اعتراض تک‌نفره

۵۵آنلاین :

روز شنبه معترضان روس در روسیه برای درامان‌ماندن از سرکوب دولت دست به ابتکار عمل بدیعی زدند: تظاهرات‌های تک‌نفره. معترضان روسی تلاش کردند به طور مجزا با دردست‌داشتن پلاکاردهایی با شعارهای مختلف در سرتاسر مسکو پخش شوند و جنبش اعتراضی یک‌ماهه خود را که علیه انحصارطلبی دولت در انتخابات است، زنده نگه دارند. چنین عملی در روسیه نیاز به مجوز ندارد و از همین رو سرکوب‌های روز شنبه هم بسیار کم‌رنگ‌تر بود، هرچند نیروهای امنیتی با معترضانی که چندساعتی در یکی از مناطق توریستی شهر تحصن کرده بودند، برخورد کردند. در مقابل مجسمه برنزی ولادیمیر ویسوتسکی، موزیسین فقید اتحاد جماهیر شوروی، معترضی هر چند دقیقه یک بار قدمی رو به جلو بر می‌داشت تا پلاکارد کوچکی را در دست گیرد که روی آن جمله‌هایی از این قبیل نوشته شده بود: «زمان تغییر فرا رسیده است»، «به قانون اساسی احترام بگذارید»، یا شعارهایی تحریک‌آمیزتر به زبان انگلیسی: «مسکو 2019= سلما 1965». این شعار اشاره‌ای است به راهپیمایی‌های اعتراض‌آمیزی که در سال 1965 از شهرستان سلمای آلبانا به مونگومری پایتخت این کشور برگزار شد تا تمایل شهروندان آفریقایی-آمریکایی را برای اجرای قانون اساسی خود و حق رأی‌دادن در برابر سرکوب جدایی‌طلبانه نشان دهند. آنها در نهایت موفق به تصویب قانون حق رأی شدند.‌خواسته اصلی معترضان در مسکو اجازه‌دادن به نامزدهای مخالف برای شرکت در انتخابات شورای شهر ماه آینده روسیه است و همچنین آزادی معترضانی که در تظاهرات‌های پیشین بازداشت شدند و معترضان از آنها به عنوان «زندانیان سیاسی» یاد می‌کنند. برخی از ناظران می‌گویند گرچه اعتراض‌های تک‌نفره روز شنبه تظاهرات‌هایی ملی نیستند ولی نشانه‌ای از همبستگی ملی به شمار می‌روند. رسانه‌های روسی گزارش دادند که روز شنبه پلیس در منطقه آربات مسکو به کافه‌ای وارد شد تا اولگا میسیک را بازداشت کند. اولگا میسیک در تظاهرات‌های پیشین در مقابل ردیفی از نیروهای ضدشورش قرار گرفت و قانون اساسی روسیه را خواند و از همین رو به نماد اعتراض بدل شد. نیروهای امنیتی پس از آنکه گروهی از مردم شروع کردند به فریادزدن نام کوچک اولگا میسیک، او را آزاد کردند ولی دست‌کم یک نفر از معترضان در این منطقه بازداشت شد و 12 نفر دیگر در شهر شمالی سنت‌پترزبورگ دستگیر شدند. حزب کمونیست روسیه هم، که جنبشی مخالف به شمار می‌رود ولی اغلب حامی کرملین است، در حمایت از انتخابات آزاد، گردهمایی جداگانه‌ای برگزار کرد. چندین هزار نفر در این تظاهرات شرکت کردند و برخی پرچم قرمز این حزب را در دست داشتند. یک هفته پیش هم حدود 60 هزار نفر در گردهمایی بزرگی شرکت کردند که دولت مجوز آن را صادر کرده بود. این گردهمایی بزرگ‌ترین حرکت اعتراضی علیه دولت روسیه در چند سال اخیر بود. مخالفان این هفته نتوانستند مجوز برگزاری تظاهرات اعتراضی را کسب کنند ولی اپوزیسیون اعلام کرد که در سکوت اعتراض خود را نشان می‌دهد و تاکتیک اعتراضات تک‌نفره هم در همین راستا بود. از 14 جولاي و پس از آنکه کمیسیون انتخابات روسیه نامزدی 17 نفر از اعضای احزاب مخالف را برای انتخابات شورای شهر رد کرد، بسیاری از معترضان روسی آخر هفته‌ها در مناطق مرکزی مسکو تظاهرات می‌کنند. از آن زمان حدود دوهزارو 500 نفر بازداشت شده‌اند و گرچه اکثر آنها بعدا آزاد شدند ولی تعداد کمی هم به اتهام تبليغ برای «ناآرامی‌های ‌گسترده» به هشت سال زندان محکوم شده‌اند. سؤالی که اکنون ذهن بسیاری از ناظران و تحلیلگران را مشغول کرده این است که آیا معترضان در اعتراض‌های خود از انتخابات فراتر می‌روند یا نه. معترضان در تظاهرات‌های چند هفته گذشته چندان بر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، متمرکز نبوده‌اند ولی این سؤال که بعد از او چه اتفاقی می‌افتد و چه کسی سکان روسیه را در دست می‌گیرد این روزها رو به افزایش است. طبق قوانین روسیه پوتین نمی‌تواند بعد از سال 2024 برای بار پنجم رئیس‌جمهور شود. این ماه 20 سال از زمانی می‌گذرد که پوتین در زمان رئیس‌جمهوری یلتسین به عنوان نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد. گرچه کمتر کسی انتظار داشت که او بتواند بعد از همان دوره در قدرت باقی بماند ولی او از آن زمان به چهره اصلی سیاست روسیه بدل شده است. حتی زمانی که به خاطر محدودیت قانون پس از دو دوره ریاست‌جمهوری، به عنوان نخست‌وزیر در قدرت بود، باز هم قدرت شماره یک روسیه به شمار می‌رفت.