا کردن راه حل ناتوان مانده است.

این پزشک ادامه داد: همسر یکی از زنان که به دلیل کرونا فوت کرده بعد از ناامیدی از پیدا کردن جایی برای دفنش گفته است جنازه را به من بدهید تا آن را در خانه‌ام دفن کنم.

وی افزود: تنها با 40 فوتی، این وضعیت ماست. اگر وضعیت بدتر شود چه باید کرد؟ جنازه‌ها را کجا دفن کنیم؟

این نگرانی در عراق وجود دارد که کرونا در این کشور از سیطره خارج شود به ویژه اینکه عراق در همسایگی ایران قرار دارد کشوری که کرونا به شدت به آن آسیب زده است. تاکنون حدود 2500 نفر در ایران به دلیل کرونا جان باخته‌اند.

عراق با تعداد اندکی از پزشکان و بیمارستان‌ها که در جنگ‌های متوالی فرسوده شده‌اند با کرونا روبه رو شده است.

از زمان حمله آمریکا به عراق در سال 2003 تاکنون ده‌ها نفر از پزشکان توسط گروه‌های مسلح دزدیده شده‌‌اند و در مقابل آنها، پول درخواست شده است.

این باعث شده خیلی از آنها مهاجرت کنند. پزشکان باقی مانده هم باید با تجهیزات و امکانات فرسوده و خراب تعامل کنند.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، در عراق به ازای هر 10 هزار نفر، 14 تخت بیمارستانی وجود دارد.

از باب مقایسه، فرانسه که ویروس کرونا بر سیستم درمانی‌اش چیره شده به ازای  هر 60 نفر، یک تخت بیمارستانی وجود دارد.

به همین دلیل عراقی‌ها تلاش می‌کنند به جایگزین‌ها روی بیاورند.

به عنوان مثال، مرتضی الزبیدی تلاش می‌کند به وسیله "صندلی حیات" به مبتلایان به کرونا کمک کند. او در ابتکاری، "صندلی حیات" را ساخته است.

"صندلی حیات" یک کپسول شفاف حاوی تخت، کپسول اکسیژن، کولر و تلویزیون است که به عنوان محلی برای قرنطینه قابل استفاده است.

الزبیدی این کپسول قرنطینه را در خانه‌اش در شهر الزبیر در جنوب عراق ساخته است. الزبیر یکی از شهرهای نفت‌خیز عراق است اما از نظر خدمات عمومی توجهی به آن نشده است.

الزبیدی 49 ساله کارشناس فنی پزشکی می‌گوید: این اختراع را با هدف ارسال امید و اطمینان انجام دادم.

با اینکه او 4 هزار دلار برای ساخت این کپسول هزینه کرده اما هنوز هیچ نظر کارشناس یا پزشکی درباره سودآور بودن یا کمک آن به رویارویی با کرونا وجود ندارد.

مقامات عراقی برای مقابله با شیوع بیماری کووید19 ناشی از ویروس کرونا از روز 11 آوریل گذشته، ممنوعیت کامل رفت و آمد در این کشور را اعلام و برگزاری هر گونه تجمعی را منع می‌کنند.

سخنگوی وزارت بهداشت عراق با انتشار ویدئو در شبکه‌های اجتماعی گفت: منع دفن، با عرف دینی و انسانی که اکرام مرده، دفن اوست همخوانی ندارد.

وی گفت: مسئله گسترش بیماری از طریق اموات، مستند به واقعیت‌های علمی نیست. دولت نیز دست به اقداماتی می‌زند تا از خطر بکاهد که می‌توان به ضدعفونی کردن جنازه و پیچاندن آن در کیسه‌های پلاستیکی و تابوت‌های ویژه اشاره کرد.

مرجعیت عالی شیعه هم فتوا داد پیکر متوفیان کرونا باید کفن شوند و مقامات مسوول هم دفن آنها را در قبرستان‌های عمومی تسهیل کنند ولی سوزاندن جنازه، مجاز نیست.