از فردا، تابستان داغ خانه به دوشان شروع می شود. با وجود مشکلات اقتصادی، افزایش خانه های خالی ، انبوه سازی های بدون زیرساخت های رفاهی و سیاست های دستوری دولت برای سقف اجاره بها، امسال باید شاهد آن باشیم که آمار آسیب های اجتماعی ، حاشینه نشینی ، کارتن خوابی، خیابان نشینی، مهاجرت معکوس و... باشیم. مدیریت نشدن این موضوع، می تواند آثار سوئی در پی خواهد داشت. در این راستا با حسین ایمانی جاجرمی گفت و گو کردیم تا ببینیم برای این مشکل بزرگ، چه باید کرد تا بار اندکی برای از دوش مستاجران برداشته شود.
سند ملی سیاست شهرداری نداریم
این جامعه شناس شهری می گوید که سال هاست توسعه شهری رها شده است. شهرداری ها به بنگاه های درآمدزایی تبدیل شده اند و مسائل اجتماعی شهر را به برگزاری برخی مراسمات تقلیل داده اند.
جاجرمی می افزاید: «هیچ وقت مشخص نشد سیاست شهری ایران چگونه است. همه کشورها سند ملی سیاست شهرداری دارند؛ ولی ما نداریم و عملا این را رها کرده ایم. برنامه ریزی دقیق شهری نداریم. چرا جمعیت تهران در طول این سال ها زیاد شده است؟ چرا با وجود اینکه کارشناسان هشدار داده اند این موضوع از نظر زیستی برای تهران مشکل ساز است، با برنامه ریزی منطقه ای کشور را نادیده گرفتیم و این مسائل پیش آمد؟ تا زمانی که برای این مسائل چاره جویی نکنیم، باید منتظر اتفاقات ناخوشایند از جمله کارتن خوابی و خیابان خوابی خواهیم بود چون خرید و اجاره مسکن به شدت زیاد شده است و قسمت های جنوبی شهر افزایش قیمت بیشتری داشته باشند.»
تهران 450 هزار خانه خالی دارد
وی در پاسخ به اینکه سیاست مالیات بر خانه های خالی می تواند موثر باشد یا خیر، می افزاید: «دولت مجبور است واکنشی نشان دهد و این از سر استیصال است. دولت نمی تواند برای قیمت سقف مشخص کند. افراد قوانین ناکارآمد را دور می زنند. در تهران حدود 450 هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد. باید فکری به زیر بار رفتن سکونت این افراد بروند. باید مشوق هایی برای مالکین فراهم کرد که این ها را اجاره دهند.»
حسین ایمانی جاجرمی، می افزاید: «در راستای کاهش قیمت مسکن باید نقش مدیریت های محلی را افزایش داد. وزارت راه و شهرسازی بازوهای مشارکتی محلی ندارد و یک دستگاه ستادی است که سیاست تعیین می کند ولی امکان اجرای آن را ندارد. کشورهای دیگردولت های محلی دارند و این دولت های محلی در ایران شهرداری ها هستند.»
این جامعه شناس شهری در ادامه با اشاره به اینکه باید نقش شهرداری ها تقویت شود چراکه آن ها محلات را می شناسند، می گوید: «به جای اینکه دولت بر خانه های خالی مالیات ببندد، شهرداری می تواند از طریق عوارضی که می گیرد و معافیت هایی که ارائه می دهد افراد را تشویق کند که یا خانه های خالی را اجاره دهند یا قیمت هایی را پیشنهاد کنند که عادلانه باشد. اگر قیمتی را از یک حد بیشتری بالاتر ببرند، باید عوارض بیشتری به شهرداری بدهند.»
کجا دنیا از سنگ مرمر برای نمای ساختمان استفاده می کنند
جاجرمی می گوید: «شهرداری به جای اینکه شهر را اداره کند به سمت درآمد زایی رفته و همچنین از نظر تعداد نیروی انسانی متورم شده است. وظایف اصلی شهرداری توسط دولت به آن ها واگذار نشده است و نمی دانند که باید چه کنند. یکی از وظایف شهرداری تنظیم بازار مسکن است.»
وی در پاسخ به اینکه برخورد با مالکان خانه های خالی به مثابه یک محتکر می تواند مشکل را حل کند یا خیر می گوید: «مشت آهنین جوابگو نیست. باید بتوان تنظیم گری و بین بخش های مختلاف ارتباط برقرار کرد. ما کمبود مسکن نداریم. باید از تجربیات و نظرات کارشناسان استفاده کنند.مشکل مسکن پیچیده ولی قابل حل است. مشکل کمبود مسکن نیست بلکه مسئله دسترسی به مسکن است. همچنین شیوه های ساخت مسکن ما بسیار گران تمام می شود. کجا دنیا از سنگ مرمر برای نمای ساختمان استفاده می کنند؟ این هزینه ها نا به جاست و می توان مسکن ارزان قیمت تری نیز ساخت که دسترسی به آن ها راحت باشد.»
دولت یک تصمیم در جهت کنترل بازار مسکن گرفته هنوز اقدام نکرده داد مافیای مسکن در آمده و با انتشار مباحثی مانند این کار غلط است یا کمبود عرضه مسکن وجود دارد یا مصالح گران شده و فلان این در حالی است که حداقل سه میلیون خانه خالی وجود دارد و مسکن در سال های اخیر خیلی بیشتر از تورم رشد کرده و حالا به بن بست خورده و دزدان و دلالان هرچه تلاش کنند بازار مسکن رونق نخواهد گرفت