تکلیف ۱۱ کرسی بهارستان جمعه مشخص می‌شود | ۵ نماینده باقیمانده در انتخابات میاندوره‌ای برگزیده خواهند شد

انتخابات مجلس شورای اسلامی دوم اسفند سال گذشته در ۵۵ هزار شعبه اخذ رای در ۲۰۸ حوزه انتخابیه برگزار شد تا ۲۹۰ نماینده مجلس راهی بهارستان شوند. میزان مشارکت در انتخابات ۲۴ میلیون و ۵۱۲ هزار و ۴۰۴ نفر از ۵۷ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۱۵۹ واجد شرایط و میزان مشارکت در این دوره بر اساس اعلام وزارت کشور ۴۲.۵۷ درصد بود.

در این دوره نامزدهای یازده حوزه انتخاباتی مجموع آرای مورد نیاز برای پیروزی در مرحله نخست را به دست نیاوردند؛ بنابراین تعداد نمایندگان راه یافته به مجلس ۲۷۹ نفر اعلام شد. پیش از آغاز رسمی مجلس و در روزهای نخست آن، سه نماینده منتخب با نام‌های فاطمه رهبر از تهران، محمد علی رمضانی دستک از آستانه اشرفیه و عیسی جعفری از کبودرآهنگ بر اثر بیماری کرونا درگذشتند و دو تن دیگر با نام‌های غلامرضا تاجگردون و سینا کمالخانی هم اعتبارنامه‌اشان رد شد. بر اساس قانون تکلیف ۱۱ حوزه مورد اشاره که تعداد آرای نامزدها به حدنصاب مورد نیاز نرسید در دور دوم مشخص خواهد شد و تکلیف کرسی سه نماینده درگذشته و دو نماینده رد اعتبار شده در انتخابات میان دوره ای و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ مشخص می شود.

دور دوم انتخابات بر اساس قانون و اعلام وزارت کشور قرار بود در ۲۹ فروردین ماه سال جاری برگزار شود که شیوع کرونا این موضوع را هم مانند بسیاری دیگر از رویدادهای کشور تحت تاثیر قرار داد و به تعویق انداخت تا ۲۱ شهریور برای روشن شدن تکلیف ۱۱ حوزه انتخاباتی از سوی وزرات کشور بعنوان تاریخ برگزاری انتخابات اعلام شود.

انتخابات دور دوم در کدام حوزه‌ها برگزار می‌شود؟

بر اساس نتایج شمارش آرای حوزه‌های انتخابیه «میانه» در استان آذربایجان‌شرقی، «سمیرم» و «لنجان» استان اصفهان، «کرج، اشتهارد و فردیس» استان البرز، «دهلران، دره‌شهر، آبدانان و بدره» استان ایلام، «اهواز، باوی، حمیدیه و کارون» استان خوزستان، «زنجان و طارم» استان زنجان، «بیجار» استان کردستان، «کرمانشاه» و «اسلام‌آباد غرب و دالاهو» استان کرمانشاه و «کردکوی، ترکمن، بندر گز و گمیشان» استان گلستان، نامزدهای این حوزه‌ها موفق به کسب حد نصاب یک‌پنجم آرای صحیح نشدند و انتخابات در این ۱۱ حوزه به مرحله دوم کشیده شده است.

ماده ۸ و ۹ از فصل دوم قانون انتخابات مجلس به مبحث کیفیت برگزاری انتخابات پرداخته و تاکید کرده است: «انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت حداقل یک سوم کل آراء است و چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از داوطلبان اکثریت یک سوم آراء حاصل نگردید، انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد، بدین‌معنی که از بین نامزدهایی که اکثریت یک سوم آراء را در مرحله اول بدست نیاورده‌اند، فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که‌ بیشترین آراء را در مرحله اول داشته‌اند، در انتخابات مرحله دوم شرکت می‌کنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده، کمتر از دو برابر باشد، تمام‌آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند نمود.»

کیفیت و نحوه برگزاری انتخابات در دور دوم هم تحت تاثیر بیماری کرونا در کشور خواهد بود. بر اساس اعلام «جمال عرف» رییس ستاد انتخابات کشور، به دلیل حفظ سلامت مردم، فرایند رای گیری در همان بازه زمانی ۱۰ ساعت باید انجام شود.

 وی گفته که تمدید زمان اخذ رای انجام نخواهد شد و فرایند رای گیری در ساعت ۱۸ عصر پایان خواهد گرفت.

تبلیغات این دوره از انتخابات از روز پنجشنبه ۱۳ شهریور آغاز شده است و ۸ صبح روز پنجشنبه ۲۰ شهریورماه به پایان می‌رسد. بر اساس اعلام رییس ستاد انتخابات و طبق مصوبه ستاد مقابله با کرونا، صرفاً در فضای مجازی و بدون برگزاری هرگونه تجمع انتخاباتی، بدون برنامه‌هایی هم چون میزبانی افراد در ستادهای انتخاباتی و یا برگزاری جلسات خانگی و عمومی برای تبلیغات و از طریق شبکه‌های استانی انجام خواهد شد.

برگزاری این دوره از انتخابات با دستورالعمل‌های سخت‌گیرانه وزارت بهداشت و کشور همراه است به گونه‌ای که «حسین ذوالفقاری» معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور در این زمینه تصریح کرده است: مجریان و کسانی که در شعب اخذ رای هستند و همچنین رای دهندگان باید ضوابط را با فاصله ۲ متر و با استفاده از ماسک رعایت کنند و این افراد حتما غربالگری خواهند شد.

معاون وزیر کشور با بیان اینکه اولویت استقرار شعب در فضای باز است، گفت: اگر چنین مکانی فراهم نبود، شعب نباید کاملا بسته باشد. ضمن اینکه فضا ضدعفونی می‌شود.

ذوالفقاری با تاکید بر اینکه برگزاری هر گونه تجمع چه قبل و چه بعد از رای گیری ممنوع است، اظهار داشت: نامزدی در صورت رعایت نکردن این موارد بهداشتی، در مرحله نخست از حضور در شبکه استانی محروم می‌شود و در صورت تداوم رعایت نکردن موضوع، قوه قضاییه با او برخورد می‌کند.

نامزدهای راه یافته و حوزه های انتخابیه؛

اغلب نامزدهای راه یافته به دور دوم هم اصولگرا هستند و انتظار نمی رود با ورود این تعداد اتفاق خاصی از لحاظ خط مشی سیاسی و وزن جریانات سیاسی در مجلس رخ دهد.

بر این اساس از حوزه میانه در آذربایجان شرقی علی شامی و بهنام صفایی به دور دوم راه یافته اند. در استان اصفهان و در حوزه سمیرم از استان اصفهان رحیم کریمی و اصغر سلیمی  باهم رقابت می کنند.در حوزه لنجان هم علی یوسف پور و حیین رجایی ریزی به دور دوم راه یافته اند.

در استان البرز و حوزه کرج اشتهارد و فردیس فاطمه آجرلو و  علیرضا عباسی رقابت می کنند.

در حوزه دهلران آبدانان و دره شهر در استان ایلام بهزاد علیزاده و صادق کرمی به دور دوم راه یافته اند.در حوزه اهواز ،باوی،حمیدیه و کارون در استان خوزستان شبیب جویجری و احمد سراج رقابت خواهند کرد. همچنین در حوزه انتخابیه زنجان و طارم مهدی باقری و نبی الله محمدی به دور دوم راه یافته اند. در حوزه انتخابیه بیجار در استان کردستان حمدلله کریمی و علیرضا زندیان باهم رقابت می کنند.در حوزه کرمانشاه سلطان محمدی بابازیدی و ابراهیم عزیزی باهم رقابت خواهند کرد.

در حوزه اسلام آباد و دالاهو در کرمانشاه مجتبی بخشی پور و نادر نادری به دور دوم راه یافته اند.در حوزه کردکوی، ترکمن بندر گز و گمیشان عبدالجلال ایری و رجب محمد آبادی باهم رقابت خواهند کرد.

تکلیف پنج کرسی خالی بهارستان سال آینده روشن می‌شود

همزمان با اوج گیری بیماری کرونا در کشور سه تن از منتخبان مجلس یازدهم یعنی «فاطمه رهبر» از حوزه انتخابیه تهران، «محمدعلی رمضانی دستک» منتخب مردم آستانه اشرفیه پیش از آغاز رسمی و «عیسی جعفری» نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ پس از آغاز به کار مجلس بر اثر ابتلا به کرونا درگذشتند. دو منتخب دیگر مجلس یعنی «غلامرضا تاجگردون» منتخب مردم گچساران از استان کهکیلویه و بویراحمد و «سینا کمالخانی» منتخب مردم تفرش هم نتوانستند در مجلس یازدهم به کار خود ادامه دهند و اولی با رداعتبارنامه از سوی نمایندگان و دومی با ردصلاحیت از سوی شورای نگهبان بهارستان را ترک کردند و بر اساس اعلام مسوولان در مدارک دانشگاهی هر دو شبهاتی وجود داشت.

به این ترتیب ۵ کرسی بهارستان خالی خواهد ماند. تبصره ۳ از فصل دوم قانون انتخابات در این زمینه تصریح می‌کند: «چنانچه به علت فوت، استعفاء و یا هر علت دیگر حوزه انتخابیه‌ای یک یا چند نماینده خود را از دست بدهد، وزارت کشور مکلف ‌است ظرف مدت پنج ماه پس از تاریخ اعلام آن توسط مجلس شورای اسلامی با هماهنگی شورای نگهبان انتخابات را در حوزه مربوطه برگزار نماید. انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی در حوزه‌های فاقد نماینده هم‌زمان با یکی از انتخابات مذکور در اصل ششم قانون‌اساسی جمهوری اسلامی ایران انجام خواهد شد.» ستاد انتخابات وزارت کشور زمان این انتخابات میاندوره ای را ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم اعلام کرده است.

شنینده ها و گمانه‌ها نشان می‌دهد؛ گرایش سیاسی نامزدهای دور دوم انتخابات هم مانند دور نخست آن اغلب اصولگرا و یا مستقل است و به این ترتیب با حضور این یازده نفر در بهارستان تغییر خاصی در گرایش سیاسی این دوره از قوه مقننه به وجود نخواهد آمد و همچنان اصولگرایان دست بالا را خواهند داشت.