در شرایطی که این دو استان مانند بسیاری از دیگر استان‌های کشور اعلام کرده‌اند با توجه به شرایط به وجود آمده در کشور امکان میزبانی از مسافران نوروزی را نخواهند داشت، اما نه تنها هنوز تصمیمی بر بسته شدن جاده‌های کشور در این ایام گرفته نشده که حتی حمل و نقل عمومی نیز بدون محدودیت به کار خود ادامه می‌دهد.
با گذشت حدود سه هفته از تشخیص نخستین بیمار مبتلا به کرونا در ایران، بر اساس اعلام وزارت بهداشت در حال حاضر تمامی استان‌های کشور با این ویروس درگیر شده‌اند و تعداد مبتلایان رسمی اعلام شده در ایران از مرز هشت هزار نفر گذشته است. به این ترتیب ایران، در کنار ایتالیا، از نظر تعداد مبتلایان و تلفات این ویروس پس از چین در رده سوم قرار گرفته و فاصله‌ای قابل توجه با سایر کشورها دارد.
دولت چین در همان روزهای نخست تشخیص این ویروس، اقدام به قرنطینه استان و شهر منبع اصلی ویروس کرد و حتی محدودیت‌هایی جدی در رفت و آمد افراد داخل شهرها نیز قرار داد. جوزپه کونته نخست‌وزیر ایتالیا نیز پس از افزایش تعداد تلفات و مبتلایان ویروس کرونا در این کشور، دوشنبه شب اعلام کرد که محدودیت جدی در تردد میان تمام نقاط این کشور برقرار خواهد شد.
در ایران، مسوولان بسیار زودتر از ایتالیا، تمام اجتماعات، برنامه‌های هنری، ورزشی و هر رویدادی که امکان تجمع انسان‌ها در آن وجود داشت را تعطیل کردند اما هرگز جمع‌بندی نهایی در رابطه با قرنطینه شهرهای آلوده به ویروس یا ممنوعیت سفر در آنها وضع نشد. در روزهای گذشته وزارت بهداشت اعلام کرده که در مبادی ورودی شهرها، سلامت‌سنجی از مسافران صورت خواهد گرفت و اگر فردی مشکوک به بیماری باشد، برای 14 روز قرنطینه خواهد شد.
با این وجود با توجه به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، در روزهای ابتدایی شیوع کرونا، تعطیلات منجر به افزایش تقاضا برای سفر شد تا جایی که با افزایش سفرها به استان‌های شمالی کشور، امروز دو استان گیلان و مازندران در کنار تهران و قم، در صدر استان‌های درگیر با کرونا قرار گرفته‌اند.
توقف کوتاه‌مدت سفرها
با افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در دو استان شمالی کشور، چند روز قبل با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی و مقامات محلی، برای مدتی کوتاه سفر خودروهایی که پلاک گیلان و مازندران نداشتند به این دو استان متوقف شد اما پس از تعطیلی رسمی یکشنبه هفته جاری، بار دیگر اعلام شد که راه‌ها بازگشایی می‌شوند. این موضوع از سویی با واکنش مردم بومی مواجه شد و تعدادی از آنها با حضور در جاده‌ها، مانع از تردد خودروهایی که پلاک شمال ندارند، شدند و از سوی دیگر این سوال را به وجود آورد که با توجه به تجربه موفق کشوری مانند چین، چرا ایران تصمیمی مشابه برای کاهش ترددها و پایین آمدن سرعت انتقال ویروس نمی‌گیرد.
اگر بنا بر مسدود شدن راه‌های دسترسی استان‌های جنوبی مانند تهران به گیلان و مازندران باشد، دولت باید چند راه اصلی را روی خودروهای شخصی ببندد. سه مسیر چالوس، هراز و فیروزکوه که تهران را به نقاط مختلفی از مازندران متصل می‌کنند بخشی از این راه‌ها هستند. آزادراه تهران- شمال نیز که اخیرا قطعه نخست آن به بهره‌برداری رسید، یکی دیگر از راه‌هایی است که برای کنترل سفرها، می‌تواند با دستورات جدید مسدود یا محدود شود. در رابطه با استان گیلان نیز آزادراه قزوین- رشت اهمیت فراوانی دارد. با توجه به اینکه مسافران از شهرهایی مانند قم یا تهران برای رسیدن به این جاده باید از دو استان البرز و قزوین نیز عبور کنند، تصمیم بر توقف فعالیت این جاده می‌تواند بخشی از گره‌های کار را باز کند.
اوضاع نامعلوم حمل و نقل عمومی
هرچند در روزهای گذشته با تمهیدات اندیشیده شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، به مسافران اعلام شده که برای لغو کردن سفرهای‌شان هیچ هزینه‌ای پرداخت نخواهند کرد و از سوی دیگر با تعطیلی برنامه‌ریزی‌های اختصاصی سفرهای نوروزی در دستگاه‌های ذی ربط، خبری از تسهیلات نوروزی نیست اما همچنان صنعت حمل و نقل عمومی بلاتکلیف است.
از سویی بسیاری از شرکت‌های فعال در این حوزه اعلام کرده‌اند که با توجه به شیوع کرونا، عملا میزان تقاضا برای سفر بسیار کاهش یافته و تعداد زیادی از مسافرانی که در روزهای قبل بلیت خریده بودند نیز برای کنسل کردن سفرهای‌شان اقدام کرده‌اند، از سوی دیگر اما همچنان دستوری برای توقف برنامه‌های جابه‌جایی مسافر در ناوگان‌های مختلف به آنها ارایه نشده است.
بررسی‌های خبرنگار اعتماد نشان می‌دهد با وجود آنکه در جاده‌های منتهی به استان‌های شمالی، محدودیت‌هایی وضع شده و دولت از مردم خواسته سفر نکنند، اما در حوزه تردد خودروهای عمومی محدودیتی در نظر گرفته نشده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اتوبوس‌ها از شهرهای مختلف کشور به سمت استان‌های شمالی حرکت می‌کنند و هرچند با محدود شدن تقاضا، تعداد ترددها کاهش یافته اما همچنان ابزار سفر بر جای خود باقی است.
بررسی اطلاعات پرواز فرودگاه مهرآباد تهران نیز نشان می‌دهد که روز گذشته (سه‌شنبه) دو پرواز ایران ایر از تهران به مقصد شهرهای ساری و رشت انجام شده و اطلاعات فرودگاه ساری نیز نشان می‌دهد که این فرودگاه روز گذشته پروازی به مشهد نیز داشته است. در سایت‌های فروش بلیت هواپیما نیز همچنان امکان خرید بلیت از مبدا تهران به فرودگاه‌های رشت و ساری وجود دارد.
در حوزه ریلی نیز شرایط به همین ترتیب است. هرچند به دلیل کاهش قابل توجه تقاضا، تعداد قطارهای در نظر گرفته شده برای مسیرهای مختلف کاهش یافته اما همچنان بلیت قطارهای فعال در بسیاری از مسیرها عرضه می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در روزهای آتی تا پایان سال، همچنان بلیت‌فروشی برای قطار تهران- ساری و تهران- رشت ادامه دارد و با نبود مسافر، عرضه ظرفیت این قطارها فعلا تداوم خواهد داشت.
با وجود آنکه ایران توانسته با تکیه بر توان کادر درمان و از خود گذشتگی آنها، سرعت انتشار ویروس کرونا را محدود کند اما این ویروس که سرعت انتقال بسیار بالایی دارد، در مدتی کوتاه به شرط فراهم شدن شرایط بار دیگر با سرعت به انسان‌های جدید منتقل خواهد شد و از این رو بسیاری از کارشناسان معتقدند که باید با تصمیماتی قاطعانه مانع از گسترش بیشتر ویروس شد. کارشناسان وضعیت بدن انسان در سفر را یکی از وضعیت‌هایی می‌دانند که در آن ویروس به راحتی فعال می‌شود و در کنار آن حتی اگر فردی ناقل بی علامت باشد، با سفر به سایر نقاط می‌تواند تعداد زیادی از افراد را آلوده کند. از این رو دغدغه محدود یا ممنوع کردن سفرهای بین‌شهری یکی از اصلی‌ترین بحث‌هایی است که از چند هفته قبل تا به امروز ادامه یافته است. وزارت بهداشت فعلا نظر قطعی در این زمینه نداده اما اگر بنا باشد تصمیمی اتخاذ شود، به نظر پیش از تلاش برای توقف خودروهای شخصی باید فکری به حال ناوگان حمل‌ونقل عمومی کرد، ناوگانی که با وجود برخی محدودیت‌ها در مسیر جاده‌ها همچنان به کار خود ادامه می‌دهند و به نظر محدود کردن آنها فراموش شده است.
دیدگاه تان را بنویسید