برنج عنبر بو یا برنج جنوب چیست؟ طرز پخت برنج عنبر بو چگونه است؟ این برنج دانه کوتاه و خوشبو متعلق به جنوب کشور است. برنج عنبربو عمدتا در شهرهای اهواز، باغملک، شوشتر، دزفول، خرمشهر، رامهرمز و شادگان از استان خوزستان کشت می شود اما معمولا شهر شوشتر را با بهترین نوع برنج عنبر بو آن می شناسند. در این مطلب با برنج عنبر بو آشنا شوید و طرز پخت برنج عنبر بو را به دو روش دمی و آبکش یاد بگیرید.
علت نامگذاری برنج عنبربو چیست؟
در جنوب ماهی به نام عنبر وجود دارد که درون شکم آن ماده خاکستری رنگ و معطری تولید می شود به همین خاطر است که مردم جنوب نام این برنج را به دلیل بوی مطبوع اش، عنبربو گذاشته اند. واژه عنبر در لغت نامه به معنای ماده خوشبو می باشد. جدا از این حرف ها برنج عنبربو عطر و طعم بسیار مطبوعی دارد. اما اگر به صورت آبکش سرو شود عطر و بوی خود را از دست می دهد.
سیروان، اولین منطقه کشت برنج عنبربو
برنج عنبربو برای اولین بار در مناطق مختلف شهرستان سیروان از توابع استان ایلام کاشت شد، هر چند این محصول از تولیدات محلی منطقه است ولی به دلیل طعم، عطر و مزه آن هم اکنون شهرتی جهانی دارد. در چند سال اخیر بیشتر تاجران عراقی به دلیل طعم، عطر و بو و قیمت مناسب، این محصول را حتی زودتر از مردم استان از کشاورزان پیش خرید کرده اند و باعث گرانی در سطح استان شده اند.
شهرستان چرداول (ایلام) محل کاشت ۲ نوع برنج عنبربو و شمشیری بوده تا جایی که کیفیت این محصول با برنج شمال در رقابت است و اکثر مردم در سراسر کشور طرفدارن این برنج می باشند.
ویژگی های ظاهری برنج عنبربو
برنج عنبربو از لحاظ ظاهری از نوع تمام دانه است، گرد و توپر و دانه کوتاه است و بعد از پخت قد نمی کشد. این برنج هم به شکل نیم دانه و هم به شکل تمام دانه وجود دارد، دارای طبع گرمی است. نحوه طبخ آن با سایر برنج ها کمی متفاوت است چیزی است که زنان ایلامی فوت و فن آن را می دانند. برنج عنبربو به علت ریز بودن دانه مناسب مهمانی و مجالس نمی باشد.
کیفیت پخت برنج عنبربو
شاید به نظر بعضی ها این برنج بخاطر ریز بودن برازنده مصرف نباشد، اما عطر و بوی آن چنان دلبری میکند که نقصان ریز بودن آن زیاد به چشم نمی آید. این برنج بسیار خوش پخت است و احساس سنگینی به آدم دست نمی دهد. درست است این برنج برای پذیرایی از مهمان مناسب نیست ولی برای مصرف شخصی و روزانه انتخاب خوبی است.
برنج عنبربو از لحاط کیفیت و پخت هم رده با برنج های شمال نظیر نیم دانه، لاشه است.
خواص و مزایای برنج عنبربو
- بسیار سبک بوده و هضم آن آسان تر است و به چربی شکمی تبدیل نمی شود.
- موجب کاهش تری گلیسرید و فشار خون می شود.
- برای افراد دارای سوء تغذیه شدید مناسب است.
- به دلیل طبع گرم آن برای افراد سرد مزاج بسیار مناسب بوده و بیماری های جسمی و روحی را به حداقل می رساند.
- تحریکات معده و روده را کم می کند.
- دارای میزان فراوانی از ویتامین های گروه B و E، فیبر و مواد مغذی و معدنی است.
- در هر کشت محصول فراوان می دهد و به شرایط محیطی گوناگون مقاوم است.
- اغلب به صورت ارگانیک تولید می شود و در مراحل کشت آن از کودها و سموم شیمیایی استفاده نمی گردد. قیمت آن به نسبت سایر برنج های ایرانی کمتر است
- نسبت به برنج های شمال به آب کمتری نیاز دارد.
- باعث افزایش مقاومت نسبت به انسولین میگردد و برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.
طرز پخت برنج ایرانی عنبربو به صورت دمی
مدت زمان آمادهسازی: ۱ ساعت
مدت زمان پخت برنج عنبربو به روش دمی (کته): ۳۰ تا ۳۵ دقیقه
کالری یک کفگیر برنج کته عنبربو: حدود ۲۵۰ کیلوکالری
مواد لازم برای تهیه برنج کته عنبربو
- برنج: ۲ لیوان فرانسوی دستهدار
- روغن مایع: ۱ قاشق غذاخوری
- نمک: ۱ قاشق غذاخوری
- آب: به مقدار لازم
مراحل طرز پخت برنج ایرانی عنبربو دمی
یکی از بهترین روشهای پخت برنج ایرانی عنبر بو، دمپخت کردن آن است. در ادامه میتوانید با طرز پخت برنج عنبر بو به صورت دمی آشنا شوید.
مرحله اول؛ شستن برنج
در اولین مرحله از روش پخت برنج عنبر بو باید برنج را با آب فراوان بشویید و خوب چنگ بزنید تا برنج کاملا تمیز و آب آن شفاف شود.
مرحله دوم؛ خیساندن برنج
برای این که برنج عنبر بو سریعتر پخت شود، میتوانید برنج را برای مدت ۱ تا ۱۲ ساعت بخیسانید. اما پیشنهاد میشود این برنج را برای مدت کوتاه بین ۱ تا ۲ ساعت بخیسانید تا عطر آن از بین نرود.
مرحله سوم، جوشاندن برنج
در این مرحله از طرز تهیه برنج ایرانی عنبربو باید برنج را در قابلمه بریزید. به اندازه ۱ بند انگشت بالاتر از سطح برنج، به آن آب اضافه کنید. سپس ۱ قاشق غذاخوری نمک و ۱ قاشق غذاخوری روغن به برنج اضافه کنید و آن را روی شعله متوسط گاز قرار دهید. بعد از این که برنج شروع به جوشیدن کرد کف روی آن را بردارید و شعله گاز را کم کنید.
در صورت تمایل میتوانید آب، نمک و روغن را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاههای همواره تخفیف افق کوروش تهیه کنید.
مرحله چهارم؛ آماده کردن برنج
در این مرحله از طرز تهیه برنج ایرانی عنبربو رستورانی باید صبر کنید تا آب برنج کم شود و تنها مقدار خیلی کمی آب روی برنج در حال جوشیدن باشد. به بیان دیگر در این مرحله آب برنج باید به اندازهای باشد که وقتی برنج را در وسط قابلمه جمع میکنید، کمی آب اطراف آن باقی بماند. سپس با پشت قاشق چند سوراخ در برنج ایجاد کنید تا بخار بهتر در قابلمه جریان پیدا کند. شعله گاز را کم کنید و درب قابلمه را روی آن قرار دهید. حدود ۳۰ تا ۳۵ دقیقه صبر کنید تا برنج شما با شعله ملایم دم بکشد و آماده شود.
طرز پخت برنج ایرانی عنبربو به صورت آبکش
مدت زمان آمادهسازی: ۱ تا ۲ ساعت
مدت زمان پخت برنج عنبربو آبکش: ۴۰ تا ۶۰ دقیقه
مواد لازم برای تهیه برنج ایرانی عنبربو آبکش
- برنج: ۲ لیوان فرانسوی دستهدار
- روغن مایع: ۲ قاشق غذاخوری
- نمک: ۲ قاشق غذاخوری
- آب: به مقدار لازم
مراحل طرز تهیه برنج عنبربو آبکش
هر چند آبکش کردن برنج عنبربو موجب از دست رفتن مقدار زیادی از عطر برنج میشود، اما اگر دوست دارید این برنج را آبکش کنید باید مراحل زیر را دنبال کنید.
مرحله اول؛ شستن برنج
در اولین مرحله از طرز پخت برنج ایرانی عنبربو باید برنج را با آب فراوان بشویید تا کاملا تمیز شود و آب برنج از حالت کدری خارج شود.
مرحله دوم؛ خیساندن برنج
خیساندن برنج عنبربو موجب میشود برنج شما سریعتر پخته شود. برای این کار باید برنج را در یک قابلمه آب و مقداری نمک بریزید و برای حدود ۱ ساعت بخیسانید.
مرحله سوم، جوشاندن آب برنج
در این مرحله از طرز پخت برنج ایرانی عنبربو باید یک قابلمه را پر از آب کنید و ۲ قاشق غذاخوری نمک به آن اضافه کنید. قابلمه را روی شعله گاز قرار دهید. کمی صبر کنید تا آب شروع به جوشیدن کند. مقدار آب شما باید تقریبا ۴ تا ۵ برابر اندازه برنج باشد.
مرحله چهارم؛ جوشاندن برنج
بعد از این که آب به جوش آمد، آب برنج را خالی کنید و برنج را به قابلمه اضافه کنید. منتظر بمانید تا برنج شما کمی حجیمتر شود و زمانی که مغز برنج هنوز کمی سفت است، آن را آبکش کنید.
مرحله پنجم؛ آماده کردن برنج
بعد از این که برنج را آبکش کردید، مقداری روغن کف قابلمه بریزید. برای ته دیگ میتوانید از برنج، سیبزمینی یا نان استفاده کنید. در صورت تمایل کمی زعفران هم ته قابلمه بریزید تا تهدیگ شما زعفرانی شود. برنج را به صورت تپهای روی تهدیگ بریزید. چند سوراخ با ته کفگیر روی برنج ایجاد کنید. کمی روغن به برنج اضافه کنید. سپس درب قابلمه را روی آن قرار دهید و صبر کنید تا برنج با شعله ملایم دم بکشد. میتوانید انواع سبزی تازه و زعفران را به صورت آنلاین، حضوری و تلفنی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
نکات و فوت و فنهای طرز تهیه برنج ایرانی عنبربو
- برنج ایرانی عنبربو را میتوانید هم به صورت آبکش و هم دمی درست کنید. اما آبکش کردن برنج عنبربو موجب از بین رفتن خواص و عطر دلانگیز برنج میشود. پیشنهاد میشود این برنج را به صورت دمی یا کته آماده کنید.
- برای تهیه برنج عنبربو نیازی به خیساندن برنج نیست، اما اگر قبل از طبخ برنج عنبربو آن را برای مدت ۱ تا ۳ ساعت بخیسانید، برنج شما سریعتر میپزد و بافت بهتری پیدا میکند.
- یکی از نکات مهم در طرز پخت برنج عنبر بو این است که برای دمی کردن آن نباید از آب زیادی استفاده کنید. برای آبکش کردن برنج نیز باید زمانی که هنوز کمی سفت است، آن را در آبکش بریزید. در غیر این صورت برنج کاملا له میشود.
- قد کشیدن برنج عنبربو در طبخ آن اهمیتی ندارد و تنها باید این برنج را بهگونهای آماده کنید که در زمان پخت له نشود.
- اگر این سوال برایتان ایجاد شده که برنج عنبر بو اصل مال کجاست باید بدانید که این برنج متعلق به ایلام و خوزستان است.
دیدگاه تان را بنویسید