محمود کیانوش، بنیانگذار شعر امروز کودک و نوجوان ایران درگذشت

انتشارات فرهنگ جاوید، ناشر آثار محمود کیانوش، از درگذشت این شاعر، داستان‌نویس، منتقد ادبی و مترجم در روز سه‌شنبه، ۲۳ دی‌ماه خبر داده است.

به گزارش ایسنا، اسدالله امرایی، مترجم هم با اعلام این خبر نوشته است: پری خانم امشب مهمان دارد. محمود کیانوش، شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و مترجم سه‌شنبه ۲۳ دی در بیمارستانی در شمال لندن درگذشت. محمود کیانوش اولین کتاب شعرش را که یک شعر بلند نیمایی بود با عنوان «شبستان» در سال ۳۹ منتشر کرد. کیانوش علاوه بر ده‌ها کتاب شعر و داستان و نمایشنامه و نقد و تحقیقات ادبی و چندین ترجمه از آثار نویسندگان بزرگ که در ایران منتشر کرده بود، سه دفتر شعر به زبان انگلیسی و منتخبی از آثار شاعران به‌نام ایران به ترجمه خودش با مقدمه‌ای بلند به زبان انگلیسی هم منتشر کرده است.

پری منصوری، مترجم و نویسنده، همسر محمود کیانوش هم فروردین امسال در لندن درگذشت. محمود کیانوش علاوه بر آثار فراوان ادبی، کتاب شعر و داستان‌های کوتاه و بلند، از اعضای شورای کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران بود. کیانوش چند سال پیش از انقلاب به لندن رفت و همان‌جا ماند.

همچنین علی‌اصغر سیدآبادی، شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان درباره این شاعر و نویسنده فقید نوشته است: مردی که در سایه‌ خودش گم شد

محمود کیانوش یکی از بازماندگان دهه‌ درخشان ۴۰ در ادبیات ایران است که دهه‌های پس از آن نیز فعال بود. ویژگی‌ این گروه از چهره‌های ادبی ایران بی‌قراری برای کار است و تجربه‌های مداوم. او ترجمه کرده است، داستان و رمان برای بزرگسالان و کودکان و نوجوان نوشته است، پژوهش و نقد ادبی دارد، تدریس و نویسندگی و گویندگی رادیو در کارنامه دارد. روزنامه‌نگاری و سردبیری کرده است و نمایشنامه نوشته است و این همه در کنار شعر و شاعری و ملحقات آن است که برایش جایگاه ویژه‌ای داشت. دفترهای متنوعی از شعر از او منتشر شده است و پیش از احمد شاملو شعر سپید (بی‌وزن) سروده و آن را رها کرده است و بنیان‌گذار شعر کودک و نوجوان ایران به شکل امروزی است یا دست‌کم صورت‌بندی نظری شعر کودک و نوجوان امروز ایران مدیون اوست.

این بی‌قراری و تجربه‌گرایی اگرچه پس از مهاجرت او به لندن نیز ادامه یافت، اما به ویژه پس از انقلاب اسلامی در ایران پژواک نیافت و تا چند سالی در جامعه ادبی ایران صدایی از او نبود.

محمود کیانوش، شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و مترجم در شهریورماه سال ۱۳۱۳ در شهر مشهد به دنیا آمد. از آثار او می‌توان به این‌ها اشاره کرد: «شعر کودک در ایران» - در زمینه نقد -، داستان‌: «آدم یا روباه» (۱۳۴۸)، «دهکده نو» (۱۳۴۸)، «از بالای پله چهلمم (۱۳۵۶)، شعر: «زبان چیزها» (۱۳۵۰)، «طوطی سبز هندی» (۱۳۵۶)، «نوک‌طلای نقره‌بال» (۱۳۵۶)، «باغ ستاره‌ها» (۱۳۵۶)، «بچه‌های جهان» (۱۳۵۶)، «طاق هفت‌رنگ» (۱۳۵۸)، «آفتاب خانه ما» (۱۳۵۸)، «شبستان»، «ساده و غمناک»، «شکوفه‌ حیرت»، «شباویز»، «ماه و ماهی در چشمه‌ باد»، «آب‌های خسته»، «مرد گرفتار»، «غصه‌ای و قصه‌ای»، «در آن‌جا هیچ‌کس نبود»، «این آقا کی باشند؟»، «و بلا آمد و شفا آمد»، «حرف و سکوت»، «برف و خون»، «غواص و ماهی»، «در آفاق نفس» و «در طاس لغزنده».

محمود کیانوش آثاری در گونه‌های مختلف را نیز به فارسی برگردانده است؛ از جمله: «هاوایی: گوهر اقیانوس آرام» (۱۳۴۰)، «سرزمین و مردم ژاپن» (۱۳۴۲)، «سنگ‌پشت و پلنگ خانه می‌سازند» (۱۳۴۷)، «میمون گلی کوچولو» (۱۳۵۰) و «راهی به کشور آفتاب تابان». بازنویسی محمود کیانوش از داستان‌های شاهنامه «از کیکاوس تا کیخسرو (سیاهی، شبگیر، آفتاب)» در سال ۱۳۵۴ از سوی اداره کل نگارش وزارت فرهنگ به چاپ رسیده است.