خبر جدید درباره کالابرگ | شرایط عجیب برای دریافت کنندگان کالابرگ | سبد کالابرگ شامل چه کالاهایی است؟

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: اگر در اجرای طرح کالابرگ الکترونیک اشتباهی از دولت سر بزند باید منتظر رانت و تشکیل بازار سیاه در این بخش بود. در موضوع کالابرگ الکترونیک نخستین مسئله این است که خود سیستم کالابرگ فسادآفرین و ایجادکننده بازار سیاه خواهد بود. این موضوع تجربه‌ای است که در سال‌های جنگ تحمیلی و دوران کوپنی دولتمردان آن را از سر گذرانده‌اند.

وی تاکید کرد: پیش از اجرای طرح کالابرگ الکترونیک به‌شکل سراسری باید ارزش کمی و کیفی کالاهایی که در نظام توزیع کالابرگ جای می‌گیرند تعیین و با شناسایی دقیق جامعه هدف، از ایجاد رانت جلوگیری شود، زیرا در غیر این صورت اجرای این طرح آسیب‌هایی را به‌دنبال خواهد داشت که مانع از تحقق نتایج مثبت آن می‌شود.

زمان اجرا نیست

این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یک تورم ۵۰ درصدی به کشور تحمیل‌ و همه کالاهای اساسی و سایر کالاها گران شده است؛ بنابراین در زمان حاضر کالابرگ دیگر نمی‌تواند گره‌گشای مشکل معیشت باشد.

به‌گفته زندی همین رقم ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان یارانه نقدی به ازای هر نفر که برای یک خانواده چهارنفره حدود یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود، برای کمک به معیشت مردم بسیار مهم است و هر ماه خانوار روی این رقم به‌عنوان کمک‌هزینه دولتی حساب می‌کنند، اما اگر به‌جای این رقم یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیک ارائه شود قطعا مشکلاتی برای خانواده‌ها به‌وجود خواهد آمند.

یارانه نقدی بهتر از کالابرگ

وی یادآور شد: مجلس در قانون دولت را مجبور به ارائه کالابرگ نکرده، بلکه در قانون آمده است دولت از طریق کالابرگ یا به هر روش دیگر باید ما‌به‌التفاوت گرانی کالاهای اساسی به‌دلیل حذف ارز ترجیحی را به مردم پرداخت کند؛ بنابراین بهتر است به‌جای کالا همان پول نقد به‌حساب سرپرست خانوار واریز شود تا خانوار براساس صلاحدید و نیازشان اقدام به خرید کالاهای حمایتی کنند.

این کارشناس مسائل اقتصادی متذکر شد: در شرایط فعلی که مردم به پول نقد بیشتر نیاز دارند، اگر دولت بخواهد به سراغ کالابرگ برود، کار اشتباهی انجام داده، زیرا نه زیرساخت‌هایش فراهم است و نه دیگر در شرایط فعلی آثار مطلوبی بر اقتصاد کشور دارد؛ بنابراین بهتر است فعلا دولت به همان شیوه سابق یارانه را بپردازد. وی افزود: آنچه در اقتصاد به اثبات رسیده این است که سیاست دولت‌ها می‌تواند انگیزه سفته‌بازی، احتکار و امکان ایجاد بازار سیاه را تقویت کند و در صورت سیاست‌گذاری اشتباه هر قدر هم که نظارت تشدید شود، مشکلاتی به‌وجود می‌آید.

سخن پایانی

سیستم حمایتی که باعنوان کالابرگ الکترونیک یا همان کوپن سابق از آن یاد می‌شود مخالفان و موافقانی دارد. منتقدان سیستم کوپنی معتقدند طرحی مانند کوپن به بن‌بست خواهد خورد. به‌عقیده این دسته از کارشناسان بازگشت کوپن برای شرایط امروز کشور، چندان کارشناسانه و صحیح به‌نظر نمی‌رسد، زیرا این طرح گرچه فوایدی در همان برهه زمانی داشت اما تجربیات نه‌چندان خوشایندی را هم برای مردم رقم زده و در واقع، پرداخت یارانه نقدی مطمئن‌ترین راه برای حمایت از اقشار مختلف است. برخی دیگر از کارشناسان معتقدند باتوجه به اینکه اکنون زیرساخت لازم برای شناسایی جامعه هدف وجود ندارد، طرح کالابرگ می‌تواند رانت بزرگی ایجاد کند و این طرح نیز یکی دیگر از بی‌تدبیری‌های داخلی است. در مقابل، عده‌ای بر این باورند که در شرایط کنونی، اجرای این طرح اجتناب‌ناپذیر است و باتوجه به تورم‌های شدیدی که با آن مواجهیم، دولت برای آرام کردن فضای اقتصادی کشور راهکاری جز ارائه کوپن الکترونیک ندارد.

در سال های گذشته مبلغ ۴۵ هزار تومان به عنوان یارانه معیشتی و کمک هزینه‌ای به برخی از اقشار جامعه پرداخت می‌شد. مبلغی که کافی نبود و تنها بار بودجه‌ای به دنبال داشت. با حذف ارز ترجیحی قرار به اصلاح این یارانه‌ها شد. بنابراین در یک شب رییس جمهوری در برنامه‌ای تلویزیونی از افزایش مبلغ یارانه نقدی به ٣٠٠ و ۴٠٠هزار تومان خبر داد و قرار بر آن شد تا یارانه‌های قبلی حذف شوند.

 طبق این طرح ٣دهک اول که همان ضعیف‌ترین قشر‌ جامعه هستند، نفری ۴۰۰ هزار تومان و۶  دهک بعدی نفری ۳۰۰ هزار تومان به عنوان یارانه دریافت می‌کنند.

همین‌طور طبق تصمیمات رییس جمهور دهک آخر که از ثروتمندان جامعه تشکیل می‌شود، مبلغ یارانه را دریافت نمی‌کنند.

در ادامه‌ تصویب این طرح، دولت برنامه‌ داشت پس از ٢ماه پرداخت یارانه به صورت نقدی را حذف کند و به جای آن کالا برگ به هر شهروند اهدا کند.

 پس از گذشت چند ماه همچنان دولت موفق به انجام این طرح نشده است و شهریور ماه سال ۱۴۰۱ نیز پرداخت یارانه به صورت نقدی است و به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.

در واقع این ماه هم یارانه نقدی داریم و حالا باید ببینیم که آیا بالاخره دولت میتواند یارانه کالایی جایگزین کند و یا یارانه نقدی ادامه خواهد داشت.

رییس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به این که مردم یارانه نقدی را به کالابرگ ترجیح می‌دهند گفت: با کالابرگ بخشی از هزینه یک کالا که یارانه به آن تعلق گرفته را خود فرد باید بپردازد و بخشی دیگر بصورت مستقیم از محل پرداخت یارانه به حساب فروشنده واریز می‌شود.

به نقل از اقتصادآنلاین، رییس سازمان برنامه و بودجه درباره پرداخت یارانه گفت: قانون می گوید که یارانه به صورت کالابرگ باشد اما نظرسنجی‌ها می‌گویند که مردم دوست دارند یارانه نقدی به آنها پرداخت شود. اما عقل اقتصادی حکم می‌کند برای بعضی از دهک‌ها بهتر است یارانه به بعضی کالاهای اساسی تعلق گیرد.

وی افزود: کالابرگ به معنای تعلق یارانه به کالاها به جای افراد است. یعنی با کالابرگ بخشی از هزینه یک کالا که یارانه به آن تعلق گرفته را خود فرد باید بپردازد و بخشی دیگر بصورت مستقیم از محل پرداخت یارانه به حساب فروشنده واریز می‌شود.

احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی چندی پیش درباره آخرین وضعیت ارائه کالابرگ الکترونیک به جای یارانه نقدی به مردم اعلام کرده بود؛ وزارت رفاه وعده داده است که در شهریور ماه پیشنهاد رسمی کالابرگ الکترونیک را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارایه می‌کند که پس از اجرای آزمایشی و پایلوت در برخی نقاط کشور، ایراد این طرح رفع و سپس برای توسعه آن به کل کشور تصمیم‌گیری خواهد شد.

به نقل از اعتماد، این در حالی است که روز گذشته محمدهادی سبحانیان، معاون سیاستگذاری اقتصادی وزیر اقتصاد اعلام کرد که این طرح قرار است از مهرماه اجرایی شود و پرداخت کالابرگ را به پاییز موکول کرد. براساس این گزارش پیش از این قرار بود که در سه شهر ایلام، گرمسار و آبیک کالابرگ به صورت آزمایشی اجرا شود.

البته سبحانیان، معاون اقتصادی وزارت اقتصاد از شهرهای هدف اجرای آزمایشی طرح کوپن اطلاعات جدیدتری نداد.

طرح توزیع کوپن به جای یارانه نقدی از اردیبهشت ماه و با پرداخت یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی در دست کار قرار گرفت و اعلام شد اجرای آن هم به آماده شدن زیرساخت‌ها بستگی دارد و گفته شده که یکی از اهداف دولت و مجلس از توزیع کالابرگ تامین کالاهای اساسی است.

کالاهایی نظیر برنج که از سال گذشته تاکنون بیش از ۲۰۰ درصد هم افزایش داشته‌اند. محسن زنگنه، نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه نیز با اشاره به عملکرد دولت در بحث اصلاح قیمت‌ها گفته است: ما از ابتدا هم با دادن یارانه نقدی به مصرف‌کننده مخالف بودیم، این مساله که افزایش قیمت چهار کالای اساسی باعث افزایش قیمت سایر کالاها می‌شود، امری واضح و روشن بود.

متاسفانه مشاوره‌هایی که برخی به مسئولان می‌دادند حرف‌های غیرعلمی بود. اینکه فقط چهار کالا گران می‌شود یک نوآوری در علم اقتصاد بود مگر می‌شود چهار کالا افزایش قیمت داشته باشد، اما سایر کالاها افزایش قیمت نداشته باشند. او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در بودجه ۱۴۰۲ از طرف دولت و مجلس در مورد ارز ۴۲۰۰ تجدیدنظر شود، گفت: ارز ۴۲۰۰تحت هیچ شرایطی برنمی‌گردد.

اثرات ارز۴۲۰۰در بازار کاملا خودش را نشان داده است هر کاری که کنیم دیگر قیمت‌ها به قبل برنمی‌گردد و‌ ارزان نمی‌شود، چراکه ما تورم معکوس که نداریم.