در مواجهه با سکته مغزی چه کنیم؟

شیرزاد جاویدی کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز با بیان اینکه سکته مغزی بر اثر اختلال در خون‌رسانی به قسمتی از مغز اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: درصد کمی از سکته‌های مغزی بر اثر خونریزی به داخل بافت مغز رخ می‌دهد که به عنوان سکته مغزی خونریزی دهنده (هموراژیک) نامگذاری می‌شود.

او ادامه داد: اغلب سکته‌های مغزی در اثر کاهش یا قطع ناگهانی خون‌رسانی به بافت مغز ایجاد می‌شود که به عنوان سکته مغزی «ایسکمیک» شناخته می‌شوند.

کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز تصریح کرد: اگر علائم سکته مغزی کمتر از یک ساعت طول بکشد و بیمار بهبود یابد، به آن سکته مغزی خفیف با ایسکمیک گذری مغزی «TIA» می‌گویند.

او گفت: در سکته مغزی، با قطع جریان خون به بافت مغز و با گذشت زمان، سلول‌های مغزی آسیب می‌بیند و در صورت طولانی بودن قطع جریان خون، آسیب غیرقابل بازگشت و در نتیجه مرگ سلول‌های مغزی اتفاق می‌افتد.

جاویدی اضافه کرد: بر اساس اینکه کدام قسمت مغز و با چه شدتی آسیب ببیند، بیمار دچار اختلال در فهم کلام دیگران، صحبت کردن، کاهش حس و قدرت حرکت صورت و دست و پا، اختلال در راه رفتن و تغییر در احساس می‌شود.

او ادامه داد: سکته مغزی می‌تواند برای همه افراد جامعه و در هر سنی اتفاق افتد، از هر ۴ نفر یک نفر دچار سکته مغزی می‌شود.

کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز افزود: افزایش شناخت از سکته مغزی سبب می‌شود تا بتوانیم از وقوع آن پیشگیری کرده و در صورت رخداد، هر چه سریع‌تر اقدامات لازم را در راستای کاهش عوارض آن انجام دهیم.

[مغز]

او با بیان اینکه سکته‌های مغزی می‌تواند قابل پیشگیری و درمان باشد، تصریح کرد: شناخت علائم سکته‌های مغزی در اوایل بیماری، درمان آن به عنوان یک فوریت پزشکی با بستری در بخش‌های تخصصی و دسترسی به مراقبت حرفه‌ای و مناسب می‌تواند نتایج قابل ملاحظه‌ای برای بیمار به همراه داشته باشد.

نشانه‌های سکته مغزی

جاویدی گفت: سکته مغزی علائم مختلفی می‌تواند داشته باشد که در صورت بروز باید بی‌درنگ با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیریم و بیمار را آرام کنیم.

او اضافه کرد: بروز ناگهانی ضعف و بی حسی در یک سمت صورت و دست و پا، بروز ناگهانی اختلال در صحبت کردن، درک صحبت دیگران و حالت گیجی و منگی، مشکل ناگهانی در بینایی یک یا هر دو چشم، اختلال ناگهانی در راه رفتن و حفظ تعادل به همراه سرگیجه و دو بینی و سردرد بسیار شدید که می‌تواند شدیدترین سردرد فرد باشد و سبب بی‌هوشی و اختلال در تعادل شود از جمله نشانه‌های سکته مغزی است.

کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز ادامه داد: در صورتی که فرد نشانه‌های سکته مغزی داشته باشد توصیه می‌شود بیمار را مجبور به صحبت کردن و بلند شدن نکنیم، اگر بیمار هوشیار نیست، او را به پهلو بخوابانیم.

[سکته مغزی]

او افزود: همچنین از دادن آب، غذا و هر دارویی به بیمار پرهیز کنیم، و در صورت امکان، بیمار در حالت نیمه نشسته قرار گیرد و اگر در حالت درازکش است، بهتر است سَر بیمار را ۳۰ درجه بالاتر از تنه قرار دهیم.

جاویدی همچنین تصریح کرد: از هرگونه اقدام برای کم کردن فشارخون پرهیز کرده و دارو‌ها و مدارک پزشکی بیمار را تا آمدن اورژانس، آماده کنیم.

او بیان کرد: نشانه‌های سکته مغزی که به اختصار با «FAST» کُدگذاری شده به معنای «F» غیر قرینگی صورت، «A» ضعف دست و پا، «S» اختلال در صحبت کردن یا فهم کلام دیگران و «T» اطلاع رسانی سریع به اورژانس است.