مورد عجیب «قومندان کفتر»

حالا حداقل سه سناریو درباره سرنوشت «قومندان کفتر» در افغانستان مطرح است؛ پیوستن به طالبان، اعدام توسط طالبان یا آتش‌بس موقت با طالبان. «قومندان کفتر» یکی از قدرتمندترین زنان افغانستان است. در جامعه‌ای زن‌ستیز، او از معدود زنانی است که بیش از سه دهه در یک استان شمالی، قدرت را در دست داشته و تأثیر فراوانی در مناسبات قدرت در آن منطقه داشته است. تأثیرش چنان است که حالا سخنگوی طالبان پیوستن او به طالب‌ها را یک پیروزی می‌داند و در حساب توییتری‌ خود با خوشحالی از پیوستن او به طالبان خبر می‌دهد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان، چند روز پیش در حساب توییتر خود نوشت:‌ «قومندان، زنی به نام کفتر که از سوی دشمن فریب داده شده بود و ظاهرا در مقابل مجاهدین امارت اسلامی ایستاده بود، همراه با افراد و اسلحه خود به مجاهدین پیوست. مسئولان دعوت و ارشاد از آنها استقبال کردند». تا پیش از این مورد، «قومندان کفتر» هیچ‌گاه در برابر طالبان شکست نخورده بود. در واقع یکی از افتخارات این فرمانده زن افغان این بود که در برابر روس‌ها و طالبان هرگز شکست نخورده است. داستان «قومندان کفتر» از سال ۱۹۷۹ شروع می‌شود؛ جایی که هجوم روس‌ها به افغانستان منجر به مرگ پسر بی‌بی‌عایشه می‌شود و عایشه جوان را بر آن می‌دارد تا در راه انتقام پسر، گروهی مسلح تشکیل دهد. گروه چریکی بی‌بی‌‌عایشه خیلی زود تشکیل می‌شود و مبارزه با روس‌ها را آغاز می‌کند. بعد از ماجرای روس‌ها، نوبت به مبارزه با طالبان می‌رسد و بعد از آن هم آمریکایی‌ها. معروف است که در سال ۲۰۰۱ و پس از ورود آمریکایی‌ها به افغانستان و تشکیل دولت جدید در این کشور هم بی‌بی‌عایشه یا همان «قومندان کفتر» راضی به تسلیم نشد و گفت که این جنگ را یا خدا پایان می‌دهد یا کلاشنیکف! جنگی که برای خانواده «قومندان کفتر» هم تلفات سنگینی داشته و همسر و دو پسر و نزدیک به 40 نفر از وابستگان خانوادگی او را به کام مرگ کشانده است. مردم محلی به بی‌بی‌عایشه به دلیل چابکی‌اش لقب کبوتر یا همان «قومندان کفتر» را داده‌اند؛ زنی که بیش از چهار دهه در دره‌های شهرستان نهرین در استان شمالی بغلان، گروهی نظامی داشته و مبارزه‌های زیادی کرده و حالا در پیری و بیماری خبر رسیده که با طالبان به توافق رسیده است. گرچه روایت‌ها از این مسئله متفاوت است. طالبان اعلام کرده او خود را تسلیم کرده و با سلاح و نیروهایش به گروه طالبان پیوسته است. حنیف کوهگدای، از اعضای شورای ولایتی بغلان، اما می‌گوید مردم شایعه کرده‌اند که طالبان حکم اعدام قومندان کفتر را صادر کرده و قرار است او در ولایت قندوز محاکمه شود؛ اما راز محمد، یکی از فرزندان او، گفته‌ است چیزی که بین طالبان و فرمانده کفتر اتفاق افتاده، فقط آتش‌بس بوده و مادرش بیمار است. بیماری «قومندان کفتر» البته خبری است که چند سالی است دهان به دهان می‌چرخد و مشکل زانوی او گویا این فرمانده چابک زن افغان را زمین‌گیر کرده است.